Վախցէ՛ք մայրերու կամքէն

Ուղիղ վեց տա­րիներ ան­ցան այն խղճա­հար դէպ­քին վրա­յէն, երբ Էս­քի­շեհի­րի մէջ 19 ամեայ հա­մալ­սա­րանա­կան մը կը սպան­նո­ւէր խու­ժա­նի անխնայ հա­րուած­նե­րու տակ։ «Կէ­զի» զբօ­սայ­գիի դի­մադ­րութիւ­նը հետզհե­տէ ծա­ւալած էր երկրի բո­լոր ան­կիւննե­րուն եւ Էս­քի­շեհի­րի մէջ ալ Ալի Իս­մա­յիլ Քորքմազ նման բո­ղոքի ցոյ­ցի մը մաս­նակցե­լէ ետք կը փո­րձէր եր­թալ իր տու­նը։ Հան­րա­պետու­թեան նա­խագա­հը դի­տելով իրեն դէմ ծա­ւալած դժգո­հու­թիւնը սպառ­նա­ցած էր ըսե­լով «Դժո­ւար կը զսպեմ բնակ­չութեան 50 տո­կոսը»։ Սահմռկե­ցու­ցիչ է այս խօս­քը, քա­նի որ երկրի ըն­կե­րային հա­մակար­գին քիչ թէ շատ ծա­նօթ եղող­ներ դիւ­րաւ պի­տի գիտ­նա­յին թէ նա­խագա­հի այդ խօս­քը պատ­գամ ըլ­լա­լով ըն­դունե­լու տրա­մադիր լուրջ զան­գո­ւած մը միշտ առ­կայ է երկրին մէջ։ Ար­դա­րեւ այդ զան­գո­ւածը իրեն պար­տա­կանու­թիւն հա­մարած էր ամէն գնով օժան­դա­կել ոս­տի­կան­նե­րուն։ Այսպէս անոնք նկա­տելով Ալի Իս­մա­յիլի փա­խուստը ան­մի­ջապէս դէմ կանգնե­ցան եւ գա­ւազա­նի հա­րուած­նե­րով կոտ­րե­ցին անոր կո­ղերը։ Այս վայ­րագ յար­ձա­կու­մէն ետք խեղճ պա­տանին հի­ւան­դա­նոցի սնա­րին մէջ փոր­ձեց մա­հուան դի­մադ­րել, բայց ափ­սոս պար­տութիւ­նով դուրս եկաւ այդ դի­մադ­րութե­նէն։

Ինչպէս նշե­ցինք գրու­թեան մուտքին այս տո­ղերը կը գրո­ւին այդ դա­ժանու­թեան վե­ցերորդ տա­րելի­ցին։ Իսկ Ալի Իս­մա­յիլ Քորքմա­զի մայ­րը ընե­լիք ու­րիշ ոչինչ ու­նէր, եթէ ոչ ամե­նու­րէք աղա­ղակել իր որ­դոյն դէմ գոր­ծո­ւած ոճի­րը ատե­լով։ Ատե­լու­թիւնը վատ բան է։ Ինչպէս ողբն ու վրէ­ժը։ Ես ալ կը ձայ­նակցիմ այս հաս­տա­տու­մին, բայց խնդրեմ ինձմէ մի պա­հան­ջէք որ նման սկզբունքը ան­ձամբ թե­լադ­րեմ Ալի Իս­մա­յիլ Քորքմա­զի ծնող­նե­րուն։ անոնք ար­դէն գի­տակ­ցած են եւ գի­տեն թէ ինչպէս պէտք է պայ­քա­րիլ չա­րիքի դէմ։ Ալի Իս­մա­յիլ Քորքմա­զի ըն­տա­նիքը ար­դէն հաս­տա­տած են հիմ­նադրամ մը իրենց որդւոյն անու­նով, որ իւ­րա­քան­չիւր տա­րի բազ­մա­հազար կրթա­թոշակ­ներ կը տրա­մադ­րէ բո­լոր այն ըն­տա­նիք­նե­րու զա­ւակ­նե­րուն, որոնք հա­մարեա Ալի Իս­մա­յիլի տա­րեկից­ներն են եւ խիստ կը դժո­ւարա­նան իրենց ուսման վարձքը հա­ւասա­րակշռե­լու։

Ամէն տա­րի եր­կու ցա­մաքա­մասե­րու Եւ­րո­պայի եւ Ասիայի մի­ջեւ կը կազ­մա­կեր­պո­ւի մա­րաթո­նի մրցումներ։ Մրցումնե­րը եր­կու բնոյթ ու­նին։ Առա­ջին դա­սակար­գին մէջ կը մրցին ար­հեստա­վարժ մար­զիկներ, իսկ երկրոր­դը բաց է բո­լոր ցան­կա­ցող­նե­րու։ Յատ­կա­պէս այդ երկրոր­դը ըսե­լու խօսք ու­նե­ցող­նե­րու հա­մար ազատ բեմ մըն է նաեւ։ Եւ Ալի Իս­մա­յիլի մայ­րը Մել­թեմ Քորքմազ կը մաս­նակցի այդ ար­շա­ւի իր ըն­տա­նիքին կող­մէ հիմ­նուած հիմ­նադրա­մին հա­մար օգ­նութիւն հա­ւաքե­լու մի­տու­մով։

Լրա­տու գոր­ծա­կալու­թիւննե­րը կը յայտնեն թէ այս մրցումնե­րու ըն­թացքին ամե­նախո­շոր հան­գա­նակու­թիւնը կը ստա­նայ Ալի Իս­մա­յիլ Քորքմա­զի ըն­տա­նիքը։

«Կէ­զի»ի ապստամ­բութեան օրե­րուն, երբ Իս­թանպու­լի կու­սա­կալու­թիւնը ճա­րահա­տօրէն կը դի­մէր բո­ղոքող երի­տասարդնե­րու մայ­րե­րուն «Եկէք եւ ձեր զա­ւակ­նե­րը տուն տա­րէք» ըսե­լով, երի­տասարդնե­րը ի սրտանց ծի­ծաղած էին։

Ո՜վ կու­սա­կալ պի­տի չդի­մէիր այս սխա­լին։ Մու­ճա­կը 30 մեթր հե­ռաւո­րու­թե­նէն ան­շեղ շպրտող մայ­րե­րը պի­տի գայ դի­մացդ։

Մել­թեմ Քորքմազ իր պայ­քա­րելու վճռա­կամու­թեամբ ար­դա­րացուց երի­տասարդնե­րու հաս­տա­տու­մը։

Իշ­խա­նու­թիւնը որ­քան ալ փոր­ձէ յան­ցա­գոր­ծութիւն ստեղ­ծել այդ հրա­շալի բո­ղոքի ցոյ­ցե­րէն, պատ­մութեան առ­ջեւ ինք է որ յան­ցա­գործ դուրս պի­տի գայ՝ պատ­մութեան եւ Ալի Իս­մա­յիլ Քորքմա­զի, Պեր­քին Էլ­վանի, Էթհեմ Սարըսիւլիւքի եւ այլոց ծանր մեղքը բեռցուած յանցագործ մը։

[email protected]