Ամբոխավարութիւնը որ արեւմտեան լեզուներու մէջ ծանօթ է փոփուլիզմ կոչումով, հետզհետէ կը սպառնայ համաշխարհային քաղաքակրթութեան։
Մարդկութիւնը զարգացման զուգահեռ գոյացուց նաեւ խօսելու, նիստ ու կացի, վարք ու վարմունքի զանազան չափանիշեր։
Այսօր հասած ենք նոր մակարդակի մը, որ կ՚անտեսէ, կը խորտակէ դարերու ընթացքին ձեւաւորուած այդ կանոնները։ Այս ընելու պահուն կ՚արհամարհէ խօսակիցը, եւ եթէ ան երկրի մը նախագահն է, անվարան կ՚արհամարհէ նաեւ այդ ղեկավարի ներկայացուցած ազգը ամբողջութեամբ։
Այս տեսակի միտքեր ծագեցան, երբ հեռուստաէկրանի դիմաց զարմանքով դիտեցինք Թրամբի եւ Զելենսքիի տխուր բանավէճը։ Թրամբ ոտնակոխելով դիւանագիտութեան բոլոր սկզբունքները, երախայ մը սաստելու ոճով խօսեցաւ Ուկրաինոյ նախագահին հետ։
Կ՚երեւի թէ Թրամբի համակիրները ճիշդ ալ անոր այս ամբարտաւան վարքն է որ կը գնահատեն։
Ի՞նչ կրնանք ըսել, մարդկութիւնը երկընտրանքի մը առջեւ էր համայնավարութեան եւ բարբարոսութեան միջեւ եւ ընտրեց երկրորդը։ Համատարած երեւոյթ մըն է այս ընտրութիւնը։ Ունի իր պատճառաբանութիւնները։ Համաշխարհային առումով հետզհետէ սնանկացող զանգուածները, իրենց մատնուած դժուարութիւններու համար կը փորձեն գտնել մեղաւորներ։ Այդ մեղաւորները մերթ օտարերկրեայ հակառակորդներ են, մերթ գաղթականներ, առհասարակ ալ օտարներ։
Իզուր չէ որ յետխորհրդային ժամանակներու համար կանխատեսուած էր մշակոյթներու բախումի վարկած մը։ Նոր ժամանակներու փիլիսոփաները համոզուեցան որ աշխարհի հակասութիւններու ետին դասակարգային հակադրուածութիւնը հետզհետէ պիտի վերածուի ազգային խտրականութեան։ Հանթինկթընի այս կանխագուշակումէն ետք իսկապէս ալ ապրեցանք բազմաթիւ ազգամիջեան պատերազմներ մանաւանդ հարեւան երկիրներու միջեւ։ Արդի հաւաքականութիւնը ներկայացնող ժողովուրդներ թիզ մը հողի եւս տիրանալու մարմաջով իրարու արիւն հեղեցին։
Թրամբի անընդունելի վարքով վարկաբեկուածը ոչ թէ Ուկրաինոյ ժողովուրդն է, այլ համաշխարհային մարդկային բոլոր արժէքները։
Իսկապէս ալ համաշխարհային մարդկութիւնը շատ լուրջ փորձի շրջան մը կը բոլորէ։ Կարծես Սթոքհոլմի ախտանիշ կոչուած հիւանդութիւնով վարակուած ըլլանք։ Գաղթականութեան դէմ խիստ միջոցներ խոստացող Թրամբը յաջողեցաւ նոյն գաղթականներու աջակցութիւնը ապահովելու։ Նման երեւոյթի կը հանդիպինք Եւրոպական երկիրներու ընտրութիւններուն արդիւնքները դիտելով։
Թուրքիոյ մէջ եւս կը նկատենք նման երեւոյթ։ Հասարակութեան ամենահամեստ պայմաններու ենթակայ հատուածը մեծ եռանդով կ՚աջակցի հարուստներու ալ աւելի հարստացումը ապահովող իշխանութեան։ Կարծես մեր ժամանակներուն վերաարժեւորուած ըլլար «Տուէք զկայսր կայսէր» խօսքը։ Բոլորս գիտենք որ կայսրին տիրացածը արդար վաստակի հետեւանք չէ, այլ բռնութեան, անգթութեան եւ կողոպուտի բաժինը։
Որքան ատեն որ բոլոր կրօններէ ներս հոգեւորականաց դասու պատգամները լսող պիտի գտնեն, դժուար թէ փառատենք տիրող համակարգի դաժանութիւնը։
