“Çatlak” yok ama frekanslar farklı
MHP lideri Devlet Bahçeli’nin bir yıl önceki çıkışıyla başlayan “İmralı Süreci”, geçtiğimiz hafta en azından beyanatlar açısından baş döndürücü bir hız kazandı.
Süreç için kurulan “Komisyon”un İmralı’ya giderek Öcalan’ı ziyaret edip etmeyeceği büyük bir merak konusuydu. Bu yönde bilhassa DEM Parti’den gelen talepler, AKP çevreleri ve TBMM (aynı zamanda "Komisyon") Başkanı Numan Kurtulmuş tarafından her manaya gelebilecek yanıtlarla geçiştiriliyordu.
Bahçeli son açıklamasında “Komisyondan seçilecek milletvekillerinin İmralı'ya giderek ilk ağızdan ihtiyaç duyulan mesajları alması süreci güçlendirecektir. Milliyetçi Hareket Partisi böyle bir heyete katılmaya hazırdır” demekle kalmadı, dokuz yıldır hapiste tutulan eski HDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş için de "Hukuki yollar sonuca ulaşmıştır. Tahliyesi Türkiye için hayırlı olacaktır" diye konuştu.
AİHM kararlarına rağmen Demirtaş’ı ısrarla hapiste tutan, bu iktidar. Peki şimdi ne olmuştu da Bahçeli bu noktaya gelmişti? Evet AİHM, 8 Temmuz 2025’te açıkladığı kararında Demirtaş’ın “Kobani davasındaki tutukluluğunun siyasi saiklerle sürdüğüne” hükmetmiş ve derhal serbest bırakılması gerektiğini belirtmişti. Adalet Bakanlığı ise bu karara 8 Ekim’de, sürenin dolmasına bir gün kala itiraz etmişti. Bu itiraz zaten hükümetin tutumunu yansıtıyordu.
AİHM Paneli ise yapılan itirazı değerlendirdikten sonra reddine karar verdi. Böylece, dokuz yıldır Edirne Cezaevi’nde tutuklu bulunan Demirtaş hakkındaki AİHM kararı kesin hüküm haline geldi. Ancak iktidar açısından AİHM kararları yıllardır “yok” muamelesi görüyor. Öyle olmasaydı Osman Kavala sekiz yıldır hapiste tutulmazdı.
Bahçeli’nin sözleri bu açıdan en az bir yıl önceki “Öcalan gelsin Meclis’te konuşsun, örgütün lağvedildiğini açıklasın, umut hakkından faydalansın” çıkışı kadar kritik önemde.
O zaman da bu çıkışın Erdoğan ya da AKP ile koordineli olup olmadığı tartışılmıştı. Erdoğan birkaç gün süren sessizliğinden sonra Bahçeli’nin geçen yılki çıkışına destek vermiş, süreç ilerler hale gelmişti.
Bahçeli’nin Demirtaş çıkışı da aynı şüpheyle karşılandı. Erdoğan ise iki gün sonra şunları söyledi: "Bu ülke yargı ülkesidir. Yargı bu konuda ne derse ona uyarız."
Bu yanıtı nasıl yorumlamak gerekir? Yargının AKP ve MHP ile “uyumlu” olduğunu biliyoruz. Can Atalay’ın vekilliğinin düşürülmesi ve “özgürlük ihlali” kararı veren Anayasa Mahkemesi’nin hiçe sayılması herhalde en somut örnek.
Bu ve buna benzer her durumda AKP’li bakanlar “yargı bağımsızdır” deyip işin içinden çıkıyorlardı. Erdoğan’ın bu son sözleri böyle de yorumlanabilir. Ama Bahçeli’nin çıkışına itiraz etmediği şeklinde de yorumlanabilir. Bu tabloda ibrenin Demirtaş’ın tahliyesini gösterdiğini ihtiyatla da olsa söylemek herhalde mümkün.
Bahçeli’nin çıkışlarının kısa bir tarihçesi ise zaten “Cumhur İttifakı”na bir süredir MHP’nin yön verdiğini düşündürüyor. Hatırlanacaktır Bahçeli, İmamoğlu’nun yargılanma sürecinin TRT’den yayınlanabileceğini, iddianamenin bir an önce yazılması gerektiğini de söylemişti. Bunlar da AKP’nin gönülsüz göründüğü süreçlerdi. Bahçeli, CHP’ye yönelik düşmanca dili sürdürse de bu çıkışlar siyasi kamuoyunca önemli bulundu.
Peki bütün bu tablo içinde Bahçeli’nin -süreç özelinde elbette- Erdoğan’a kıyasla Öcalan ile daha fazla aynı frekansta olduğunu söylesek çok mu iddialı bir analiz yapmış oluruz? Muhtemelen. Ama özellikle ABD ve İsrail’in bölgedeki rolü hakkında Bahçeli ve Öcalan aynı kaygıları taşımakta.
Erdoğan ABD’de Trump ile görüşürken Bahçeli’nin Türkiye-Rusya-Çin ittifakı önerdiğini hatırlayalım. Öcalan da sürece bilhassa İsrail’in zarar verebileceği yönünde uyarılarda bulunmuştu.
Bu hafta bir diğer gelişme ise ABD'nin Ankara Büyükelçisi ve Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack’ın, Türkiye ve İsrail arasında yakınlaşma mesajı vermesi oldu. Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü (IISS) forumunda konuşan Barrack, "Türkiye ve İsrail birbiriyle savaşmayacak" dedi.
Barrack şunları da söyledi: "Başkan [Trump] tüm satranç tahtasını değiştirdi. Her yerde bunu görüyorsunuz. Hazar Denizi'nden Akdeniz'e kadar bir hizalanma göreceksiniz."
Bu sözler AKP cenahında pek yankı bulmazken Bahçeli “Bir sefirin ileri düzeyli akıl tutulmasıdır" ifadelerini kullandı.
Peki Bahçeli ile Öcalan’ın buluştuğu frekansta Öcalan’ın “Kürt olgusunun tüm boyutlarıyla Cumhuriyetin yasallığına dahil edilmesi ve bunun için güçlü bir geçiş süreci temel alınmalıdır. Bütünsel bir olgu olarak yasallığa geçiş, Demokratik Cumhuriyetin hukuksal temellerini sağlamlaştıracaktır” sözleri Cumhur İtitfakı’nda nasıl bir yankı bulacak ya da bulacak mı?
Şimdilik ortalık sessiz. Bekleyip göreceğiz.
