25Ապրիլ, ժամը 19.08 - Երբ ինձ հարցնում էին, ինչո՞ւ ես չեմ արտագաղթում միւսների պէս, ես բացատրում էի, որ չեմ կարող լքել Հայաստանը քանի այստեղ շատ վատ է, եւ ինձ պատասխանում էին. «Ուրեմն երբեք դուրս չես գայ այս վատ երկրից»։ Ամէն ինչ Ապրիլին փոխուեց եւ հիմա ես չեմ դուրս գա Հայաստանից, որովհետեւ այստեղ այլեւս վատ չի լինելու, որովհետեւ ժողովրդավար պետութիւն է կերտուելու եւ մենք առանց վիզաների հնարաւորութիւն կ՚ունենաք մեկնել ուր որ փափաքենք, իմանալով, որ ամենալաւ տեղը մեր տունն է։
Այլեւս սփիւռք չի լինելու, հետեւաբար եւ սփիւռքի նախարարութիւն։ Համայն հայութեան նախարարութիւն թող լինի, որը շքանշանի փոխարէն քաղաքացիութիւն կը շնորհի իւրաքանչիւր հային։
26 Ապրիլ, ժամը 10.50- ՌԴ Արտաքին Գործերի Նախարարութեան մամլոյ խօսնակ Մարիա Զախարովան արձագանգել է մեր յեղափոխութեանը, որ հայ ժողովուրդը հզօր ազգ է։ Իսկ ճշմարիտ ռուս մեկնաբանները ասում են, որ հայերը արժանապատիւ ազգ են, իսկ ռուս ժողովուրդը ստրուկ է, այդ պատճառով չի կարող պայքարել իր իրաւունքների համար։Հրեայ գրող Շենդերովիչը խոստովանել է, որ հրեայ է, բայց հիմա կը ցանկանար հայ լինել։ Վրաստանի նախկին նախագահ Միխաիլ Սահակաշուիլին ասաց, որ նայելով մեր փայլուն երիտասարդութեանը, սպիտակ նախանձ է զգում, բայց Պելառուսի նախագահ Լուկաշենկոն, որը երկրի ղեկին է 1994-ից, այսինքն հինգ անգամ է դարձել նախագահ, վախից բացականչել է, որ մեզ «հատ-հատ կը վերացնեն»։ Մի անեկդոտ է շրջանառւում. հայկական ռատիոյին հարցնում են. «Արդեօք հնարաւոր է Ռուսաստանում թաւշեայ յեղափոխութիւն իրականացնել», հայկական ռատիօն պատասխանում է.«Ո՛չ, այնտեղ հայերը քիչ են»։ Իսկ ահա թէ ինչպէս է արձագանգում ՌԴ-ում Ատրպէյճանի նախկին դեսպանը մեր յեղափոխութեանը. «Մեծագոյն հետաքրքրութեամբ եմ դիտում հայոց յեղափոխութիւնը։ Սա մի շարժում է դէպի Ազատութիւն։ Թող հայերը միւս ժողովրդներին նոյնպէս սովորեցնեն առանց արիւն թափելու փոխել կարգերը…»։
Ժամը 11.04 -Որբացած ՀՀԿ-ը Սերժ Սարգսեանի հրաժարականից յետոյ մոլորուել է. կոճակ չկայ, որ սեղմեն։
26 Ապրիլ,ժամը11.28 -Ինձ թւում է, երբ Նիկոլը դառնայ վարչապետ, նրան թիկնապահներ պէտք չեն գայ, որովհետեւ ողջ ժողովուրդն է նրան հսկելու եւ պատասխանատուութեան ենթարկելու, թէպէտ կարծում եմ, որ Նոր Հայաստանը մի վարչապետով չի ղեկավարուի։ Վե՛րջ կը դրուի միապետութեանը։ Համապատասխան փոփոխութիւններ կ՚արուէն սահմանադրութեան մէջ։
Ժամը 13.30- Ինչո՞ւ է մեր քայլող յեղափոխութեան ժամանակ ատրպէյճանայ-հայկական շփման գծում յարաբերական անդորր տիրել։ Ինչո՞ւ Ատրպէյճանը ոչ մի լուրջ քայլ չի ձեռնարկել այս ընթացքում, երբ մենք կեդրոնացած ենք եղել բացարձակ մեր ներքաղաքական գործերով։ Կարծում եմ նրանք՝ հետեւելով մեր շարժմանը, ֆանթասթիկ կինոյի ժանրից էին դիտում եւ հասկանում էին, որ եթէ այս անգամ գոնէ մի թիզ հող վերցնեն, ապա մենք կը քայլենք մինչեւ Պաքիւ, մեզ այլեւս կանգնացնող չկայ։
27 Ապրիլ, ժամը 11.09- Թոյլ չտանք, որ մանրախնդիրները քայլէն գլխաւոր խնդրից առաջ։ Մեր յեղափոխութիւնը հանգուցալուծում ստացաւ Ապրիլի 23-ին եւ աշխարհը՝ նայելով հայերին, տեսաւ արդէն ոչ թէ ցեղասպանուած ազգ, այլ մեռելներից յառնած։ Եւ մենք հիմա ուղղակի պարտաւոր ենք չհիասթափեցնել մարդկութեանը։ Մենք այս յաղթանակին գնում էինք հարիւրաւոր տարիներ, եւ եթէ պարտուենք, ապա դա ցեղասպանութիւնից աւելի սոսկալի բան կը լինի։
Ժամը 18.54 Այսօր Նիկոլը ուղեւորուեց դէպի Կիւմրի։ Ի՚նչ հարուստ երկիր ենք, որ Կիւմրի ունենք եւ միւս շատ ու շատ հանճարեղ վայրեր, բայց այսօր ես քո ցաւը տանեմ, Կիւմրի, դու ֆաետոն ես ուղարկել Նիկոլի հետեւից։
30 տարի առաջ սովետական կառավարութիւնը աւերիչ երկրաշարժով արձագանգեց մեր զարթօնքին, իսկ այսօր՝ նայելով 2000 մեքենաների երթին դէպի Կիւմրի, ուրախութիւնը ուղղակի պատռեց մեզ ներսից։
28 Ապրիլ, ժամը 17.06 – Այսօր աւտօերթը ուղեւորուեց դէպի Վանաձոր։ Չեմ կարող զսպել արցունքներս, նայելով լոռեցի-վանաձորցիներին, որոնք եկել են անձրեւին հրապարակ։ Ուրեմն այսքան մարդ կայ դեռեւս Հայաստանում, այսքան երիտասարդներ. առողջ, դատող, մտածող, բայց մոռացութեան մատնուած եւ լքուած։ Մենք տեսնում էինք միայն օլիգարխների տհաճ, քնած դէմքերը խորհրդարանում, որոնք արթնանում էին միայն նրա համար, որ կոճակ սեղմեն։ Նրանց մտաւոր կարողութիւնները կասկածի տակ էին դնում առհասարակ մեր ազգի գոյութիւնը։
Ժամը 19.31- Հանրապետականները հանձուեցին։ Նրանք հրաժարւում են վարչապետի թեկնածու առաջադրել Մայիսի 1-ին. «Մենք կուսակցամոլ չենք, մեզ համար առաջնայինը պետական շահն է, այլ ո՛չ կուսակցութեան»,- ասում են նրանք։ Եթէ դա այդպէս է, ուրեմն շատ կարեւոր բան պատահեց ժողովրդավարական յեղափոխութեան արդիւնքում. Ոչ միայն փոքր, անտեսուած մարդը վերականգնեց իր արժանապատւութիւնը, այլ տմարդ իշխանաւորը հնարաւորութիւն ստացաւ դրսեւորել իր մարդկութիւնը, եւ ազգը ամբողջացաւ։
29 Ապրիլ, ժամը 11- Բոլոր մայրուղիները փակ են։ Միայն մեթրոն է աշխատում։ Խաչմերուկներում միայն դեղին լոյսերն են վառւում։ Մարդիկ քայլում են ոտքով։ Չաքեան-Խորենացի խաչմերուկում երիտասարդները վոլեյպոլ են խաղում, իսկ վերնիսաժում Նժդեհի արձանի առջեւի հրապարակում մի քանի զոյգեր բռնցքամարտում են։ Նրանց մէջ մի զոյգը աղջիկներ են։ Կարմիր բերետաւոր ոստիկանները նստարաններին նստած դիտում են…Մի գեղեցկադէմ երիտասարդ է անցնում հասկի ցեղատեսակ շան հետ, որի վզին կարդում եմ «Ազատ Հայաստան» գրառումը։
30 Ապրիլ, ժամը 10- Սերժ Սարգսեանը խորհուրդ է տուել մտածել քաղաքապետ Տարօն Մարգարեանի եւ նախկին նախագահ Ռոբերտ Քոչարեանի թեկնածութեան մասին վարչապետի պաշտօնի համար։ Ժողովուրդ եւ իշխանութիւն։ Երկու Հայաստան։ Երբեք իշխանութիւնը չէր ապրում ժողովրդի Հայաստանում։ Ու հիմա էլ չի հասկանում, թէ ի՞նչ է կատարւում։ Եթէ մերժուած Սերժ Սարգսեանը հասկանար, ապա չէր առաջադրի Տարօն Մարգարեանին, որը նոյն ինքն է, բայց Երեւանի մասշտաբով, կամ Քոչարեանին, որը մեր արիւնոտ անցեալն է, ով պիտի արդարադատութեան առաջ պատասխան տա։ Առաջին անգամն է, որ Հայաստանում ապրող հայ ժողովուրդը պայքարում է իր իշխանութիւնը ունենալու համար։ Պայքարում է ֆիզիկապէս եւ դուխով, այսինքն ոգով, այլ ոչ թէ 5-10 հազար դրամանիշերով, որով առնւում էին ձայները ընտրութիւններում։ Նրանց համար Հայաստանը պարզապէս համով պատառ է։ Նրանք երբեք չեն հասկանայ, որ մենք քայլում էինք դէպի ազատ եւ արդար Հայաստան շատ վաղուց, ոչ թէ Մարտի 31-ից։
Եթէ նրանք մեզ հետ քայլէին, ապա կը մտնէին քայլող ռիթմի մէջ, իսկ նրանց դէմքը կը շոյէր մեր խաղաղ յեղափոխութեան թաւիշը։ Այդ զգացողը երբեք այլեւս ձեռքից բաց չի թողնի իր յաղթանակը։ Երբե՛ք, երբեք այլեւս մենք չենք ունենալու երկու իրականութիւն։
30 Ապրիլ 2018
