Sıfırcı Hoca olarak Ali Nesin
Levent Özata
[email protected]
Lisenin bütün öğrencilerini eski toplantı salonuna toplamışlar. Kimsenin ne dediği anlaşılamasa da büyük bir uğultu var. Uğultunun sebebi, konuşma ihtiyacından çok, girilmesi gereken dersin bu toplantı nedeniyle kesilmesi. Toplantının nedenini merak eden de çok yok. Sahnenin ortasında koca bir kara tahta… Tahtada da biraz özensizce ‘Ali Nesin’ yazıyor. Senenin kaç olduğu önemli değil; babasının ölümünden, kendisinin Türkiye’ye dönüşünden bir kaç sene sonra... Özensizlikten değil, belki zamanı olmadığından saçı sakalına karışmış bir adam, sol taraftan kara tahtaya doğru ilerliyor.
“Biliyor musunuz, aslında 0, 1’e eşittir.”
“Hadi canım oradan!”
Başlıyor anlatmaya. “1’i dokuza bölerseniz 0,11111… Sonsuza kadar gider. 0,11111…’i 9 ile çarparsanız 0,99999… elde edersiniz.” Ve sonra soruyor:
“Hani matematik bir kesinlik bilimiydi?”
Hayır. Sonraları aynı okuldaki birçok öğrencinin denediği gibi matematik bilimini basit bir şekilde çürütüp çöpe atmaya çalışmıyordu Ali Nesin. Sadece matematiği sınav kağıdından çıkartıp günlük hayatın denklemine sokmaya çalışıyordu. Başarı oranı ise bu yazının tartışma konusu değil.
Ali Nesin, 1956 İstanbul doğumlu. Ama doğduğu şehirde çok uzun kalamadı. Önce Lozan’a lise okumaya gitti, sonra Paris’e üniversite. Ondan sonrası hep matematik… Bir üniversite kampüsünden diğerine savruldu. Connecticut’ta, Kaliforniya’da yaşadı, Ankara’ya geldi, sonra Fransa’ya geri döndü. Arada, Türkiye’ye askerliğini yapmaya gelince, babasının oğludur bu diye “orduyu isyana teşvik”ten hapse atıldı. Sonrasında yine yurtdışı. Doğma büyüme matematikçi. Sanki babası kendi yapamadığı şeyleri ona yükledi.
Sosyal hayatında da, birinci ya da ikinci sömestrde de, yaz döneminde de matematikçi. Sıfırcılığıyla meşhur. Dersinden tek seferde geçen birinin o dersi iyi anlamadığına inanır. Söyleyenlerin yalancısıyım. Ara sıra resim yapar. Çözemediği geometri problemlerini görselleştirmek için bulunmuş bir özür gibi. Devlete göre kaçak inşaatçı. Şirince’nin tepelerinden birinde manzaralı bir matematik köyü kurma girişiminde bulundu. Kaçak köy kurdu diye başına gelmeyen kalmadı. İnatçılık ve dirençle köyü var etmeyi başardı. Şimdi Türkiye’deki ender özgün eğitim yuvalarından biri. Diplomanın her şey olduğu ülkede biraz olsun eğitimi ön plana çıkarıyor Nesin Matematik Köyü.
Hayatının matematik olması, matematiğin her şeyini sevdiği anlamına gelmiyor. Büyüktür, küçüktür işaretlerinden nefret ediyor. Niye bir sayı diğerinden büyük olsun? Niye aralarında farklar, hiyerarşiler olsun? Bu yüzden, Nesin’e gore 0’ın 1’den hiçbir farkı yoktur.
Şapgir'de bu hafta;
