Nazlı Temir Beyleryan

Roman, bir yandan hayatta kalmanın gerektirdiği sessizliği ve bu sessizlikle birlikte inkâra ortak olma hâlini yansıtırken, diğer yandan her Ermeni ailenin kendi içinde yaşadığı, aktarılmış ama hiç konuşulmamış, yok edilmeye çalışılan bir hafızanın izlerini de taşıyor. Bu yönüyle ‘Unufak’ sadece bireysel değil, toplumsal hafızanın da romanlaştırılma pratiğini sergiliyor. Rober Koptaş, Ermeni kimliğinin trajedisini, tutunamayanların hikâyesini ve kimliğini ararken geçmişine dönük iç hesaplaşmasına girenlerin gerçekliğini anlatıyor.

‘İnsanlığa karşı işlenmiş suçlar’ ve ‘soykırım’ deyince akla gelen birkaç tarihçiden biri Yves Ternon. Özellikle Ruanda, Yahudi ve Ermeni soykırımları üzerine çalışan Ternon, uzun yıllar asıl mesleği olan hekimliği icra eder, daha sonraları kendini tarih alanında araştırmalar yapmaya adar. Ternon ile doktorluktan, araştırmacılığa giden bu serüven ve yaptığı araştırmalar üzerine söyleştik.

Bu yıl Paris’te, Doğu Dilleri ve Medeniyetleri Vakfı, Eylül ayı içinde Ermeni edebiyatı ve Batı Ermenicesi konularını konuşmak amacıyla dört gün süren bir etkinlik düzenledi. Farklı ülkelerden gelen konuşmacıların katıldığı konferansların ilki, INALCO’nun Ermeni kürsüsü tarafından düzenlendi ve doğumunun 70. yıldönümü vesilesiyle Krikor Beledian’ın eserleriyle ilgiliydi. İkinci konferansın konusuysa, Batı Ermenicesinin korunmasıyla ilgiliydi ve Gülbenkyan Vakfı’nın Batı Ermenicesi Projeleri Yöneticisi Ani Garmiryan ve INALCO’nun işbirliğiyle gerçekleşti. Özellikle bu ikinci konferansta, pedagoglar, öğretim üyeleri, eğitim alanında çalışan yöneticiler hazır bulundu. Bu vesileyle, INALCO Ermeni Kürsüsü Yöneticisi Anaid Donabedian’la dört gün süren bu etkinliğe dair bir söyleşi yaptık.