Dünya kategorisindeki haberler

Rus güçleri, ülkede firar etmekle suçlanan Rusya vatandaşı Dmitri Setrakov’u, Ermenistan’ın Gümrü şehrinden kaçırdı. Setrakov, Rusya’nın 102. askerî üssüne nakledildi. Dmitri Setrakov’un 20 Aralık’ta Rusya’ya götürüldüğü öğrenildi. İnsan hakları savunucuları, Setrakov’u Rostov askeri polisinin gözaltı merkezinde buldu.

Gürcistan’ın başkenti Tiflis’te mart ayında ‘yabancı ajan’ yasasına karşı protestolara katılanları cezalandırma politikası sürüyor. 21 yaşındaki Lazare Grigoriadis, protestolar esnasında polise şiddet uygulamak suçlamasıyla tutuklanmıştı.

Azerbaycan’da bağımsız medya kuruluşu olan Kanal 11’in kurucusu ve müdürü Teymur Kerimov, dört ay hapis cezası aldı. Kanal 11, son bir ayda Azerbaycan’da hedef alınan üçüncü bağımsız medya kurumu oldu. Serbest gazeteci Arzu Geybulla, son bir ayda altı muhalif gazetecinin hapsedilmesiyle belirgin bir hal alan Azerbaycan hükümetinin baskı mekanizmasını Agos’a yorumladı.

Azerbaycan’da alternatif medyaya yönelik baskı bu hafta da devam etti. AbzasMedia baskınından bir hafta sonra, bu kez Kanal 13'ün kurucusu Aziz Orujov ‘izinsiz inşaat’ gerekçesiyle tutukladı. Medya bu tutuklamayı ‘ABD casusu’ söyleminin bir başka sıçraması olarak değerlendiriyor.

Azerbaycan’da bu hafta, gazetecilerin tutuklanmasıyla başladı. AbzasMedia’nın müdürü Ulvi Hasanlı dört ay, genel yayın yönetmeni Sevinç Vagifgızı ise üç ay 29 gün hapis cezası aldı. Engelli hakları üzerine çalışan ve gözaltına alınan gazeteci Mahammad Kekalov’un akıbeti ise henüz belirsiz.

1 Ocak 2024’ten itibaren, hamileliğini sonlandırmak isteyen herkesin, ‘gizli koşullar altında, bu amaç için özel olarak ayrılmış bir doktor muayene odasında’ bir kadın doğum uzmanı, psikolog ve sosyal hizmet görevlisine danışması gerekecek.

Karabağ’dan on binlerce Ermeni, 10 ay süren abluka ve açlıktan sonra bölgeden tahliye edildi. ‘Tahliye’ denen de, sahip olduğu her şeyi bırakıp kendisini ilk otobüse, arabaya, kamyona atıp koca belirsizliğe gitmekti. Bu senaryonun aynısı 1980’lerin sonunda da yaşanmıştı. Yine binlerce Ermeni, yüzyıllarca yaşadıkları toprakları bırakıp bir yorgan bile almadan kaçmak zorunda kalmıştı. Aynı şeyi yıkılmakta olan Sovyetler Birliği’nin içinde olan Sovyet Ermenistanı sınırları içerisinde yaşayan Azeri nüfus da yaşamıştı. Azerbaycan’ın Karabağ’daki Ermeni halkına yaptıklarını, uluslararası kamuoyunun kayıtsızlığını izledik. Ancak burada, Bakü doğumlu olup yaklaşık 30 yıl önce Ermenistan’a göç etmek zorunda kalan gazeteci Yuri Manvelyan’ın içeriden bir eleştirisini aktaracağız.

İran’a ilk gidişim değildi. Daha önce, 2017’de, Tahran’a gitmiştim. Altı yıl sonra, yine babamla, bu kez Tebriz başta olmak üzere Culfa, Salmast, Urmiye, Khoy gibi, İran’ın kuzey şehirlerini gezme fırsatı buldum.

İran sınırına yaklaşık kırk dakika kala not tutmaya başladım. Defterim genellikle, duyguların bastırdığı ve bir yerden çıkması gerektiği anlarda ortaya çıkıyor. İstanbul’dan yirmi kişi yola çıkmış, İran’a, daha doğrusu Tebriz’e gidiyorduk. İran’a ilk gidişimdi. Heyecanlı olduğum kadar, bu kadar kalabalık bir grupla bir yere gitmenin tedirginliği de vardı üstümde.

Sekiz aydır Karabağ ve orada yaşayan 100 bine yakın Ermeni nüfus abluka altında. İlaç, yakıt ve yiyecek eksikliği şimdiden bir insanî felakete yol açtı ve her geçen gün can almaya devam ediyor. Peki, abluka altındaki bir bölgede kadın ve anne olmak nasıl bir şey? Karabağ’la ilgili siyasi tartışmalarda pek görülmeyen Karabağlı kadınlar, bugün Agos’ta söz haklarını kullansınlar istedik.

Azerbeycanlı işçi hakları aktivisti Afiaddin Mammadov, polis emirlerine itaatsizlik suçlamasıyla 30 gün hapis cezasına çarptırıldı. Mammadov’un işkence gördüğü ve avukata erişiminin engellendiği iddia ediliyor.

20 Haziran’dan bu yana Azerbaycan, Gadabay’a bağlı Söyüdlü Köyü sakinleri, bölgedeki altın madeninden akan atık sular için ikinci bir yapay göl inşa edilmesini protesto ediyor. Polis köye giriş çıkışı yasakladı, gözaltına alınan köylüler var; yetkililerin ailelere gidip tehdit ettiği ortaya çıktı. Uluslararası ilişkiler ve güvenlik alanında feminist araştırmacı Sevinj Samadzade Söyüdlü’deki son durumu ve izlenimlerini aktardı.