Zor zamanlarda acı bir kayıp

ÖZCAN GEÇER
[email protected]

Süryani halkının ruhani lideri Moran Mor İğnatius Zeka I. Ayvaz, uzun zamandır tedavi gördüğü Almanya’da 21 Mart’ta hayatını kaybetti. 81 yaşında vefat eden Ayvaz, 122. Patrik olarak 34 yıldır merkezi Şam’da bulunan Süryani Ortodoks Patrikhanesi’nde tüm dünya Süryanilerine dini önderlik ediyordu.

I. Ayvaz’ın naaşı 22 Mart’ta Almanya’da Mor Yakup Manastırı’na getirildikten sonra 23 Mart’ta ayin düzenlendi. 26 Mart’ta Beyrut Mor Efrem Kilisesi’ne getirilen Patrik’le ilgili 27 Mart’ta ilk cenaze ritüelleri gerçekleştirildi. Aynı gün Şam’a getirildikten sonra Mor Cırcıs Manastırı’nda son cenaze hazırlıkları gerçekleştirildi. Patrik, 28 Mart’ta Seyidnaya Mor Efrem Manastırı’nda da ebedi istirahatgâhına defnedilecek. 30 Mart’ta da dünya çapında tüm Süryani Kiliselerinde özel ayin düzenlenecek.

Gözler Ruhani Kurul’da

Cenaze töreninin ardından yeni patrik seçimi için Ruhanilerden oluşan Sen Sinod Meclisi’nin ne zaman toplanacağı ve Patrik Mor Iğnatius Zeka I. Ayvaz’ın halefinin seçim süreci de henüz netlik kazanmış değil. Süryani kanaat önderleri cenaze töreninden önce konuyla ilgili değerlendirme yapmaktan kaçınıyor. Suriye’de yaklaşık bir yıl önce kaçırılan iki metropolitten Halep Süryani Ortodoks Metropoliti Yuhanna İbrahim’in de gelecekteki yeni Patrik adayları arasında üst sıralarda olması bu seçim sürecinin ne şekilde yönetileceği konusunda soru işaretleri doğuruyor. Sen Sinod Meclisi’nin metropolitlerin akıbeti netleşmeden önce direkt Patrik seçimi yerine bir vekil seçmesi de ihtimaller arasında yer alıyor.

Suriye’de süren çatışmalara rağmen Patriğin naaşının Şam’da defnedilecek olması, Süryanilerin bu ülkede yaşama azminin işareti olarak değerlendiriliyor. Süryani Patrikhanesi 1166-1932 arasında 766 yıl boyunca Mardin Deyr-Zafaran Manastırı’nda hizmet verdikten sonra Şam’a taşınmış ve o tarihten bugüne de bu şehirde bulunuyor.

34 yıldır Patriklik görevini sürdürüyordu

Patrik Moran Mor İğnatus Zeka I. Ayvaz, 21 Nisan 1933’te tarihinde Irak Musul’da doğdu. İlköğrenimini Musul’daki Mor Tuma Kilisesi’nde tamamladıktan sonra Mor Efrem Teoloji Okulu’nda tarih, felsefe, ilahiyat ve kilise hukuku alanlarında öğrenim gördü. 1957’de rahip olduktan sonra 1960-62 arasında ABD’de New York Üniversitesi’nde ilahiyat ve felsefe dallarında lisansüstü eğitimini tamam tamamladı. Daha sonra New York Episkoposluk Kilisesi Koleji’nde teoloji eğitimi gören I. Ayvaz, 1963’te Mor Severiyos unvanıyla Musul Metropoliti olarak takdis edildi. 1969’da Bağdat ve Basra Metropolitliği’ne atanan I. Ayvaz, aynı yıl Irak Kültür Akademisi üyeliğine ve Irak Süryani Lisanı ve Kültürü Akademisi’nin başkanlığına getirildi. 1980’e kadar Süryani Ortodoks Kilisesi adına Dünya Kiliseler Birliği Merkez Komitesi üyeliğini yapan I. Ayvaz, 11 Temmuz 1980’de toplanan Sen Sinod Meclisi tarafından oybirliğiyle, Patrik III. Yakup’un vefatı dolayısıyla boşalan Patriklik makamına, ‘Antakya, Tüm Doğu Patriği ve Süryani Ortodoks Kilisesi Genel Ruhani Lideri’ unvanı ile takdis edildi.