Türkiye ve Ermenistan’ın geleceği ekonomik ilişkilerde yatıyor

Ermenistan merkezli Kafkasya Kaynak ve Araştırma Merkezi (CRRC-Armenia) ve Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı’nın (TESEV), Türkiye-Ermenistan ilişkilerine yönelik kamuoyu algısını inceleyen araştırmasının sonuçları bugün Aanarad Hığutyun Binası Havak Salonu’nda paylaşıldı. 

Avrupa Birliği tarafından finanse edilen Ermenistan-Türkiye Normalleşme Süreci Destek Programı kapsamında hazırlanan çalışma, Ermenistan’da CRRC tarafından 2014 yılında gerçekleştirilen saha çalışmasını kapsıyor.

Basın toplantısında Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu’ndan Maslahatgüzar Béla Szombati, TESEV’den Zerrin Cengiz, CRRC’den proje yöntecisi Heghine Manasyan, Hrachia Kazhoyan ve Monika Shahmenendyan konuştu.

Araştırmadan elde edilen bulgular, Türkiye-Ermenistan normalleşme sürecinin toplumun büyük kısmı tarafından ilgiyle takip edildiğini ortaya koyuyor. Siyasi gelişmelerin normalleşmeyi sağlayacağına yönelik güven yüksek olmasa da araştırmaya göre iki ülke arasındaki gelişmenin anahtarı sınırın açılması ve ekonomide yatıyor.

13-25 Aralık 2014 tarihleri arasında 1164 kişiyle yapılan görüşme sonucunda hazırlanan anketten çıkan sonuçlar şöyle:

- Ermeni-Türk ilişkileri hakkında en çok ilgilenilen konu Ermeni Soykırımı’nın tanınması (%85). Bunu, %51’le ‘Türkiye – Ermenistan sınırının açılması’, %32’yle ‘Türkiye’nin Dağlık Karabağ uyuşmazlığının çözümündeki rolü’ izliyor.

Türkiye-Ermenistan sınırı

- Türkiye’yle sınırı olan bölgelerde yaşayanlar İki ülke arasındaki ilişkinin normalleşmesini daha çok istiyor.

- Ermenistan toplumunun %51’i sınırın açılması gerektiği görüşünde. Sınırın açılmasının ekonomiye etkisinin olumlu olacağını düşünenlerin oranıysa %64. Öte yandan, sınırın açılmasını istemeyenlerin neden olarak öne sürdüğü temel gerekçe %57’yle ulusal güvenlik.

- Sınırın açılmasıyla ilgili görüşler ‘önkoşul’un devreye girmesiyle değişiyor. Katılımcıların yüzde 51’i sınırın önkoşulsuz açılmasını isterken, önkoşullu da olsa sınırın açılmasını isteyenlerin oranı sadece yüzde 3. Araştırma ekibinin belirttiği üzere, bu durumda Ermenistan’ın 2009’da Türkiye’yle imzaladığı protokollerde önkoşul istemesinin toplumun çoğunluğu tarafından kabul edildiğini gösteriyor.

- Katılımcıların %62’si Ermenistan’la Türkiye’nin ekonomik olarak ilişki kurması gerektiğini düşünüyor. Bu oranı %37’yle siyaset takip ediyor. 

Ermenistan Türkiye hakkında ne düşünüyor?

- Ankete katılanların yüzde 70’i Türkiye’ye güvenilemeyeceğini düşünürken, Türkiye vatandaşlarının görüşüyle Türkiye’nin resmi politikasının aynı olmadığını düşünenlerin oranı yüzde 46’ya varıyor.

- Her dört katılımcıdan birine göre, Türkiye’nin Ermenistan politikası 100 yıl öncesine kıyasla normalleşmeye daha elverişli.

AB süreci ve Soykırım

- Türkiye’nin Ermeni Soykırımı’nı kabul edeceğine inanmıyor. Katılımcıların %62’si, soykırımın ancak uluslararası baskıyla tanınacağına inanıyor.