‘Tanrı parçacığı’ bulundu mu?
New York Times'ın haberine göre, ABD'nin Illinois eyaletinde bulunan Batavia şehrindeki Fermi Ulusal Hızlandırıcı Laboratuvarı, Higgs bozonunun işaretlerini bulmuş olabileceklerini duyurdu.
Uzun zamandır aranmakta olan bu teorik parçacığın diğer temel parçacıkların kütleye sahip olmasını sağladığına inanılıyor.
Fermilab'ın Tevatron hızlandırıcısında son birkaç yılda toplanan verilerdeki Higgs bozonunun işareti sayılan detaylar, Aralık ayında Cenevre'de bulunan CERN laboratuvarındaki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı'nda gerçekleşen iki bağımsız deneyden elde edilen sonuçlarla da uyumlu.
Tevatron'dan elde edilen verilerle ilgili rapor, bugün, Michigan State Üniversitesi profesörlerinden Wade Fischer tarafından İtalya'nın La Thuile şehrinde düzenlenen bir fizik konferansında tüm ayrıntılarıyla kamuoyuna açıklanacak.
'En güçlü ip ucu'
Raporun New York Times'da yer alan kısmında, Fermi Laboratuvarı'nın bulguları için, 'Elimizdeki Tevatron verileri ve Aralık 2011'de yapılan diğer deneylerden elde edilen sonuçlar da göz önüne alındığında, Higgs bozonunun varlığı konusundaki en güçlü ipucudur' deniliyor.
Geçen yıl Aralık'ta CERN çarpıştırıcısında Atlas ve CMS isimli iki büyük parçacık detektörünü kullanan uzmanlar 124 milyar elektron volt ve 126 milyar elektron volt değerlerinde umut verici pürüzler bulduklarını açıklamıştı. (Protonun değeri 1 milyar elektron volt, elektronunkiyse yarım milyar.) Fermilab uzmanları ise 115 milyar ile 135 milyar elektron volt arasında daha büyük bir pürüz bulduklarını açıkladı. Fermilab'daki çalışmanın başkanı Dmitri Denisov, e-posta ile yaptığı açıklamada, 'Bulmacanın çözüldüğünü söylemiyoruz. Ama yapbozun önemli bir parçasını bulduk' dedi.
Teoride var ama henüz gören yok
Bu sonuçların hiçbiri, bilim dünyasının zafer ilanı için yeterli değil. Ancak son haberler, bilim insanlarını evrendeki kütlenin ve çeşitliliğin anahtarı olan bu parçacığın bu yaz kadar kısa bir süre içinde keşfedilebileceği yönündeki umutları güçlendirdi.
Büyük Hadron Çarpıştırıcısı'ndan elde edilen verileri inceleyen California Üniversitesi'nden Beate Hienemann, CERN'in sonuçlarıyla ilgili olarak, 'Burası Higgs bozonu gibi kokuyor' derken, daha fazla veri elde edilmesi halinde beklentilerin boşa çıkabileceğini de sözlerine ekledi.
Higgs bozonu dünyadaki dört temel güçten üçünün nasıl işlediğini anlamak için kullanılan Standart Model'in temel parçası. Parça hiç görülmemekle birlikte teoride nasıl işlediği biliniyor ancak kütlesi bilinmiyor.
(Hürriyet)
