Tahran’a Mıkhitar Heratsi , Yerevan'a İbn-i Sina heykeli
Yerevan Devlet Tıp Üniversitesi’nin aktardığı bilgilere göre iki ülke arasındaki işbirliği projeleri sırasında gelişen üniversiteler arası işbirliği son yıllarda oldukça güçlenince, bu işbirliğinin sembolü olarak İran’ın teklifi üzerine Mıkhitar Heratsi’nin heykelinin İran’da dikilmesi kararı alındı.
Yerevan’a İbn-i Sina heykeli
İran’ın bu dostluk adımına cevap olarak Yerevan Devlet Tıp Üniversitesi bilim konseyi de Ermenistan’ın başkenti Yerevan’da, Tıp Üniversitesi tarafından inşa edilecek ‘Doktorlar Parkı’na İslam dünyasının önemli bilim insanlarından Fars tıp adamı İbn-i Sina’nın (Avicenna) heykelini dikmeye karar verdi.
Tahran Devlet Üniversitesi heyeti resmi bir ziyaret için 2019 Mayıs ayında Yerevan’ı ziyaret etmişti. Ziyaret sırasında Yerevan Devlet Üniversitesi ile uzun vadeli ve çok taraflı işbirliği anlaşmalarına varılmıştı.
Yerevan Devlet Tıp Üniversitesi rektörü Armen Muradyan konu ile ilgili olarak şunları söyledi: “Mayıs ayında Tahran Tıp Üniversitesi’nin ziyareti oldukça önemliydi. Heykeller dışında tıp eğitimi alanında önemli projeler için de hazırlanıyoruz.”
Ermenistan’daki üniversitelerdeki yabancı öğrenciler başta İran ve Hindistan olmak üzere farklı ülkelerden geliyorlar.
Tıbbın babası Heratsi
12. yüzyılda Kilikya Ermenistanı’nda yaşayan Ermeni hekim Mıkhitar Heratsi, Ermenistan’da “Tıbbın babası” olarak biliniyor. Kilikya’nın başkenti Sis’te çalışan hekim Farsça, Yunanca ve Arapça dillerinde eserler verdi. Cerrahi, diyet ve psikoterapi hakkındaki ansiklopedik çalışması “Ateşlerin Dermanı” en bilinen eseri. 1184 yılında yayımlanan çalışmaya bu adın verilmesinin sebebi, o dönem Kilikya'da yaygın olarak görülen sıtma, sarı humma ve tifo gibi ateşe neden olan hastalıklara çare amacıyla yazılmış olması.
Kitabın Klasik Ermenice (krabar) değil, yerel dilde yazılmış olmasının sebebi hekimin kitaptan halkın da yararlanmasını istemesi.
El yazması 1727'de İstanbul’da bulunduktan sonra Paris Ulusal Kütüphanesi’nde saklandı. İlk defa 1832'de Venedik'te basılan eser, daha sonraki senelerde Alman araştırmacılar tarafından Batı bilginlerinin dikkatine sunuldu. 1899'da Vahram Torkomyan çevirisiyle Fransızca yayınlandı. 1908'de Ernst Seidel tarafından Almanca'ya çevrilen eserin 1955'te Yerevan’da Rusça çevirisi yayınlandı.
Yerevan Devlet Tıp Üniversitesi, 1989 yılında Mkhitar Heratsi adını almış, üniversite başarılı öğrencilerini "Mkhitar Heratsi Bursu" ile ödüllendirmeye başlamıştı.
