Sokak hayvanları tasarısı: Görüşmeler gergin başladı, üç madde kabul edildi

TBMM Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu, kamuoyunda sokak hayvanlarına "ötanazi" yapılmasına yol açacak kanun olarak bilinen 38 maddelik ‘Hayvanları Koruma Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ni görüşmek üzere AKP Kahramanmaraş Milletvekili Vahit Kirişci başkanlığında toplandı.

Muhalefet milletvekillerinin salonun küçük olduğu itirazlarıyla yaşanan tartışmaların ardından komisyon görüşmeleri daha büyük olan Plan ve Bütçe Komisyonu salonuna alındı. CHP Grup Başkanvekili Murat Emir, Kirişci’nin gazetecileri komisyon salonundan çıkartacağına ilişkin sözlerine tepki gösterdi. Emir, “Sizi buradan dışarıya çıkartmaya kalktıklarında biz kendimizi siper edeceğiz. Bu komisyonda ne konuşuluyorsa ne söyleniyorsa kim hayvan haklarını savunmuyorsa, kim ‘sokak hayvanları öldürülsün, katledilsin’ diye mücadele ediyorsa hepsini Türk milleti görsün” dedi. Komisyon görüşmelerine katılmak isteyen hayvan hakları derneklerinin temsilcileri ile Meclis personeli arasında gerginlik yaşandı.

Toplantıda teklifin ilk 3 maddesi kabul edildi.

AA'nın haberinde, kabul edilen ilk 3 maddenin içeriği şöyle aktarıldı:

• Kabul edilen maddelere göre Kanun'un amaçlarına "insan, hayvan ve çevre sağlığı gözetilmek kaydıyla" ifadesi ekleniyor.

• Sahipsiz hayvanlara ilişkin yürütülecek çalışmalarda, tereddüde mahal verilmemesi, kedi ve köpeklerin sahipli hayvan statüsüne alınabilmesi için Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu kapsamında Tarım ve Orman Bakanlığı veri tabanına kaydedilmesi zorunluluğu bulunduğundan "sahipli hayvan" ve "sahipsiz hayvan" kavramları açık bir şekilde tanımlanıyor.

• Uygulamada tereddüde mahal verilmemesi amacıyla ve Kanun'daki "yakala-kısırlaştır-sal" metodunun kaldırılması nedeniyle hayvan bakımevi tanımında uyum değişikliği yapılıyor. Hayvan bakımevinin tanımı, "Bakanlıktan izin alınmak suretiyle kurulan ve hayvanların sahiplendirilinceye kadar barındırıldığı ve rehabilite edildiği bir tesis" şeklinde değiştiriliyor.

• Sahipsiz ve güçten düşmüş hayvanların hayvan bakımevlerine toplanması ve buralarda rehabilite edilerek sahiplendirilinceye kadar bakılacak olması sebebiyle bakımevleri dışında bir hayvana bakmanın onun yasal sorumluluğunu alarak sahiplenilmesi suretiyle mümkün olabileceği ilkesi kabul ediliyor. Kanun'un ilkeleri arasında yer alan "Evcil hayvanlar, türüne özgü hayat şartları içinde yaşama özgürlüğüne sahiptir. Sahipsiz hayvanların da sahipli hayvanlar gibi yaşamları desteklenmelidir" ifadesi yürürlükten kaldırılıyor.

Toplantıda teklifin maddeleri üzerinde konuşan CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, düzenleme yasallaşsa bile CHP'li belediyelerin bu kanuna uymayacağını söyledi.

Hayvan barınaklarının yetersizliğine işaret eden Sarıbal, "Rehabilite edilsin veya edilmesin, gelinen noktada yeteri kadar barınak olmadığını hepimiz biliyoruz. Hayvan sayısı azken yeteri kadar barınak yapılmadı, bundan sonra tüm hayvanları nasıl toplayacaksınız? Yeni barınaklar açarak bütün hayvanları toplamanız mümkün değil. Dolayısıyla açılacak barınaklar ölüm kampı olacak" dedi.

DEM Parti Şanlıurfa Milletvekili Ferit Şenyaşar, Türkiye'deki barınakların kapasitesinin 105 bin olduğunu, sayısı 4 milyona ulaştığı söylenen sahipsiz hayvan sayısının barınaklarda tutulmasının mümkün olmadığını kaydetti.

Türkiye İşçi Partisi (TİP) İstanbul Milletvekili Sera Kadıgil, teklifle kedilerin de sahipsiz hayvanlar kategorisine alındığını belirterek "Siz bu kedilerden ne istiyorsunuz? 4 milyon sahipsiz hayvanı barınaklara alacağınızı ifade ediyorsunuz? Bunu nasıl yapacaksınız?" sorusunu yöneltti.

Teklif sahibi AK Parti Rize Milletvekili Harun Mertoğlu, "Resmi rakamlara göre yaklaşık 1 milyon 410 bin 858 kediye çip takılmış durumda. Biz kanun gerekçesinde zarar veren hayvanlarla ilgili düzenleme yapıyoruz. Kediler zarar vermediği için şu anda gündemde değil." dedi.

CHP Adana Milletvekili Ayhan Barut, CHP'li belediyelerin ötanazi uygulamasını asla gerçekleştirmeyeceğini belirterek yol yakınken yasa teklifinin geri çekilmesini istedi.

Saadet Partisi Antalya Milletvekili Şerafettin Kılıç, hükümetin sahipsiz hayvanlar konusunda başarısız olduğunu ve çareyi barınaklarda aradığını, sorumluluğu ise yerel yönetimlere bıraktığını anlattı. Kılıç, "Barınaklar sahipsiz hayvanlar için çözüm olmakta çok yetersizdir. Bu barınaklar hayvanların yaşam kalitesini düşüren ve zaman zaman işkence haline gelen yerlerdir." diye konuştu.

CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, yasa teklifinin toplanan hayvanların imha edilmesine yol açacağını savunarak, bunun "doğaya, insana ve yaşama saygısızlık" olduğunu, bu nedenle kanun teklifinin geri çekilmesi gerektiğini söyledi.

Komisyonun dün saat 14.00'te başlayan toplantısının sabah saatlerine kadar sürmesi üzerine muhalefet milletvekilleri, sağlıklı çalışma koşullarının kalmadığını belirterek ara verilmesini istedi. Bazı milletvekilleri sıralara vurarak tepkilerini dile getirdi. 18 saat süren görüşmelerin sonunda Komisyon Başkanı Kirişci, 22 Temmuz 14.00'te yeniden toplanmak üzere toplantıyı kapattı.

Görüşmeden bir gün önce Tarım, Orman ve Köyişleri Komisyonu’nun muhalefet partisi üyeleri, görüşme öncesinde AKP’nin milletvekillerinin imzasıyla komisyona getirilecek teklife karşı sonuna kadar mücadele edeceklerini söyledi. 

CHP Grup Başkanvekili Ali Mahir Başarır, Malatya Milletvekili Veli Ağbaba ve İYİ Parti İstanbul Milletvekili Nimet Özdemir, 'Hayvanları Koruma Kanunu'nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi'ni protesto için TBMM önünde basın açıklaması yaptı. Başarır, "Sabahlara kadar günlerce bu yasaya karşı direneceğiz. Biz tüm muhalefet kurumu olarak bu yasayı direnerek sizlerle 81 ilde, ilçelerde geri çektireceğiz. Bu konuda beraber olacağız" dedi.

(Ajanslar, BirGün)