‘Sınırın açılması için sivil toplum devreye girmeli’

Bülent Bilmez, Adnan Genç ve Ufuk Uras (soldan sağa) 24 Nisan’da Yerevan’daki Soykırım Anıtı’nı ziyaret ederken.

FERDA BALANCAR
[email protected]

Yeşiller ve Sol Gelecek Partisi’ni (YSGP) temsilen eski milletvekili Ufuk Uras, Tarih Vakfı Başkanı Bülent Bilmez ve gazeteci Adnan Genç’ten oluşan heyet, 24 Nisan anmalarında Ermenistan’ı ziyaret etti. Yaklaşık bir hafta süren ziyarette YSGP Heyeti, Batı Ermenileri Ulusal Kongresi’nin düzenlediği 24 Nisan 1915 ve Ermeni Soykırımı hakkında bir sempozyuma da katıldı. Ermenistan’da bulundukları süre içerisinde basından ve kamuoyundan yoğun ilgi gören YSGP’liler, Soykırım Anıtı’nı ziyaretleri esnasında tam 10 televizyon canlı yayınına çıktılar.

Olumsuz tepki yok

YSGP Heyeti’nde yer alan Ufuk Uras’la Ermenistan izlenimlerini konuştuk. Uras, “Basından yoğun ilgi gördük ama ilgi sadece basınla sınırlı kalmadı. Ermenistan’da faaliyet gösteren tüm partilerle de görüşmeler yaptık. Hiçbir kesimden olumsuz bir tepki almadık” diyerek bu tür ziyaretlerin iki ülke arasındaki olumsuz algıların kırılması açısından ne kadar önemli olduğuna dikkat çekti.

Başbakan Erdoğan’ın 24 Nisan’dan bir gün önce yaptığı açıklamanın Ermenistan’da nasıl algılandığını sorduğumuz Uras şunları söyledi: “Başbakan’ın taziye mesajı Ermenistan’da çok olumlu tepkilere yol açtı. Türkiye’deki ana akım medyada Ermenistan’daki tepkilerle ilgili son derece abartılı yorumlar yapıldı. Bayrak yakma gibi eylemler orada da eleştiriliyor. Taşnak yöneticileri de bu bayrak yakma eylemine sahip çıkmadı. Başbakan’ın açıklamasından bir gün sonra basında yer alan 1915 kurbanlarının Türkiye dışında yaşamak zorunda kalan torunlarına vatandaşlık hakkı verilmesi haberi de son derece olumlu karşılandı.” 

Ufuk Uras, Türkiye’deki ana akım medyanın 24 Nisan’da Ermenistan’a hiçbir muhabir göndermemesine dikkat çekerek, “Türkiye basını tamamen uzaktan boş atıp dolu tutmaya çalışıyor. Öte yandan Ermenistan basınının bize karşı tutumu oldukça olumluydu. 40’a yakın TV programına çıktık. Hiçbir programda bizi zor durumda bırakmaya çalışan bir tutumla karşılaşmadık” dedi.  

YSGP olarak Ermenistan’daki siyasi partilerle ilişkiler geliştirmek istediklerini belirten  Uras, “Taşnak Partisi’yle ilişkileri geliştirmek için karşılıklı karar aldık. Onlar en son Sosyalist Enternasyonal toplantısı için İstanbul’a geldiklerinde tek olumsuz tepkiyi CHP’den almışlar. Partinin uluslararası ilişkilerden sorumlu yöneticisi Giro Manoyan ile görüştük. Taşnak Merkezi’ndeki müzeyi gezdik” dedi.

Gelecek planları

Geleceğe yönelik değerlendirmelerde bulunan Ufuk Uras, “YSGP olarak önümüzdeki dönemde Türk basınının bazı Ermenistanlı siyasileri dinlemesi için çaba göstereceğiz. Türkiye-Ermenistan arasında parlamentolar arası yarı resmi bir dostluk grubu oluşturmak istiyoruz. İki ülke arasındaki sınırın açılması için sivil toplumu harekete geçirmek istiyoruz. Bir dönem Kıbrıs’ta yapıldığı gibi sınır buluşmaları şeklinde sivil itaatsizlik eylemleri düzenlenebilir. Kültürel ilişkiler de karşılıklı olarak geliştirilebilir. Örneğin Sergey Paradjanov Müzesi’ni Türkiye’ye taşımak istiyorlar. Bu çok önemli bir kültürel adım olabilir.”

Türkiye-Ermenistan ilişkilerinde, Türk resmi yetkililerinin sık sık öne sürdükleri Karabağ meselesini sorduğumuz Uras, “İran’da çok yoğun bir Azeri nüfus var. Buna rağmen İran, Karabağ sorununu gerekçe göstererek Ermenistan’la arasına herhangi bir mesafe koymuyor. Tam tersine İran-Ermenistan ilişkileri gayet olumlu seyrediyor. Hal böyleyken Türkiye’nin Karabağ’ı gerekçe göstererek Ermenistan sınırını kapalı tutması anlaşılır değil” dedi.

Solun durumu

Son olarak Türkiye solunun Ermeni meselesi hakkındaki tutumunu değerlendirmesini istediğimiz Uras şunları söyledi:

“YSGP gibi bazı istisnalar hariç sol, Ermeni meselesinde ulusalcı mirastan kopamıyor. 24 Nisan anmalarında da bu görülüyor. İçlerindeki ulusalcı damarla sadece sosyal demokratlar değil, sosyalistler de yüzleşemiyor. Üstelik Hrant Dink’i de bu tutumlarına malzeme etmeye çalışıyorlar. ‘1915’in adını koymuyoruz, çünkü Hrant da koymuyordu’ demek büyük bir ayıp, çünkü Hrant meseleyi adıyla adlandırıyordu. Beni o tür açıklamalarda en çok rahatsız eden, soykırımı inkâr etme politikalarını Hrant’la ilişkilendirmeye çabalarıdır” dedi.