Սարսափը կը շարունակէ ծաւալիլ

13Նոյեմբեր թուականը այժմէն կը հա­մարուի «Ֆրան­սա­յի 11 Սեպ­տեմբե­րը»։ Ար­դա­րեւ նա­խորդ Ուրբաթ երե­կոյ Փա­րիզի իրար­մէ ոչ հե­ռու եօթ ան­ջատ կէ­տերու վրայ գոր­ծադրուած ահա­բեկ­չա­կան յար­ձա­կու­մը խլեց աւե­լի քան 129 զո­հեր։ «Աւե­լի քան» շեշ­տադրու­թիւնը կը բխի մեծ թի­ւով ծանր վի­րաւո­րեալ­նե­րու գո­յու­թե­նէն։ Թէեւ Նիւ Եոր­քի եւ Ուա­շինկթո­նի մէջ գոր­ծադրուած 11 Սեպ­տեմբե­րի ահա­բեկ­չա­կան արար­քի զո­հերու թի­ւը շատ աւե­լի բարձր էր, բայց նմա­նու­թիւնը կու գայ ահա­բեկիչ­նե­րէն։ Եր­կու յար­ձա­կումնե­րու հե­ղինակ­ներն ալ ար­մա­տական իս­լամներ էին, որոնք ատե­լու­թեամբ լե­ցուն էին արեւմտեան բարքե­րու եւ կեն­ցա­ղի նկատ­մամբ։ Փա­րիզեան յար­ձա­կու­մը զու­գա­դիպե­ցաւ այնպի­սի ժա­մանա­կահա­տուա­ծի մը, ուր Եւ­րոպական Միու­թեան եր­կիրնե­րը կը պատ­րաստուէին Մի­ջին Արե­ւել­քէն փախ­չող աւե­լի մեծ քա­նակու­թեամբ գաղ­թա­կան­ներ ըն­դունիլ։ Ինչպէս պի­տի յի­շուի Պոտ­րումի ծո­վափին յայտնուած Ալան Քուրտի անուն մա­նու­կի դիակը խղճի մեծ գրգռու­թիւն մը յա­ռաջա­ցու­ցած էր Եւ­րո­պական հա­սարա­կու­թեան մօտ, որու հե­տեւան­քով կա­ռավա­րու­թիւններն ալ հար­կադրուած էին սահ­մաննե­րը ամուր փա­կելու իրենց ռազ­մա­վարու­թիւնը վե­րատե­սու­թեան են­թարկե­լ։

Անցնող քա­նի մը օրե­րու ըն­թացքին չէ հան­գած Փա­րիզի հա­սարա­կու­թեան են­թարկուած սար­սա­փը։ Չէ՛ հան­գած, քա­նի որ ոս­տի­կանու­թիւնը կը շա­րու­նա­կէ խու­զարկումնե­րուն, մերթ ընդ մերթ ալ կը դի­մէ գոր­ծո­ղու­թիւննե­րու։ 18 Նո­յեմ­բեր առա­ւօտուան վաղ ժա­մերուն Փա­րիզի հիւ­սի­սային հա­տուա­ծը, Սէն Տէ­նի թա­ղամա­սի մէջ ոս­տի­կանու­թիւնը բա­խում ու­նե­ցաւ ահա­բեկիչ­նե­րու հետ, որու ըն­թացքին պա­տահե­ցաւ եր­կու սպա­նու­թիւն եւ մէկ անձնաս­պա­նու­թիւն։ Ոս­տի­կան­նե­րը կը խու­սա­փին լրա­ցու­ցիչ տե­ղեկու­թիւններ փո­խան­ցե­լէ, մին­չեւ որ ամ­բողջո­վին չհաս­տա­տուի պա­տահա­րի ման­րա­մաս­նութիւննե­րը։

Ինչպէս 11 Սեպ­տեմբե­րէն ետք պա­տահե­ցաւ, 13 Նո­յեմ­բե­րի Փա­րիզեան յար­ձա­կումն ալ կ՚ու­նե­նայ իր հե­տեւանքնե­րը։ Ար­դա­րեւ դէպ­քին յա­ջոր­դող օր իսկ ֆրան­սա­կան օդա­յին ու­ժե­րու պատ­կա­նող ինքնա­թիռ­ներ ռմբա­կոծե­ցին Ռաք­քա քա­ղաքը, որ ՏԱԻՇ-ի կեդ­րո­նը կը հա­մարուի։

Ֆրան­սա­յի սրտին ուղղուած այս յար­ձա­կու­մը ազ­դեց բո­վան­դակ Եւ­րո­պայի հա­սարա­կու­թեան վրայ։ Ահա­բեկ­չա­կան յա­ջորդ յար­ձա­կու­մի հա­ւանա­կանու­թիւնը տա­րածուած է ամ­բողջ ցա­մաքա­մասով։ Այդ իսկ պատ­ճա­ռաւ 17 Նո­յեմ­բե­րին ջնջուեցաւ Գեր­մա­նիոյ Հա­ննովեր քա­ղաքի մէջ կա­յանա­լիք ֆուտպո­լային մրցու­մը։

Հա­մաշ­խարհա­յին զար­գա­ցած քսան եր­կիրնե­րու Ան­թա­լիոյ մէկ­տե­ղումն ալ մնաց Փա­րիզեան յար­ձա­կու­մի ազ­դե­ցու­թեան տակ։ Օրա­կար­գը շե­ղեցաւ իր նա­խատե­սուած հու­նէն եւ աշ­խարհի գեր­պե­տու­թիւննե­րու ղե­կավար­նե­րը ստի­պուե­ցան ահա­բեկ­չութեան նիւ­թը քննար­կե­լ։ Եր­կօ­րեայ ժո­ղովի աւար­տին Ռու­սիոյ Նա­խագահ Վլա­տիմիր Փու­թի­նի յայ­տա­րարու­թիւնը պաղ ցնցու­ղի ազ­դե­ցու­թիւն գոր­ծեց բո­լոր կող­մե­րուն վրայ։ «ՏԱԻՇ կը մա­տակա­րարուի քա­ռասուն տար­բեր եր­կիրնե­րու կող­մէ, որոնց մէկ մա­սը կը ներ­կա­յանան նաեւ Ան­թա­լիոյ ժո­ղովին» ըսաւ Փու­թին։ Ան տա­կաւին աւել­ցուց, թէ ար­բանեակէն առ­նուած լու­սանկար­ներ կը փաս­տեն թէ, ՏԱԻՇ-ի հսկած տա­րած­քէն ար­տա­հանուած քա­րիւ­ղը որ ճա­նապար­հով, որ եր­կի­րը կը հաս­նի։

Հա­մաշ­խարհա­յին հան­րա­յին կար­ծի­քը մէկ կող­մէն կը լսէ արեւմտեան եր­կիրնե­րու կա­ռավա­րու­թիւննե­րու ՏԱԻՇ-ը ոչնչաց­նե­լու մա­սին յայ­տա­րարու­թիւննե­րը, իսկ միւս կող­մէ այս սար­սա­փազ­դու կազ­մա­կեր­պութեան դէ­պի արեւ­մուտք ար­ձա­կած սպառ­նա­լիք­նե­րը։

Բո­լոր այս ան­ցուդար­ձե­րու կող­քին, երբ Թուրքիոյ մա­մու­լը կ՚անդրա­դառ­նար դէպ­քե­րու պա­հուն զո­հուած թրքու­հի Էլիֆ Տո­ղանին, հայ մա­մուլն ալ կը հե­տեւէր 17 ամեայ Լո­լա Ու­զունեանի մա­սին լու­րե­րուն։ Դէպ­քէն եր­կու օր ետք Ու­զունեանի հա­րազատ­նե­րը եւ ըն­կերնե­րը կը փոր­ձէին լուր մը ստա­նալ ան­յայտ կո­րած ման­կա­մար­դուհիէն։ Ափ­սոս որ այդ լու­րը յա­ջորդ օր հա­սաւ եւ պար­զուեցաւ որ երի­տասարդ հա­յու­հին ալ կը գտնուի զո­հուած­ներու կարգին։