Ne yer, ne içer veganlar?

BALAM KENTER

Bir yılı aşkın süredir veganım. Veganlığı bir kimlik kategorisinden çok etik bir bedensel pratik, hayattaki duruşun bedenli izdüşümlerinden biri olarak görüyorum. Şiddet ve sömürü karşıtı biri olarak karşısında durduğum tahakküm mekanizmalarından biri de türcülük ve insan merkezcilik olduğu halde bu yaşıma kadar çok zor hatta imkânsız olacağını düşündüğüm için, ayrıca hazcılığa ve hazcılığın özgürleştiriciliğine çok önem verdiğim ve veganizmi çileci bir duruşa daha yakın bulduğum için bir türlü geçişi yapamamıştım. Sonunda ev arkadaşımla beraber vegan olmaya karar verdik, birlikten kuvvet doğdu ve başardık. Bu arada başarılacak çok bir şey yokmuş, hiç sandığımız kadar zor değilmiş. Vegan olduktan sonra ruhum ve bedenim tam olarak örtüştü sanki, düşüncelerim tam olarak bedenleşti. Tek pişmanlığım bunu 15 yıl önce yapmamış olmam.

Bu arada, hem hazcı hem vegan da olunabildiğini de söylemeliyim. Ya da benim gibi haz peşinde koşan biri, veganlığı bu şekilde deneyimliyor olabilir. Haz demişken, hemen ağız sulandırıcı vegan tarifimize geçelim.

Vegan omlet veya krep tarifi olarak geçiyor bu yemek. Fakat görüntü olarak kalınca bir krepi andırsa da tadı çok farklı. Yumurta alternatifi olarak düşünüp yerseniz aradığınız tadı bulamazsınız. O yüzden Hint mutfağından aşırdığımız, Besan Chilla olarak anılan bu yiyeceği güzel bir kahvaltılık veya içine bir şeyler sararak tüketebileceğiniz bol proteinli ekmek alternatifi gibi düşünebilirsiniz. Yemeğimizin ana malzemesi nohut unu. 

Bu arada bulduğum ve kullandığım tariflerden ölçüler vereceğim ama aslında benim yemek yapma biçimim fena halde doğaçlama ve göz kararıdır. Tarifin ana fikrini kavradıktan sonra bir şeylerini değiştirmeden, yeni bir şeyler eklemeden edemem. Bu tarife de omletin yanı sıra leziz bir iç tarifi ekliyorum.

Besan Chilla ya da Nohut Unundan Vegan Omlet

Malzemeler:

1 bardak nohut unu

1.5 bardak su 

1 yemek kaşığı un halinde çekilmiş keten tohumu (bu halde bulabilirsiniz, ya da aktarda tohumu çektirebilirsiniz)

1 yemek kaşığı yulaf (şart değil ama hoş oluyor)

½ çay kaşığı tuz

½ çay kaşığı tatlı toz biber

½ çay kaşığı toz sarımsak (sevdiğiniz başka toz baharatlar da eklenebilir, kimyon, karabiber gibi, ayrıca miktarlarla da oynanabilir, ben mesela daha fazla sarımsak koyuyorum her zaman)

1 çay kaşığı kabartma tozu

İç için malzemeler:

1 demet taze nane

Yarım demet maydanoz (sevdiğiniz başka yeşillikleri de ekleyebilirsiniz, ıspanak ve/veya semizotu olabilir)

Birkaç sap taze yeşil soğan

İki avuç ceviz veya ayçiçeği çekirdeği veya bir gece önceden suda beklemiş badem

Bulduğum tarifte önce keten tohumuna biraz ılık su ekleyip 5 dakika bekletiyorlar. Keten tohumu unu bu şekilde çok yoğunlaşıyor. Ben bunu yapmak yerine başka bir tarifte gördüğüm gibi bütün kuruları önce birleştirdim. Nohut unu, keten tohumu, yulaf, toz baharatlar, tuz, kabartma tozu bir karıştırma kabında karıştırılıyor. Sonra su ekleniyor ve topak kalmaması için bir el çırpıcısıyla karıştırılıyor. Karışımın biraz beklemesi iyi oluyor, kabartma tozunun etkisini gösterebilmesi için. Ortaya çıkan kıvamın koyuca bir krep karışımı gibi olması gerekiyor. O yüzden suyu yavaş yavaş eklemek ve kıvama göre artırmak ya da azaltmak iyi olabilir.

Karışım beklerken iç malzemeleri doğranabilir. Nane, maydanoz, veya sevdiğiniz diğer yeşillikleri, birkaç sap taze soğanı ve ceviz yada seçtiğiniz diğer yemişi küçük küçük doğrayın. Bunları birazcık zeytinyağında kavuracağız sadece. Ben az pişmiş seviyorum, nanenin yeşili tamamen solmadan ocaktan alıyorum. Siz damak tadınıza göre daha çok pişirebilirsiniz.

Bu arada krepimiz için uygun yapışmaz bir tavayı çok iyi kızdırmamız gerekiyor. Bu önemli bir şey. Yeterince kızmadan karışımı dökünce iyi sonuçlar alınmıyor. Kullanılan yağ miktarı sizin yağ ile ilişkinize bağlı. Ben silikon fırçayla sürüyorum. Her akıtmadan önce biraz sürüyorum, yapışmayacak kadar.

Tavamız iyice ısınıp yağlandıktan sonra, ateşi orta ayara getiriyoruz ve karışımımızdan dökmeye başlıyoruz. Krep boyları size bağlı ama sanki ideal boy aşağı yukarı 15 cm çapında. Çok küçük olursa kuru oluyor, çok büyük olursa da çevirmesi ve pişirmesi zor oluyor.

Krepleri kenarları kıvrılana kadar pişirip sonra öbür tarafını çevirin. Ben ilk taraflar pişerken tavanın kapağını kısmen kapatıyorum dengeli pişmesi için, ama tam kapatmıyorum ki buhar da yapmasın. Krepler piştikten sonra içine hazırladığımız yeşillik kavurmasını koyup dürüm yaparak yiyebilirsiniz. Ya da istediğiniz başka malzemelerle mesela doğranmış domatesle yiyebilirsiniz. Afiyet olsun!