«Մեծ բան մը չըրինք, այլ լաւ բան մը»

Նախորդ շա­բաթ Թուրքիոյ քա­ղաքա­կան օրա­կար­գին վրայ կա­րեւոր տեղ զբա­ղեցուց նա­խագահ Էր­տո­ղանի երգչու­հի Սե­զեն Աք­սո­ւի ուղղեալ սպառ­նա­կան ելոյ­թը։

Էր­տո­ղան պաշտպա­նելով Ադամ եւ Եւա­յի սրբու­թիւննե­րը, առանց անուն նշե­լու ըսաւ որ իրենց պար­տա­կանու­թիւն կը վի­ճակի այդ սրբու­թիւննե­րու ուղղեալ նա­խատինք ար­տա­սանող լե­զու­նե­րը պո­կել։ Այս ցնցիչ սպառ­նա­լիքէն վերջ ըն­կե­րային ցան­ցե­րու վրայ բազ­մա­թիւ մեկ­նա­բանու­թիւններ յայտնո­ւեցան, որոնք կը զօ­րակ­ցէին երգչու­հի Սե­զեն Աք­սո­ւի։ Իսկ Աք­սու այդ նոյն ուրբաթ գի­շեր «Որ­սորդ» խո­րագի­րով բա­նաս­տեղծու­թիւն մը հիւ­սեց եւ հրա­պարա­կեց։

«Արաս» հրա­տարակ­չա­տան գլխա­ւոր խմբա­գիր Ռո­պէր Քոփ­թաշ իս­կոյն հա­յերէ­նի թարգմա­նեց այդ բա­նաս­տեղծու­թիւնը եւ «Թո­ւիթըր»եան գրա­ռու­մով մը հրա­պարա­կեց իբ­րեւ ներքնա­տող նշե­լով թէ ինչ լաւ կրնար ըլ­լալ, եթէ այդ բա­նաս­տեղծու­թիւնը թարգմա­նուէր նաեւ Թուրքիոյ մէջ խօ­սուած բո­լոր լե­զու­նե­րուն։ «Այս մէ­կը կոչ մը չէր, այլ երա­զանք միայն։ Այդ պա­հուն ես ալ չէի կրնար են­թադրել թէ այդ ցան­կութիւ­նը այսքան լայն ար­ձա­գան­գի կ՚ար­ժա­նանայ» կ՚ըսէ Ռո­պէր Քոփ­թաշ «Սեր­պեստի­յեթ» եւ «t24» կայ­քե­րուն տո­ւած հար­ցազրոյ­ցի ըն­թացքին։ «Մեծ բան մը չէինք ըրած, բայց լաւ բան մը ըրինք»։ Քոփ­թաշ հա­մես­տօ­րէն այսպէս կը բա­ցատ­րէ իր­մով մեկ­նարկած ար­շա­ւը։ Իսկ եթէ նկա­տի ու­նե­նանք թէ հա­յերէն թարգմա­նու­թիւնը այդ նոյն գի­շեր ար­ժա­նացաւ 28 նոր թարգմա­նու­թիւննե­րու։ Կի­րակի առա­ւօտո­ւայ ժա­մերուն թարգմա­նուած լե­զու­նե­րու թի­ւը հա­սած էր 35-ի։ Նոյն օրո­ւայ աւար­տին թարգմա­նուած լե­զու­նե­րու թի­ւը հա­սած էր 51-ի եւ եր­կուշաբ­թի առա­ւօտ ալ 56-ի։ Կը տես­նենք թէ եղա­ծը բա­ւակա­նին մեծ բան մըն է նաեւ։ «Ամէն ինչ այնքան պար­զունակ ու բնա­կան ըն­թա­ցաւ որ, տե­ղի տո­ւաւ ու­րախ տրա­մադ­րութեան եւ յայտնուեցան օրի­նակի հա­մար մոր­սի այ­բուբե­նով, էս­փե­րան­թոյով եւ էլ­ֆե­րու լե­զուով թարգմա­նու­թիւններ ալ։ Հա­յերէ­նի յա­ջոր­դող առա­ջին թարգմա­նու­թիւնը Զմիւռնիոյ մէջ խօ­սուող յու­նա­րէնի տար­բե­րակ մը եղող սմիր­նէիքա­յին յա­ջոր­դե­ցին քրտե­րէն, արա­բերէն, յու­նա­րէն, անգլե­րէն թարգմա­նու­թիւննե­րը։ Կայ նաեւ «հա­կառա­կերէն» թարգմա­նու­թիւնը, որ կազ­մո­ւած է բա­ռերու տա­ռաշա­րու­թեան հա­կառակ ըն­թերցու­մով։ «Ակօս»ի անձնա­կազ­մէն Զա­քարիա Միլ­տա­նօղ­լու ալ ներ­կա­յացուց, այլ տար­բե­րակ մը, որն է հա­յատառ թրքե­րէնը»։

Ռո­պէր Քոփ­թա­շի հետ զրոյ­ցի ժա­մանակ կ՚իմա­նանք որ իր «Թո­ւիթըր»եան գրա­ռու­մին ար­ձա­գան­գած են աւե­լի քան չորս մի­լիոն օգ­տա­տէրեր։

Շու­տով պար­զո­ւեցաւ որ Էր­տո­ղան ինք ալ ու­րախ է իր այդ ելոյ­թին այսքան լայն հա­կազ­դե­ցու­թեան ար­ժա­նանա­լէն, քա­նի որ կու­սակցու­թե­նէ ներս կը տի­րէ օրա­կարգ ձե­ւաւո­րելու կա­րողու­թեան վե­րահաս­տատման մա­սին հա­մոզում։ Բայց անստոյգ է, որ օրա­կար­գին բռնու­թեան սպառ­նա­լիք­նե­րով ձե­ւաւո­րու­մը ի՞նչ նպաստ պի­տի բե­րէ Էր­տո­ղանի իշ­խա­նու­թեան։