Merkel Avrupa rekoruna koşuyor
Almanya’da 800 bini Türkiye kökenli olmak üzere 61 milyon 800 bin seçmen, Avrupa’yı dar boğaza sokan ekonomik krizin ardından ilk kez genel seçimler için sandık başına gitti. Ülkeyi ‘Euro denizindeki en güvenli liman’ haline getirerek popülaritesini artıran 8 yıllık Başbakan Angela Merkel’in partisi Hıristiyan Demokrat Birlik (CDU), Bavyeralı kardeş parti Hıristiyan Sosyal Birlik Partisi (CSU) ile birlikte seçimin galibi oldu.
Hükümetin anahtar ortağı Liberal Hür Demokrat Parti’nin (FDP) yüzde 4.7 oyla yüzde 5’lik barajının altında kalması Merkel’i sol kanattaki rakipleriyle ortaklık kurma senaryolarıyla karşı karşıya bıraktı. ARD’nin yayımladığı sandık çıkış anketlerine göre Merkel oyların yüzde 42’sini alarak 3. kez başbakanlığı garantiledi. Sosyal Demokrat Parti (SPD) oyların yüzde 26’sını toplarken Yeşiller yüzde 8, Sol Parti yüzde 8.5 oy oranına ulaştı.
Barajı aşarak Meclis’e girip girmeyeceği merak edilen ‘Almanya için Alternatif’ (AfD) partisi yüzde 4,9 oy aldı. FDP ve AfD’nin Meclis’e girip girmeyeceği kesin sonuçlarla belli olacak. Sandık çıkış anketlerine göre Federal Meclisi’te vekil dağılımı şu şekilde:
CDU ve CSU 297, SPD 184, Yeşiller 57, Sol Parti 60. Seçimlere katılım oranının 2009’a göre yüzde 4 artarak yüzde 76 olarak gerçekleşti. Kesin sonuçlar da sandık çıkışı anketlerini doğrularsa FDP, 1949’dan beri ilk kez parlamento dışında kalmış olacak. Mevcut tablo ile ülkenin yeniden büyük koalisyon dönemine döndüğü öngörülüyor. Merkel 2005-2009’da CDU-SPD koalisyonuna liderlik yapmıştı. Şu anki rakibi SPD lideri Peer Steinbrueck de koalisyon hükümetinde başarılı bir maliye bakanıydı. İlk demecinde sonucu ‘harika’ olarak niteleyen Merkel, “Birlikte elimizden gelen her şeyi yapıp önümüzdeki 4 yılı da önceki 8 yıl gibi başarılarla dolduracağız” dedi. Sonuçtan memnun kalmayan Steinbrueck ise “Şimdi top Merkel’de. Kendine çoğunluk sağlamak zorunda” ifadelerini kullandı. SPD Avrupa’yı vuran ekonomik kriz boyunca genelde Merkel’in politikalarına destek vermişti.
Thatcher’ın tacını alıyor
Hükümeti kurarsa Merkel savaş sonrası dönemin lideri Konrad Adenauer ve iki Almanya’nın birleşmesine öncülük eden Helmut Kohl’den sonra üçüncü kez seçilen başbakan olacak. 2017’de görevini tamamladığı takdirde de 11 yıl hüküm sürmüş Margaret Thatcher’ın elinden Avrupa’da iktidarda en uzun kalmış kadın lider unvanını alacak.
Halkın ‘Mutti’ (Anne) diye andığı Merkel’in en büyük avantajı 1990’da Almanya’nın birleşmesinden sonraki en başarılı koalisyonu kurmuş olması, ekonomiyi canlı tutması ve işsizlik oranını yüzde 7’nin altıya çekmesiydi. Türkiye kökenli 60’dan fazla aday da başta Yeşiller, Sol Parti ve SPD olmak üzere seçimlere katıldı. Deutsche Welle’ye göre seçilmeleri olası görünen adaylar SPD’den Aydan Özoğuz, Ülker Radziwill ve Metin Hakverdi; Yesiller’den Cem Özdemir, Ekin Deligöz ve Özcan Mutlu ve Sol Parti’den Sevim Dağdelen. Cemile Yusuf’sa Türkiye kökenli ilk Hıristiyan Demokrat aday. İlk kez kurucuları ve adaylarının kökenleri nedeniyle kamuoyunda bir Türk partisi olarak görülen BIG (Yenilik ve Adalet için Birlik) partisi de 4 ayrı eyalette seçime girdi. Oy verme sistemi, ABD ve Britanya’daki ‘Kazanan her şeyi alır’ ilkesi ile daha çok küçük partinin meclise girmesine olanak sağlayan kısmi temsil sistemini harmanlıyor. Buna göre her kişi oy pusulasında hem eyalet temsilcisini hem de kendi başbakan adayını işaretliyor.
