"Kurtarılmayı bekleyen yüzlerce Akhtamar var"

Yıkılmaya terk edilen kilise ve manastırların durumunu incelemek için Van'da bulunan Halkların Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakır Milletvekili Garo Paylan, bakımsızlıktan ya da yaratılan tahribattan dolayısı ile yok olma tehlikesi ile karşı karşıya olan kilise ve manastırları inceledi. 

Van'daki Varakavank Manastırı’nın restore edilmesi için defalarca Kültür Bakanlığı’na başvuru yaptıklarını ifade eden Paylan, bakanlığın özel mülkiyet olmasını gerekçe göstererek bu talebi her seferinde reddettiğini söyledi ve şöyle devam etti:

"Biz de diyoruz ki o özel mülkiyet kimdeyse burayı iade etsin. Öğreniyoruz ki burası gazeteci Fatih Altaylı’nın mülkü. Şunu anlamıyorum. Bir gazetecinin, Türkiyeli bir gazetecinin niye manastırı olur” diye sordu.

+Gerçek muhabiri Remzi Budancir'e konuşan Paylan şöyle devam etti: “Burası binlerce ruhbanın yetişebildiği çok önemli ruhani kompleks. Bu kompleks yıkılmaya terkedilmiş durumda. Sayın Fatih Altaylı eğer burayı bir an önce Ermeni Patrikhanesi ya da Kültür Bakanlığı’na devrederse burası restore edilecek. Aksi takdirde burası yıkılmaya terkedilecek. Bir an önce buranın tapusu devredilirse bu manastır kurtulacak. Buradan sayın Fatih Altaylı’ya çağrıda bulunuyorum. Tapusu sizin adınıza olan, nasıl olduğunu bilmediğim bir şekilde üzerinizde olan bu manastırın mülkiyetini Kültür Bakanlığı’na yada Ermeni Patrikhanesine devredin ki bu bahane ortadan kalksın. Bu kültürel varlık ayakta kalabilsin” 

Paylan, “Ermeni halkı çok ciddi bir medeniyet yaratmış. Binlerce kültürel varlığı, manastırları, kiliseleri, okulları ve hastaneleri var. Bu kültürel varlıklar maalesef Ermeni halkı yok edildikten sonra, geride kalan kültürel varlıklarda bilinçli politikalarla yok edildi. Devlet eliyle organize edilen bir vandalizm karşısında büyük oranda binlerce yıllık bu kültürel varlıktan çok az sayıda varlığın izi kaldı. Çok az ayakta kalabilen varlık kaldı. Çünkü bunlar çok iyi taş işçiliği yapılan varlıklar ayakta kalabildi. Ama artık son nefeslerini yaşıyor bu varlıklar. Eğer birkaç yıl içerisinde korumak anlamında bunlara müdahale edilmezse bu geride kalanlara, geride pek bir şey kalmayacak” dedi.

Bu seyahatte buradaki yapıları görmek, bunları yerinde inceleyerek bu sorunu gündeme taşımak için çıktığını anlatan Paylan, şunları söyledi:

“Ankara’ya döner dönmez bunları gündeme getireceğim. Hükümetle, Kültür Bakanlığıyla da bu konuyu görüşeceğim. Bir an önce bu adımları atın diyeceğim. Ermeni meselesi sert bir mesele olarak görülüyor. Ermeni halkından bir şekilde yaşadıkları felaketten dolayı, bunu nasıl adlandırmayı bir kenara koyup, Ermeni halkı ile yüzleşmek istiyorsa, onların gönüllerindeki yarayı iyileştirmek istiyorsanız en azından böyle adımlar atın. Çok büyük tazminatlar şunlar bunlar dillendiriliyor ama esas mesele gönüllerdeki yarayı ancak yaralandığımız yerde iyileştirebilirsiniz. Burası da öyle bir yer. Yedi Kilisenin ayağa kaldırılması Ermeni halkının gönlündeki yarayı biraz daha iyileştirecektir. Akhtamar Kilisesi restore edildi evet önemli ama binlerce Akhtamar var Türkiye genelinde. Van’da yüzlerce Akhtamar var kurtarılmayı bekleyen.” 

Paylan,  Başkale'deki Surp Bartholomeos Manastırı için de, "Manastırın tamamı çökmüş durumda. Bir tek giriş kapısı ve yan cephesi ayakta, ama kubbesi çökmüş durumda. Bu manastır bin 600 yıldır ayakta duruyordu, ama son yüzyılda yok edilmeye terk edildi ve bilinçli olarak yok ediliyor" dedi.

(+Gerçek, Ajanslar)