Kültür Bakanı’ndan Ani yanıtı: Camiye dönüştürülmesine ilişkin herhangi bir Kurul kararı bulunmamakta
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, DEM Parti Mardin Milletvekili George Aslan’ın Ermeni tarihinin en önemli merkezlerinden olan Ani Katedrali’nin (Surp Asdvadzadzin), restorasyon sonrası cami olarak ziyarete açılacağı açıklamalarına dair verdiği soru önergesini yanıtladı.
Bakanlığın yanıtında, “Yapının camiye dönüştürülmesine ilişkin herhangi bir Kurul kararı bulunmamaktadır” denildi.
Mehmet Nuri Ersoy’un yanıtında şu ifadelere yer verildi:
“Bakanlığımız (Kültür Vakıfları ve Müzeler Genel Müdürlüğü)’ca;
1. Derece Arkeolojik Sit alanı olan Ani Örenyeri, içerisinde kalan Ani Katedrali, Koruma Kurulu kararı ile korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı olarak tescil edilmiştir. Taşınmazın rölöve, restitüsyon ve restorasyon projeleri Kurul kararlarıyla uygun bulunmuş olup onaylı projede yapının kullanımına dair herhangi bir işlev belirlenmemiştir. Ayrıca yapının camiye dönüştürülmesine ilişkin herhangi bir Kurul kararı bulunmamaktadır.
Bakanlığımız (Vakıflar Genel Müdürlüğü)’ca;
Vakıflar Genel Müdürlüğünce camiye dönüştürülen herhangi bir kilise ve manastır bulunmamaktadır.”
Ne olmuştu?
Ani Katedrali (Surp Asdvadzadzin), bölgedeki birçok kilisenin en önemlisi ve ana kilise vasfında. 10. yüzyıl sonlarında Ermeni Pakraduni hanedanı zamanında hanedanın başkenti olan Ani'de inşa edilen katedralin mimarı ise o dönem Ayasofya Kilisesi'ni de onaran Dırtad.
Yapıda restorasyon çalışması yapılıyor. Çalışma sürerken Ani Ören Yeri Kazı Başkanı Doç. Dr. Muhammet Arslan, Anadolu Ajansı'na yaptığı açıklamada, "Sultan Alparslan, Ani'nin en büyük kilisesi konumunda olan bu katedralin kubbesindeki haçı indirerek yanında özel olarak getirdiği altın hilalle değiştirmiş ve ilk cuma namazı da burada kılınmıştır" demişti.
Çalışmaların tamamlanmasıyla yapının cami olarak ziyarete açılacağını söyleyen Arslan, "Kültür ve Turizm Bakanlığımız ile Dünya Anıtlar Fonu ortaklığında devam eden üç etaplı bir restorasyon çalışması var. Çalışmalar halen daha devam ediyor. İkinci etap çalışmalarının bu yıl tamamlanması planlanmakta. Önümüzdeki yıllarda üçüncü etap çalışmalarıyla birlikte ziyaretçilere de açılmış olacak” şeklinde konuşmuştu.
Açıklamanın ardından DEM Parti Mardin Milletvekili George Aslan, Ani Katedrali’nin restorasyon sonrası cami olarak ziyarete açılacağı açıklamalarına ilişkin Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un yanıtlaması istemiyle soru önergesi verdi.
Aslan, önergesinde şu soruları sordu:
1.“Ani Katedrali’nin restorasyonunun tamamlanmasının ardından cami olarak açılacağına dair iddialar doğru mudur? Doğru ise bunun gerekçesi nedir?
2.Söz konusu tarihi yapının dini kimliğinin değiştirilerek camiye dönüştürülmesi kararı, Türkiye’nin çok dinli ve çok kültürlü yapısıyla çelişen bir uygulama değil midir?
3.Ani Katedrali’nin camiye dönüştürülmesi yönündeki karar, yapının dini ve özgün kimliği dikkate alınarak yeniden değerlendirilecek midir?
4.Bakanlığınız döneminde camiye dönüştürülen kilise veya manastırlar hangileridir? Son 20 yıl içerisinde camiye dönüştürülen kilise ve manastır sayısı kaçtır?”
Sorular yanıtsız bırakıldı
Öte yandan gazetemiz adına, Ani Ören Yeri Kazı Başkanı Doç. Dr. Muhammet Arslan’a ulaşarak şu soruları sorduk: Ani Katedrali’nin cami olarak ziyarete açılması Kültür Bakanlığı’nın ya da devletin resmi bir kararı mıdır? Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Dünya Anıtlar Fonu tarafından başlatılan restorasyon, bu yapının cami olarak açılmasına yönelik bir restorasyon mudur, yoksa sadece binanın UNESCO çerçevesinde yenilenmesine yönelik bir restorasyon çalışması mıdır?
Ancak Arslan’dan herhangi bir yanıt alamadık.
