Kadın dayanışmasında ‘Kurtuluş' modeli
Önce sizi tanıyalım?
23 yaşındayım. Yıldız Teknik Üniversitesi’nden yeni mezun oldum. Henüz bir yerde çalışmaya başlamasam da fotoğraf, video ve sinema gibi alanlarla ilgileniyorum. 4 yıldır İstanbul’da Kurtuluş’ta yaşıyorum.
Dayanışma nasıl ortaya çıktı? Daha önce kadın hareketinde yer almış mıydınız?
Daha önce özel olarak bir kadın hareketinde yer aldığım olmadı ancak kadınların sesini duyurması amacıyla düzenlenen yürüyüşlere, imza kampanyalarına katıldım. Sosyal medya aracılığıyla elimden geldiğince kadın mücadelesine destek vermeye çalıştım. Son zamanlarda kadın cinayetlerinin de artmasıyla birlikte, bu yaptıklarım kendi adıma yeterli gelmemeye başladı ve daha fazlasını yapma ihtiyacı hissettim. “En azından yakın çevremdeki kadınlarla dayanışma sağlayabilir miyim?” sorusu üzerine düşündüm. Şanslıyım ki halen ‘Kurtuluş Komşu Ağı’ adında büyük bir mahalle Facebook grubumuz var. Bu grup, çevre semtlerden de pek çok insanın da yer aldığı bir platform. Bu grup vasıtasıyla çevremdeki kadınlara ulaşmak çok daha kolay olur diye düşünüp, grupta bir gönderi paylaştım. Bu gönderide ev içinde şiddet gören, şiddet görmesine rağmen gidecek yeri olmadığı için evi terk edemeyen ya da çeşitli nedenlerden ötürü evinde kalmaya korkan her kadın için kapımın açık olduğunu söyledim. Bu tür durumlarda, gidecek bir yerin olduğunu bilmenin yanı sıra hukuki süreç esnasında veya psikolojik destek olarak başka kadınların da yanında olduğunu bilmenin son derece önemli olduğunu düşünüyorum. Bahsettiğim durumların haricinde önemli bir nokta da sokakta yaşanan taciz, takip edilme gibi durumlar… Bu tarz durumlarda özellikle de evimize varmamıza daha vakit varsa korku yaşıyoruz. Rastgele bir açık apartman kapısını görüp oraya girmek bile o an için tehlikeyi hafifletiyor. O nedenle mahallemizde yaşayan ve evini açabilecek kadınların hangi sokakta yaşadığını bilirsek hem kendimizi daha güvende hissederiz hem de acil bir durumda eve varmaya gerek kalmadan sığınabileceğimiz pek çok yer olur diye düşündüm. Yazdığım gönderide genel olarak bunları anlattım ve bir Whatsapp grubu aracılığıyla da çok daha rahat iletişim sağlayabileceğimizi öne sürdüm. Beklediğimden çok daha fazla destek alıp, grubu kurdum. Gönderiye gelen yorumlar ve mesajlar aracılığıyla da gruba katılımlar başladı.
Grubunuzda kaç kişi yer alıyor? Daha fazla kişiye ulaşmak için ne projeleriniz var?
Şu anda grupta 149 kişi yer alıyor. Grup, Kurtuluş ve çevresinde yaşayan kadınlara özel olarak açıldı ve sadece acil durumlarda kullanılma amacı taşıyor. Bunun sebebi de grubu herkesin ciddiye alması ve mesaj ya da arama geldiği anda telefonuna bakma ihtiyacı hissetmesi. Gruba katılan herkes çok kısa bir zaman içinde yönetici oluyor; yakın çevrede yaşıyor olması ve kadın olması koşuluyla kendi arkadaşlarını da gruba ekleyebiliyor. Kadınlar, gruba katıldığında oturdukları sokağı belirtiyor ve birbirimizi bu şekilde rehbere kaydediyoruz ki acil durumlarda bulunduğumuz konumda rahatlıkla birilerine ulaşabilelim. Gruba katılım bu şekilde ve Facebook’tan gelen mesajlar aracılığıyla devam ediyor. Amacım çok fazla kişiye değil birbiri için gerçekten fayda sağlayabilecek yakın konumdaki kişilere ulaşmak olduğundan şimdilik bu yöntemler yeterli oluyor. Grubun güvenilirliği çok temel bir nokta olduğu için gruba katılacak her bir kişiyi inceliyorum. O nedenle yakın çevremizi aşması grup için problem yaratabilir. Tavsiyem başka mahallelerde de bunun ufak çaplı şekilde oluşturulabilmesi. Bu sayede bu grupların daha efektif olacağını düşünüyorum. Bunun haricinde, buluşma ve etkinlik düzenlenmesi, çok acil olmayan ihtiyaçlar, duyurular ve sohbet için ayrıca bir grup kuruldu ve isteyenler o gruba da katılabiliyor. Hatta yakın zamanda ilk buluşmamızı gerçekleştireceğiz. Tüm bu çözümler ufak çapta etkili olabilir fakat temelde böyle bir ihtiyaç oluşması bile çok korkunç. Asıl olması gereken, bizim tehlikede olduğumuz için dayanışmak zorunda hissediyor olmamız değil; tehlikede olmamamız, tehlikedeysek devlet tarafından korunmamız, korunamadıysak da en azından bize zarar verenin de korunmaması. Tüm bu olması gerekenler için de İstanbul Sözleşmesi’nin uygulanması şart.
Kurtuluş’ta yaşayan kadınların en çok şikâyet ettiği şey nedir? Nasıl geri dönüşler alıyorsunuz?
Fikrime destek anlamında beklediğimden çok daha fazla ve çok daha olumlu geri dönüşler aldım. Bunun nedeni de büyük oranda kadınların kendini güvende hissetmemesi. Birçok bölgeye göre güvenli sayılabilecek bir yerde olmamıza rağmen Türkiye’de yaşayıp da hiç tacize uğramamış kadın sayısı çok az. Örneğin sokakta rastgele bir kadına laf atma da bir tacizdir ama o kadar kötü şeyler görüyoruz ki bu taciz biçimleri normalleştiriliyor, erkekler tarafından sadece bir şaka olarak görülebiliyor. Biz bunu kabul etmiyoruz ve normalleştirmeyeceğiz. Bu nedenle de birbirimize destek olmamız, hiçbir şikâyeti küçümsemememiz gerekiyor ve kadınlar bu grup sayesinde yalnız olmadıklarını hissettiklerini söylüyor. Grupta farklı meslek gruplarından birçok kadının bulunması da büyük bir avantaj. Herkes profesyonel olduğu konuda da destek sağlamaya hazır. Örneğin grupta bulunan bir avukat komşumuz gereken durumlarda hukuki destek sağlayabileceğini söyledi. Başka bir komşumuz öz savunma dersleri veren bir eğitmenle iletişime geçilmesini sağladı.
Grubunuzda şiddet gören kadınlar var mı? Varsa psikolojik destek için çalışmanız var mı?
Henüz böyle bir geri dönüş almadım ama olursa da hem profesyonel destek alması için yardımcı olacağımıza hem de gruptaki her kadının bireysel olarak destek sağlayacağına inancım tam.
Grup açıldıktan sonra tehdit mesajları aldınız mı?
Hayır böyle bir durum olmadı hatta tam tersine erkek komşularımızdan da destek gördüm. Hem fikri desteklediler hem de gereken durumlarda yardıma hazır olduklarını söylediler. Oluşturulan grubun kadınlara özel olması gerektiğini çünkü suiistimal edilme ihtimalini ortadan kaldırmak istediğimizi belirttiğimde de anlayışla karşıladılar.
