İsrail yeni işgal planıyla Gazze'de 1 milyonu aşkın kişiyi sürecek
İsrail Güvenlik Kabinesi, Gazze Şeridi'nin kuzeyinde yer alan Gazze kentinin işgal altına alınmasını öngören yeni bir planı onayladı. “Hamas’ı yenilgiye uğratmak” ve “savaşı bitirmek” amacıyla hazırlanan beş maddelik planın ayrıntıları paylaşıldı. Plan, çoğunluk oyu ile kabul edildi.
Plan, beş aşamadan oluşuyor: Hamas’ı silahsızlandırmak, tüm rehineleri geri almak, Gazze Şeridi’ni askerden arındırmak, bölgenin güvenlik kontrolünü ele geçirmek ve “ne Hamas’a ne de Filistin Yönetimi’ne bağlı olmayan alternatif bir sivil yönetim kurmak."
İsrail basını, Netanyahu'nun sıcak baktığı ve ABD Başkanı Donald Trump'ın da "yeşil ışık yaktığı" söylenen işgal planına ilişkin detayları paylaştı. Basındaki haberlere göre, işgal planı kapsamında ilk olarak Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Gazze kentinde yaşayan 1 milyona yakın Filistinli güneye sürülecek. Bölgedeki Filistinler sözde "tahliye emirleriyle" zorla çıkarıldıktan sonra Gazze kentine kara saldırısı başlatılacak ve işgal edilecek. İsrail'in devam eden saldırıları ve ablukası nedeniyle açlıkla mücadele eden Gazzelilerin içinde bulundukları durumu daha da çıkmaz hale getirecek işgal planının 4-5 ay sürmesi öngörülüyor.
Gazze'ye yönelik geniş çaplı bir kara harekâtı, binlerce kişinin daha yerinden edilmesine ve açlıkla boğuşan bölgeye gıda ulaştırma çabalarının daha da sekteye uğramasına neden olacak. Gazze'de yaşayan Maysaa el-Heila, Associated Press'e verdiği demeçte şehrin ele geçirilmesine yönelik plana “İşgal edilecek hiçbir şey kalmadı. Elimizde artık bir Gazze yok" tepkisini verdi.
Dünyadan tepkiler
Birleşmiş Milletler, tam kapsamlı bir askeri operasyonun Gazze’deki Filistinli siviller ve İsrailli rehineler için “felaket niteliğinde sonuçlar” doğurabileceği konusunda uyardı.
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk de konuya ilişkin yazılı açıklamasında İsrail'in planının acilen durdurulması gerektiğini belirterek, "Bu plan, Uluslararası Adalet Divanının (UAD), İsrail'in işgaline mümkün olan en kısa sürede son vermesi, üzerinde mutabakata varılan iki devletli çözümün hayata geçirilmesi ve Filistinlilerin kendi kaderini tayin hakkının tanınması gerektiği yönündeki kararına aykırı." vurgusunu yaptı. Türk, İsrail'in bu planının, bugüne kadar elde edilen tüm kanıtlara göre, bu şiddet tırmanışının, daha fazla kitlesel zorla yerinden edilmelerin yanı sıra daha fazla ölüm, dayanılmaz acı, anlamsız yıkım ve vahşet suçlarına yol açacağını bildirdi.
"Gazze'deki savaş hemen sona ermeli. İsrailliler ve Filistinlilerin barış içinde yan yana yaşamalarına izin verilmeli" ifadelerini kullanan Türk, İsrail hükümetinin, bu savaşı yoğunlaştırmak yerine, insani yardımın tam ve sınırsız akışına izin vererek Gazze'deki sivillerin hayatlarını kurtarmak için tüm çabasını göstermesi gerektiğinin altını çizdi. Türk, Gazze'deki rehineler ve İsrail tarafından keyfi olarak alıkonulan Filistinlilerin acilen ve koşulsuz olarak serbest bırakılması gerektiğini belirtti.
Türkiye'den, İsrail'in Gazze'deki askeri harekatı genişletme kararına tepki
Dışişleri Bakanlığı, "İsrail’in bölgedeki yayılmacı ve soykırımcı politikasının yeni bir aşamasını teşkil eden, Gazze’deki askeri harekatını genişletme yönündeki kararını en güçlü biçimde kınıyoruz" ifadesini kullandı. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, "fundamentalist" (İsrail Başbakanı Binyamin) Netanyahu hükümetinin Filistinlilere karşı uyguladığı soykırımı sürdürmek ve işgali genişletmek için attığı her adımın, uluslararası barışa ve güvenliğe ağır darbe vurduğu, bölgesel istikrarsızlığı artırdığı ve insani krizi daha da derinleştirdiği belirtildi:
"Bölgemizde kalıcı barışın tesisi ancak uluslararası hukukun üstünlüğü, diplomasinin önceliği ve temel insan haklarının korunmasıyla mümkün olacaktır. İşgalci İsrail, savaş planlarını derhal durdurmalı, Gazze’de ateşkesi kabul etmeli ve iki devletli çözüm doğrultusunda müzakerelere başlamalıdır." ifadesi kullanılan açıklamada şu ifadeler kullanıldı: "Gazze'yi yaşanmaz hale getirmek suretiyle Filistinlileri kendi topraklarından zorla göç ettirmeyi amaçlayan bu kararın uygulanmasını önlemek üzere uluslararası toplumu sorumluluklarını yerine getirmeye ve Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyini İsrail'in uluslararası hukuka ve insani değerlere aykırı eylemlerini önleyecek bağlayıcı kararlar almaya çağırıyoruz."
Almanya silah satışını durdurdu
İsrail Güvenlik Kabinesi'nin Gazze Şeridi'nin kuzeyinde yer alan ve yüz binlerce Filistinlinin yaşadığı Gazze kentinin işgal altına alınmasını öngören planı onaylamasının ardından Almanya İsrail'e silah ihracatının askıya alındığını duyurdu. Almanya, Amerika Birleşik Devletleri'nden sonra İsrail'e en büyük ikinci silah ihracatçısı olan ülke.
"Büyük bir hata"
İngiltere’nin İsrail Büyükelçisi ise bunun “büyük bir hata” olacağını söyledi. İngiltere, İsrail Güvenlik Kabinesi'nin "Gazze kentinin" işgalini onaylama kararının yanlış olduğunu belirterek kararın derhal yeniden ele alınması çağrısı yaptı.
İngiltere Başbakanı Keir Starmer, İsrail Güvenlik Kabinesinin Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Gazze kentinin işgal altına alınmasını öngören yeni planı onaylamasına ilişkin yazılı açıklama yaptı. İngiltere Başbakanı Keir Starmer, İsrail Güvenlik Kabinesinin Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Gazze kentinin işgal altına alınmasını öngören yeni planı onaylamasına ilişkin yazılı açıklama yaptı. Başbakan Starmer, "İsrail hükümetinin Gazze'deki saldırılarını daha da tırmandırma kararı yanlış ve bu kararı derhal yeniden gözden geçirmesi yönünde şiddetle çağrıda bulunuyoruz. Bu eylem, bu çatışmayı sona erdirmek veya rehinelerin serbest bırakılmasını sağlamak için hiçbir işe yaramayacak. Sadece daha fazla kan dökülmesine neden olacak" ifadelerini kullandı.
İngiltere'nin eski ulusal güvenlik danışmanı Mark Lyall Grant ise BBC’ye yaptığı açıklamada Netanyahu’nun “büyük bir askeri ve siyasi kumar” oynadığını söyledi.
İsrail muhalefetinden tepki
İsrail muhalefet lideri Yair Lapid ise kararı “felaket” olarak nitelendirdi ve X platformunda yaptığı paylaşımda Ben-Gvir ile Smotrich’in İsrail başbakanın, “tam olarak Hamas’ın istediği şeye” sürüklediğini söyledi.
Muhalif lider Yair Golan da sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla işgal kararına tepki gösterdi. Golan, işgal kararın Genelkurmay Başkanı Eyal Zamir'in itirazlarına rağmen alındığını ve "nesiller boyu sürecek bir felaket olduğunu" belirtti. İşgal kararının Gazze'deki esirler için "idam cezası" olduğunu ifade eden Golan, Netanyahu hükümetinin devrilmesinin "hayatlar kurtaracağı"nı ifade etti.
"Netanyahu koltuğu uğruna İsrail vatandaşlarının güvenliğini feda ediyor"
Evimiz İsrail Partisi lideri Avigdor Liberman ise işgal kararının güvenlik kaygılarına ve Gazze'ye saldırıların hedeflerine aykırı olduğunu söyledi. Liberman, "7 Ekim başbakanı (Netanyahu), koltuğu uğruna bir kez daha İsrail vatandaşlarının güvenliğini feda ediyor" ifadesini kullandı.
Hollanda Dışişleri Bakanı Caspar Veldkamp, İsrail hükümetinin "Gazze'deki operasyonları yoğunlaştırma" planlarını "yanlış bir hareket" olarak nitelendirdi ve bunun "rehineleri eve götürmeye yardımcı olmayacağını" söyledi. Çin dışişleri bakanlığı, "Gazze'nin Filistin halkına ait olduğunu ve Filistin topraklarının ayrılmaz bir parçası olduğunu" söylüyor ve derhal ateşkes çağrısında bulunuyor. Danimarka, İsrail'in Gazze'deki askeri operasyonunu yoğunlaştırma kararının geri alınması gerektiğini söyledi.
İsrail'in Gazze Şeridi'ne yönelik saldırıları
İsrail ordusu, Gazze Şeridi'nde 19 Ocak'ta yürürlüğe giren ateşkesin ardından 18 Mart sabahı şiddetli saldırılarına yeniden başladı.
İsrail'in Gazze Şeridi'ne 7 Ekim 2023'ten bu yana düzenlediği saldırılarda en az 61 bin 258 Filistinli hayatını kaybetti, 152 bin 45 kişi de yaralandı.
İsrail'in ateşkesi bozduğu 18 Mart'tan itibaren Gazze'ye düzenlediği saldırılarında ise 9 bin 752 kişi yaşamını yitirdi, 40 bin 4 kişi yaralandı.
Gazze'de 27 Mayıs'tan bu yana İsrail-ABD güdümlü "Gazze İnsani Yardım Vakfı" tarafından insani yardım adı altında kurulan dağıtım bölgelerinde Filistinlilerin hedef alındığı sistematik saldırılar sonucu ölenlerin sayısı 1706'ya çıktı, yaralıların sayısı da 12 bin 230' çıktı.
Kaynaklar: BBC, Anadolu Ajansı, CNN.
