İşçi Filmleri Festivali’nden kadın hikâyeleri

İstanbul ve Hatay’da eşzamanlı başlayan festival, yıl boyunca festivalin youtube hesabından izleyicilerle buluşmaya devam edecek.  

Farklı kültürlerden ama bize benzer izler taşıyan, etkileyici, özellikle kadınlara içlerindeki gücü, hayallerini hatırlatabilecek, kadın odaklı dört filmi Agos okurları için yazdım.

Las Mujeres Invisibles- Görünmez Kadınlar

Pişirdiği yemeği yediğiniz hatta o yemeklerle misafirlerinizi ağırladığınız, yıkayıp ütüleyip hazırladığı kıyafetleri giydiğiniz, çocuğunuzu, hastanızı emanet ettiğiniz ama sofranızı, içten bir teşekkürünüzü esirgediğiniz kadınlar, ev emekçileri. Hipolita, bu kadınlardan biri. Pişirdiği yemeği ancak “Beyefendi”nin yediğinin ertesi günü yiyebilen, bakımını yaptığı bahçede bir nefes almasına, temizlediği salonda oturmasına izin verilmeyen bir ev emekçisi Hipolita. Daha öncesinde pahalı markalara kıyafet diken, çalışma şartları kötü bir fabrikada işçi. Annesi uzun zaman “Beyefendi” için çalışıyor ve onun ölümüyle yerini Hipolita alıyor. Olması gereken, geleneksel olan, herkesin yerini, haddini bildiği, devam etmesi gereken düzen. Ancak, ‘Beyefendi’nin sınıfsal aşağılamalarına mahremiyet ihlali de eklenince Hipolita, gayet soğukkanlı ve kararlı basit bir hamleyle bu görünmezlikten sıyrılıyor ve kendini görünür, fark edilir kılıyor. Meksika yapımı Görünmez Kadınlar, görünmezlikten görünürlüğe geçişteki kararlılık ve hoyratlığın karşısındaki muziplikle, izleyiciyi etkiliyor.

Mezarlık - Graveyard

İran yapımı Mezarlık, kadının yok sayılmasını, yoksulluğu çarpıcı bir kurguyla anlatmış. Uykusunda ölen küçücük bir bebeğin, baba ortada olmadığı için usulüne uygun defnedilememesi hikâyesi. Genç anne yasal yoldan yardım alamıyor, kocasına ulaşmaya çalışıyor, onun da adi bir suçtan kaçak olduğunu öğreniyor. Ölü bebeğiyle endişe, korku ve acıyla geçirdiği zor gecenin sabahında pratik zekâsı ve inancının gerekliliklerini yerine getirme kararlılığıyla sıra dışı bir çözüm buluyor. 

Living Wage- Yaşam Ücreti

Yaşam Ücreti ise yine kadın gözünden Sırbistan yapımı bir animasyon. Küresel moda endüstrisindeki haksız, adaletsiz çalışma koşullarına ve ücretlendirmeye karşı adalet arayışı. Barınma, beslenme, giyim gibi en temel ihtiyaçlarını bile karşılamakta zorlanan -başta kadınlar olmak üzere- emekçilere odaklanan; sağlık, seyahat, birikim yapmak gibi ihtiyaçların inandırılmaya çalışıldığı gibi lüks değil yaşam hakkı olduğunu savunan, kısacık hikâye, çok tanıdık.

Mothertruckers- Tırcı Kadınlar

Coğrafya değişse de kadına, kadının “yapabileceği” işlere bakış benziyor. Sabah dokuz akşam beş çalışma düzeni dışında her iş, evin düzenini bozacağı, aileye yeterli zaman ayrılamayacağı endişesiyle hemen aile, eş dost tarafından bertaraf edilir. Düşünün ki, “Elin ayağın palet gibi olur, basketbol hiç kızlara göre bir spor değil” diye ilgilendiği spora bile müdahale edilmiş nesiller var, nerede meslek seçiminde özgürlük. Ama hayallerinin peşinde giden, özgürlüğü geleneksel konfor alanlarına tercih eden kadınlar da var. İspanyol yapımı Tırcı Kadınlar, henüz sayıları fazla olmasa da, hayata böyle bakan ve yaşayan kadınları anlatıyor. Bir yandan klostrofobik sayılabilecek çalışma alanlarında ter dökerken, bir yandan hayallerinin peşinde koşuyorlar. 


Las Mujeres Invisibles
Görünmez Kadınlar / Invisible Women
Yapımcı: Pablo Cruz Villalba, Christopher Valender
Yönetmen: Pablo Cruz Villalba
Senaryo: Pablo Cruz Villalba, Ana Laura Aquino Gaspar
Görüntü Yönetmeni: MFCH
Kurgu: Pablo Cruz Villalba
Oyuncular: Ana Laura Aquino, Jacobo Lieberman
Meksika 2018

Mezarlık / Graveyard
Yapımcı: Ali Daraee
Yönetmen: Ali Daraee
Senaryo: Majid Halvaee
Görüntü Yönetmeni: Vahid Beyote
Kurgu: Sheyda Gorji
Oyuncular: Fateme Sefat Zade
İran 2022

Living Wage / Yaşam Ücreti
Yapımcı: Bojana Tamindžija, Vladimir Simović
Yönetmen: Olga Dimitrijević
Senaryo: Olga Dimitrijević
Kurgu: Dana Vukajlović
Müzik: Stefan Milojković / Buzz Box Production
Oyuncular: Milica Stefanović
Sırbistan 2022

Mothertruckers / Tırcı Kadınlar
Yapımcı: Jacobo GRC & Paula Romero
Yönetmen: Paula Romero
Senaryo: Paula Romero
Görüntü Yönetmeni: Jacobo GRC
Kurgu: Carlos F. Blanco
Müzik: Benson Senora Instrumental
İspanya 2022