İnsan hakları savunucuları Dayanışma Ağı kurdu
'İnsan haklarını savunmak evrensel olarak tanınan bir haktır' fikriyle harekete geçen hak savunucusu kuruluşların oluşturduğu Dayanışma Ağı, İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi’nde yapılan toplantıyla tanıtıldı.
Toplantıda ilk olarak Hafıza Merkezi Direktörü Murat Çelikkan konuştu.
Çelikkan, 2019 Türkiye’sinde İnsan Hakları Haftası’nda insan haklarının manzarasının hiç iyi olmadığını söyledi. Çelikkan sözlerine şöyle devam etti:
"Bugün, insan hakları mücadelesinde, yeni bir durumla karşı karşıyayız. Bu da insan hakları savunucularının doğrudan hedef alınması. Önce medya mensupları uluslararası kuruluşlar Türkiye’nin gazeteciler için cezaevi olduğunu belirtiyor. Sonra barış akademisyenleri, insan hakları savunucuları hedef alınmış durumda.”
"İnsan hakları savunucuları düşmanca bir muamele görüyor; keyfi soruşturma ve göz altılara maruz kalıyor, mali denetimlerle baskı altına alınmaya çalışıyor. Terörle Mücadele Kanunu’nun çok geniş kullanılmasıyla baskı altına alınıyor ve faaliyetleri engellenmek isteniyor. Sadece 2017’de terörle suçlanarak soruşturulanların sayısının 500 bin olduğunu söylersem bunun hakkında fikir elde edebiliriz."
Son dönemde insan hakları savunucularının toplu davalarla susturulmak istendiğini söyleyen Çelikkan, bu davalara, Büyükada Davası ve Gezi Davası’nı örnek olarak gösterdi. Eren Keskin ve Şebnem Korur Fincancı hakkındaki davaları da hatırlatan Çelikkan şöyle konuştu:
“Tek tek insan hakları savunucu ve kurumları hedef alarak mücadeleyi sekteye uğratmak isteyen bir yaklaşım var. Bu saldırılara karşı ortak mücadele etmek üzere bir araya gelen hak örgütleriyiz. Bugüne kadar yaptığımız gibi mücadelemizi ortaklaştırmayı hedefliyoruz.”
Çelikkan’ın ardından İHD İstanbul Şubesi’nden Leman Yurtsever, Dayanışma Ağı’nın deklarasyonunu okudu.Yurtsever şöyle dedi:
“Türkiye Cumhuriyeti gerek Anayasa uyarınca gerek uluslararası sözleşmelerin doğurduğu yükümlülükler bağlamında yasama, yürütme ve yargı pratiği ile temel hak ve özgürlükleri koruma mecburiyetinde. Anayasa’nın 90. maddesi Türkiye’de iç hukuk düzenlemeleri yani kanunlar ile uluslararası anlaşmaların ihtilafı halinde, temel hak ve özgürlükle ilgili uluslararası anlaşmaların kanunların üstünde olduğunu saptamış durumda. Yasal durum böyleyken insan hakları alanına ilişkin anayasal ve sözleşmesel yükümlülükler yerine getirilmeyerek son yıllarda hem insan hakları kurumları hem de hak ihlallerine karşı mücadele eden insan hakları savunucularına yönelik baskılar giderek arttı.
“Türkiye’nin üyesi olduğu Birleşmiş Miletler ve tarafı olduğu AGİT’nın ilkesel kararlarında yer alan tüm tavsiye ve yükümlülüklere rağmen insan hakları alanını ve insan hakları savunucularını yoğun baskı altında tutması, uluslararası hukukun ve Anayasa tarafından güvence altına alınan bir dizi hakkın ihlali anlamına geliyor.”
“Bu bağlamda biz insan haklarını savunmanın evrensel bir hak olduğunun altını tekrar çizerek; insan hakları savunucularına yönelik tüm baskıları en güçlü biçimde kınıyor ve tacizlere derhal son verilmesini talep ediyoruz. Bu talebimizin takipçisi olacağımızı ve bu amaçla İnsan Hakları Savunucuları Dayanışma Ağı’nı (Solidarity Network for Human Rights Defenders – Turkey) oluşturduğumuzu ilan ediyoruz.”
Toplantıda ayrıca Civil Rights Defenders örgütünden Sinan Gökçen, Türkiye İnsan Hakları Vakfı İstanbul Şubesi'nden Ümit Efe, Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği'nden Barış Altıntaş, Af Örgütü'nden Tarık Bayhan, Barış Akademisyeni Ozan Devrim Yay, Hak İnisiyatifi'nden Saim Eroğlu ve Yurttaşlık Derneği'nden Esra Koç da söz aldı; insan hakları alanında yaşanan baskılara dikkat çekerek bu dönemden çıkmak için birarada olmanın önemine vurgu yaptı.
İnsan Hakları Savunucuları Dayanışma Ağı'nın kuruluşunda öncü kurumlar şöyle:
Af Örgütü Türkiye Şubesi, Civil Rights Defenders, Eşit Haklar İçin İzleme Derneği, Hakikat Adalet Hafıza Merkezi, Hak İnisiyatifi Derneği, İnsan Hakları Derneği, İnsan Hakları Gündemi Derneği, Kaos GL, Medya ve Hukuk Çalışmaları Derneği, Sivil Alan Araştırmaları Derneği, Türkiye İnsan Hakları Vakfı, Yaşam Bellek Özgürlük Derneği, Yurttaşlık Derneği. (Bianet, Ajanslar)
