HDP’den barajın kaldırılması için kanun teklifi
Kanun teklifinin gerekçesinde şu ifadelere yer verildi:
“Seçim barajının yüksek tutulması ile ilgili olarak ortaya konan gerekçe, siyasi istikrarı sağlamak olsa da demokrasinin önüne konulmuş bir engel olarak uygulamada yerini bulduğu gerçeği göz ardı edilmemelidir. Nitekim toplumsal mücadelelerin demokratikleşmeyi talep eden yönünün kuvvetlendiği bir çağda, demokrasinin geliştirilmemesi istikrar sağlamaya değil, gittikçe otoriterleşen bir yönetimin vuku bulmasına neden olmaktadır.
“Dünyanın her tarafında demokrasi ve birlikte yönetme taleplerinin yoğunlaştığı gerçekliğinden hareketle, artık siyasi istikrar karar alma süreçleri tek bir siyasal görüşün elinde olunca değil, toplumsal çeşitliliğin demokratik bir yönetime yansıdığı noktada sağlanmaktadır.
“Seçim sistemlerinde nispi temsil sistemini uygulayan demokratik ülkelerin bir kısmında seçim barajları uygulanmakta ise de bu barajlar %1 ile %5 arasında değişmektedir. Almanya’da %5, Avusturya’da %4, Hollanda’da %0,67, İtalya’da %4 seçim barajı uygulanmaktadır. Türkiye’de ise bu oran %10’dur."
“Türkiye’de seçim barajı ilk kez 1961 yılında uygulanmaya başlanmıştır. Bu dönemde daha önce uygulamada olan çoğunluk sistemi terk edilmiş, yerine seçim çevresi barajlı temsili sistem getirilmiştir. 1980 Askeri Darbesi sonrasında, 10.06.1983 tarih ve 2829 sayılı Milletvekili Seçimi Kanununun 33. Maddesiyle, ülke genelinde kullanılan geçerli oyların yüzde 10’unun geçemeyen siyasi partilerin hiçbir şekilde milletvekili çıkaramayacakları öngörülerek %10’luk bir ülke barajı getirilmiştir."
“Halen yürürlükte olan baraj, Avrupa ülkeleri arasındaki en yüksek baraj oranına sahiptir. Seçmen iradesinin parlamentoya yansıması, toplumsal hak mücadelelerinin parlamento aracılığıyla kamuoyuna mal olması gibi demokratik toplumun gereklilikleri önündeki en büyük engel, yüksek seçim barajıdır. 2002 yılında yapılan Milletvekili seçimlerinin sonuçları, bu temsiliyet krizinin bir örneği olarak önümüzde durmaktadır.
“Seçmenlerin iradesinin yarısı meclise yansımadı”
“2002 seçimlerinde 19 siyasi parti seçime girmiştir. Bu 19 siyasi partiden sadece ikisi parlamentoda yer alabilmiş geri kalan siyasi partiler parlamentoda yer bulamamıştır. Parlamentoya giren iki partinin toplam aldıkları oy oransal olarak %47 olmuştur. Yani bir anlamıyla seçmenlerin %53’ünün iradesi parlamentoya yansımamıştır."
“Tarihin akışına uyum sağlanması hem Ortadoğu hem de Türkiye için kaçınılmaz bir gerçekliktir. Bu uyumun sağlanmasında esas alınması gereken demokrasinin yaşamsallaştırılması ve kurumsallaştırılmasıdır."
“Türkiye demokrasisinin seçme ve seçilme ile ilgili sorunlarını gidermek ve her türden siyasal görüşün parlamenter sistem çatısında yaşam bulmasını sağlamak kaçınılmaz siyasal gerekliliktir. Türkiye’nin içeride birlikte yaşamı inşa etmesi ve Ortadoğu’daki demokratik misyonunu oynaması açısından temsilde adaletin sağlanması hayati önemdedir."
“Demokrasinin demokratikleştirilmesi gerekliliğine riayet etmenin başlangıcı ise seçim barajının kaldırılmasıdır. Seçim barajının kaldırılması toplumsal barışın tesisi, güçlü ekonomi, demokrasinin güvenceye alınması, hukukun güvenceye alınması, siyasal rekabetin barışçıl yollardan yapılarak istişare kültürünün gelişmesi gibi birçok kazanımın kapılarını aralayacaktır."
