HDP: Son 6 ayda 147 kişi hayatını kaybetti

HDP, sokağa çıkma yasakları ve çatışmalarla gündeme gelen Silvan ve Nusaybin’le ilgili rapor hazırladı. Raporlarda yaşanan can kayıpları ve güvenlik güçlerinin müdahalelerine dönük tespitlere de yer verildi. 

Raporlarda yer alan tespitler şöyle;

*Haziran’dan bu yana son 6 aylık süreçte Kürdistan’da çeşitli il ve ilçelerde toplam 117 gün “sokağa çıkma yasağı” ilan edilmiş, halk günlerce abluka altında kalmıştır.

*AKP ve emrindeki güçlerin başlattığı savaş konsepti 7 Haziran’dan bu yana 147 yurttaşın yaşamını yitirmesine neden olmuştur.

*Devletin güvenlik güçleri ve onlarla birlikte hareket eden “Esedullah Timi” gibi bir takım derin karanlık yapılar, sokağa çıkma yasaklarını demokratik yöntem ve araçlarla protesto eden halka karşı topyekûn savaş konsepti çerçevesinde saldırmış, onlarca yurttaşı yaralamış, birçoğunu katletmiştir.

Silvan

Silvan’da 3-14 Kasım tarihileri arasında yaşananlara ilişkin inceleme yapıldı.

*Silvan’da sokağa çıkma yasağı, 3 Kasım 2015 günü sabah 5’te başlayıp 14 Kasım 2015 günü saat 14.00’da son bulmuştur. Valilik tarafından alınan kararın uygulandığı süre zarfında 9 Kürt vatandaş yaşamını yitirirken, 10’u ağır olmak üzere birçok vatandaş yaralanmıştır.

*Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası yetkililerinin verdiği bilgiye göre, Silvan ticaret potansiyelin çok yüksek olduğu fakat bu potansiyelin son süreçte ortaya çıkan devlet ablukası ve şiddet ortamından dolayı son derece büyük problemlerle boğuştuğunu beyan etmişlerdir.

*13 gün süren sokağa çıkma yasakları boyunca Silvan’da yaşayan yurttaşların yaşam, sağlık, eğitim ve seyahat hakkı başta olmak üzere temel hak ve özgürlükleri tamamıyla ihlal edilmiştir.

* Sokağa çıkma yasağının uygulandığı mahallelerde bulunan 5 ilköğretim okulu, 4 lise ve Silvan Yatılı İlköğretim Bölge Okulu’nda eğitim tamamen durmuştur. Bu 10 okulda eğitim hakkı gasp edilen toplam öğrenci sayısı 5 bin ile 6 bin arasındadır. Yasağın olmadığı mahallelerde de eğitim büyük ölçüde aksarken, tüm ilçe dâhilinde velilerin çoğunluğunun güvenlik gerekçesi ile çocuklarını okula göndermediklerine tanık olunmuştur.

*Silvan’da yalnız 5 buçuk ay içerisinde yerel kaynaklarda alınan bilgilere göre Mescit, Tekel ve Konak mahallesinde 20.000 ile 25.000 arası sivilin zorla yerinden edildiği belirtilmektedir. Yaşanan bu zorla yerinden edilme sonucunda bu mahallelerde ticari faaliyetler durmuştur.

*Silvan’da kamu düzeninin tesisi gerekçe gösterilerek, yaşam hakkı, düşünce ve ifade özgürlüğü, adil yargılama hakkı gibi birçok hak ve özgürlük 12 gün boyunca askıya alınmıştır. 12 gün boyunca Silvan’da devletin uyguladığı pratikler Türkiye'nin taraf olduğu Uluslararası sözleşmeler ve Avrupa İnsan Hakları Mahkeme'nin kararlarına açıkça aykırılık teşkil etmiştir.

*Bugün kamuoyunda ciddi endişe yaratan şey ise bölgede JİTEM'in yerine ‘Esedullah Tim’nin kurulduğu yönündeki iddialardır. Silvan’daki bu görüntülerden sonra özel hareket timlerinin hukuk dışı uygulamaları kamuoyunda ciddi endişe yaratmıştır.

*İnsan Hakları Avrupa Sözleşmesinin 2 Maddesi gereğince insanların yaşam hakkı yasaların koruması altındadır. Devletin bu noktada asli görevi sadece insanların insanların yaşam hakkı ihlalini engelleme değil aynı zamanda insanların yaşam hakkını güvence altına almaktır.

* Çatışmalarda yaşamını yitiren ve yaralanan yurttaşlarla ilgili derhal adli ve idari süreç başlatılarak bu insanların yaşam hakkı ihlalinin birinci derecen faili olan emniyet güçlerinin silahlarına el konularak ölü ve yaralıların bedenlerinden çıkan mermi çekirdekleri ile karşılaştırılıp balistik inceleme başlatılmalıdır.

*Kendini Esadullah Timi olarak tanıtan şahısların ve grubun kimler olduğu, hangi kuruma bağlı çalıştıklarına dair hükümet bir açıklama yapmak zorundadır.

Nusaybin

*Nusaybin’de 14 gün boyunca süren sokağa çıkma yasağı uygulamasında 9 sivil yurttaş hayatını kaybetti. Onlarca kişi yaralandı. Nusaybin adeta harabeye döndü. Evler çöktü, kullanılmaz hala geldi. Nusaybin’de yaşam 14 gün boyunca durma noktasına geldi.

*Nusaybin’de uygulanan 14 günlük ablukada halk yoksunluklar içinde hayata tutunamaya çalıştı. Birçok insanda fiziksel ve psikolojik rahatsızlıklar baş gösterdi. Eczanelerin kapalı olmasından dolayı bebeklerine ateş düşürücü içiremeyen aileler ateşleri düşsün diye, bebeklerini buzdolabına koyarak tedavi etmeye çalıştılar.

*OHAL dönemini kapatmakla övünen AKP iktidarı adı OHAL olmayan ama OHAL koşullarına rahmet okutan bir savaş konseptini devreye sokmuştur.