HDP seçim bildirgesini açıkladı: Büyük İnsanlık Büyük Barış

Halkların Demokratik Partisi (HDP) 1 Kasım Genel Seçimi’ne ilişkin Seçim Bildirgesi'ni Ankara'da açıkladı. 

Toplantıda ilk sözü alan Figen Yüksekdağ şunları söyledi:

“Siyasi iktidarın ve sarayın hırsı Türkiye’nin aydınlanan geleceğini karartmadan, hırsızlığın üstü kanla örtülmeden önce umut, coşku, neşe, insana, geleceğe inanç vardı.” 

“HDP, büyük insanlığın büyük yürüyüşünü başlattığını saflarımızda buluşan büyük enerji Türkiye’ye yeni bir ufuk açmıştı. Yarınından korkan, gelecek güvencesiyle ve endişesiyle yaşayan Türkiye toplumunda emeğinin, özgürlük taleplerinin, adalet taleplerinin, eşitlik isteğinin karşılığını alamayan tüm Türkiye halkları, HDP’de kendi çoğulculuğunu, renklerini gördü. 

“7 Haziran’da hiçbir iktidarın baki olmadığını gösterdiler”

“7 Haziran’ varmadan önce tüm Türkiye halkları değişimin öz gücü olduğunu gördüler. Karşımızda demokratik değişime yüz vermeyen bir siyasi iktidar vardı. Sorun çözmek değil sorun üretmekten başka hiçbir şey yapmayan siyasi iktidar vardı. Sonra tüm Türkiye halkları HDP ile bizler olarak değiştirme gücünü kuşandı. 

“HDP 7 Haziran başarısıyla beraber Türkiye’de demokratik değişim ve demokratik geleceğin adresi oldu.

“Sonu gelmeyeceği düşünülen hiçbir iktidarın yara almaz ve baki olmadığını gösterdiler. 7 Haziran seçim sonuçlarının en büyük başarısı buydu.”

“7 Haziran’da karşılarında baskıyla yönetemeyecekleri bir halk olduğunu gördüler. Bu zalimleri ve iktidar sahiplerini en fazla ürküten şey olmuştur.”

“7 Haziran sabahından itibaren o gün seçim sandıklarına gidilmemiş ve hiçbir şey olmamış gibi davrandılar.”

“Seçimle geldiler, seçimle gitmek istemediler”

“7 Haziran’da da söyledik yine söylüyoruz; sizin günleriniz doldu, sizin süreciniz bitti. Artık saray ve AKP hükümetinin siyasi anlayışı Türkiye’nin tarihinde ve geçmişinde kalacak bir örnek ve süreç olacak.

“Türkiye kendi geleceğini 7 Haziran’da seçti. Çoğulculuğu birlikte yönetmeyi, yönetime katılmayı ve yönetimin parçası olmayı seçti. Türkiye toplumu 7 Haziran’da bu kadar güçlü seçimi yaptıktan sonra hiçbir güç bu seçimi değiştiremez.

“Saray ve AKP hükümeti seçimle iş başına geldiler. Ama seçimle gitmek istemediler. Seçimle işbaşına gelenler bugün savaşla yeniden yönetime gelmek tek başına iktidar olacakları sonuç elde etmek istiyorlar. 7 Haziran sabahından itibaren başlatılan savaşın halklarımızın itildiği kutuplaşmanın tek nedeni vardır; sarayın iktidar hırsı ve o iktidarı sürdürmek için mevcut egemen siyasetin her şeyi göze alması.”

“Geride bıraktığımız aylar boyunca yüzlerce insanımızın ölümüne yol açan koyu karanlığa savaşa ölüm siyasetine mahkum edilmiş durumda Türkiye. Dün de barış dedik bugün inadına barış diyoruz. Dün bizler ve HDP dedik, bugün inadına beraber inadına HDP diyoruz. Dün büyük insanlık dedik bugün büyük insanlık ve büyük barış diyoruz. Dün başaramayacaksınız, sizi sultan yapmayacağız, başkan yaptırmayacağız dedik bugün de yine başarmayacaksınız sizi diktatör yaptırmayacağız diyoruz.”

“Demokrasi kültürünü öğrenecekler”

“7 Haziran günlerinde HDP’yi baraj altında bırakacağız diyorlardı. Bugün onlara cevabımız, biz 1 Kasım seçimlerinde sarayı barış altında bırakacağız. Demokrasi kültürüne göre hareket etmeyi, çoğulcu yönetim anlayışın dayalı siyaset yapmayı öğrenecekler. Öğrenmiyorlarsa gidecekler.”

“7 Haziran seçiminde HDP ve bizler verdiğimiz her sözü tuttuk. Bugün de bize dayatılan bu seçim karşısında 1 Kasım seçim sandıklarında da sonrasında da yeni bir yaşamı, geleceği hep birlikte inşa edeceğimiz sözünü veriyoruz.

“Daha büyük kazanacağız”

“6 ay önceki heyecanımız kararlılığımız, daha azimli halimizle söz veriyoruz; biz kazanacağız, halkarımız kazanacak, çoğulcu gücümüz ve Türkiye’nin demokratik geleceği kazanacak.  İnadına beraber, inadına HDP, inadına barış, inadına HDP, inadına zafer, inadına mücadele.” 

Demirtaş: HDP 3. seçeneği göstermek için yola çıktı

Yüksekdağ’ın sözlerinin ardından “Doğru söylüyor” diye söze başlayan Demirtaş şöyle devam etti:

“Yönetenler bu güne dek iki seçenek sundu, ya teklikte buluşacağız dediler, bunu kabul etmiyorsanız terk edeceksiniz dediler. Bize ikinci seçeneği dayattılar. İnkar ve isyan kısırdöngüsü arasında büyük acılar çektik, evlatlarımızı kaybettik.

“HDP bu iki seçeneğe mecbur değiliz diyen üçüncü seçeneği göstermek için yola çıktı.”

“Birbirimizden farklıyız” 

“Birbirimizden farklıyız. Biz insanlığın ve medeniyetlerin ilk var olduğu coğrafyada yaşıyoruz. Bizi teklik etrafında buluşturmaya çalışmak büyük bir hataydı bu hataya karşı direniş ortaya konması da meşruydu. Şimdi yeni bir çizgi, yaşamla yolumuza devam edelim istiyoruz.

“Birbirimizden korkamadan, birbirimizi inkar etmende, tüm farklılığımızı eşitlik çerçevesinde bir arada tutarak yeni bir yaşam mümkündür dediğimiz için HDP ile yola çıktık. Teklik politikalarına karşı birliktelik politikaları ile yola çıktık. 

“Siyasetin dilini değiştirmek zorundayız”                

“Eşsiz bir ülkede yaşıyoruz ama çok mutsuzuz, güvenli değiliz. Biz bunlara mecbur değiliz. Siyasetin dilini değiştirmek zorundayız. Sürekli sevgisizlik üreten kini büyüten siyaset anlayışını da değiştirmek zorundayız. HDP olarak siyaset toplumun mutluluğu için varsa anlamlıdır diye yola çıktık.

“Siyaset kinle yapılmaz”

“Bizler siyasetin biz sunduğu imkanları öç almak için kullanamayız. Siyasi gücümüzü toplumun temel sorunlarının çözümü doğrultusunda harcamak zorundayız. Siyaset hırsla, kinle, öfkeyle yapılacak iş değildir. Kendinden sonraki nesillere en az sorun bırakan siyaset yapabilirsek başarılı olabiliriz. 

“Türkiye’nin HDP’ye ihtiyacı var”

“Türkiye’nin HDP’ye ihtiyacı var. HDP’nin olmadığı Türkiye risk altında olur. Bugün bu gemi bu kadar saldırıya rağmen batmıyorsa HDP’nin bu gemide sağladığı dengeden dolayıdır. HDP’yi bu gemiden atmaya çalışanlar farkında olmalılar ki HDP bu gemide olmazsa bu gemi batar. Hep birlikte batarız.

“Hepimizi HDP’ye daha fazla sahip çıkarak. HDP’ye sahip çıkmak Türkiye’nin aydınlık geleceğine sahip çıkmaktır. Klasik seçim yarışı yürüten hırsla donatılmış siyasetçiler değiliz. Türkiye’nin bize, bizim Türkiye’nin halklarına ihtiyacımız var.

“Uyananların partisi HDP”

“Yolun bundan sonrasına HDP ile devam edeceğiz. Bu geçiş sürecinde rejim değişecek ama adaletli, eşitlikçi, demokratik bir rejim inşa edeceğiz. Siyasetle akılla barış yoluyla devam edeceğiz yolumuza.”

“Rüyaları gerçekleştirmenin tek yolu uyanmaktır. Uyananların partisi olarak inadına HDP, inadına barış demek istiyoruz.” 

Konuşmaların ardından Eş Genel Başkanları HDP'nin seçim bildirgesini açıklamaya başladı.

Bildirgede neler yer alıyor?

HDP'nin "Büyük İnsanlık Büyük Barış" başlığı taşıyan 52 sayfalık bildirgesinde Cumhurbaşkanının yetkilerinin sembolik düzeye indirilmesi ile seçim barajı, MGK ve milletvekili dokunulmazlığının kaldırılması, cumhurbaşkanının yetkilerinin sınırlandırılması gibi vaatler yer alıyor. 

Beyannamede, soykırımlar ve katliamlar karşısında devlet adına resmi özür dileneceği; devlet tarafından el konan azınlık mülklerinin iade edileceği ifade ediliyor.  

8 Mart resmi tatil 

Bildirgede, kadınların yaşamın her alanında erkeklerle eşit şekilde yer almasının sağlanacağı vurgulanırken, 8 Mart Dünya Kadınlar Günü'nün ise resmi tatil ilan edileceği açıklandı. 

Müzakere masası

"Kalıcı barışta ısrarcı" olunacağı belirlenen HDP bildirgesinde, "Derhal silahların iki taraflı susturulması, akan kanın durdurulması ve yeniden müzakere masasına dönülmesini istiyoruz" ifadesi kullanıldı. 

Özyönetim

"Özyönetimin 21. yüzyıl Türkiye'sinin inşası bakımından yaşamsal olduğu" belirtilen bildirgede, "öz yönetimin, özerk ve demokratik yerinden yönetim modeli olduğu ve Türkiye’nin üniter devlet yapısı içinde gerçekleşmesinin de mümkün olduğu" değerlendirildi. 

Cumhurbaşkanı yetkileri sınırlandırılacak 

Cumhurbaşkanının yetkilerini sınırlandırarak, sembolik düzeye çekme vaadinde bulunan HDP, eş genel başkanlık sistemini uygulayan partilerin iktidara gelmesi halinde, eş başbakanlık sisteminin de hayata geçirileceğini bildirdi. 

MGK kaldırılacak

Milli Güvenlik Kurulu'nun (MGK) anayasal ve yasal çerçevesi ile özel yetkilerle donatılmış mahkemelerin kaldırılacağına vurgu yapılan bildirgede, her türden işkence ve kötü muamelenin de insanlık suçu sayılacağı kaydedildi.

Kamu hizmeti olarak anadil 

Bildirgede, ana dilinde eğitimi bir kamu hizmeti olarak almanın herkes için bir hak olarak kabul edileceğine işaret edilerek, "Eğitimin tüm aşamalarında resmi dil olan Türkçe'nin öğretilmesinin yanında, anadilinde eğitimi bir kamu hizmeti olarak alma imkanı sağlanacak" açıklamasında bulunuldu.

Köy koruculuğu kaldırılacak

HDP, bir "özel savaş aygıtı" olarak tanımladığı köy koruculuğu sisteminin de kaldırılacağını bildirdi. Köy korucularının çeşitli işlerde istihdamının sağlanacağı, ayrıca JİTEM, kontrgerilla gibi tüm uygulamalara ise son verileceği vurgulandı.

Başkanlık sistemi 

Bildirgede, HDP'nin demokratik bir anayasanın yapılmasına öncelik vereceği vurgulanırken, "HDP, açık bir biçimde karşı olduğu başkanlık sisteminin anayasa değişikliklerinin temel koşulu haline getirilmesini kabul etmeyecek, başkanlık sistemine geçit vermeyecek" değerlendirmesi yapıldı. 

Baraj kalkacak 

Seçim barajını kaldırmayı vadeden HDP, Meclis'te bütün partilerin aldıkları oy oranında temsil edilebilmesinin yolunun açılacağını duyurdu.

Cinsiyet kotası 

Cinsiyet kotası ile yönetimde temsil kademelerinde eşitlik sağlanıncaya kadar pozitif ayrımcılık yapılacağını da işaret eden HDP, milletvekili dokunulmazlıklarının da kaldırılarak sadece ifade özgürlüğü çerçevesinde kürsü dokunulmazlığının korunacağını bildirdi. 

HSYK

Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) yapısının yeniden düzenleneceği ifade edilen bildirgede, kurul aracılığıyla hakimler ve savcılar üzerindeki siyasi baskıya ve atamalarda ideolojik tutum ile partizan yaklaşımlara son verileceğini duyurdu.

 Anadilde savunma

"Adalet Bakanı'nın vesayetine son verileceği ve HSYK'nın özerk bir kurum haline dönüştürüleceği" açıklanan bildirgede, herkesin anadilinde hizmet alabileceği yargı koşullarının oluşturulacağı, mahkemelerdeki tercümanların parasının ise yargılananlar tarafından ödenmesi uygulamasına son verileceği aktarıldı.

Basın Etik Yasası 

HDP, "Basın, iletişim ve bilişim özgürlüğü" başlığında ise medya kuruluşları sahiplerinin başka sektörlerde faaliyet göstermesine izin verilmeyeceği, yazılı, görsel ve dijital medyanın tümünde mesleki, etik ve özgür habercilik ilkelerinin desteklenmesi için "basın etik yasası"nın düzenleneceği vurgusu yapıldı.

Siyasi tutsaklara genel af

İktidar olunması durumunda "siyasi tutsaklara" genel af getirileceği açıklanan bildirgede, "hasta tutsakların" ise serbest bırakılacağı, dışarıda tedavi edilebilmeleri için tam teşekküllü devlet hastanelerinden alınacak raporların ise yeterli görüleceği kaydedildi.

Çocuk cezaevlerinin kapatılacağını da açıklayan HDP, suça itilmiş çocuklar için çocuk destek ve eğitim merkezleri kuracaklarını duyurdu.

Soykırımlar için Hakikat Komisyonu

Bildirgede, "tarihte yaşanmış soykırımlar, katliamlar, infazlar, kayıplar ve benzeri uygulamaların araştırılması ve hakikatlerin gün ışığına çıkarılması" amacıyla "Hakikat Komisyonları"nın ivedilikle kurulması için gerekli çalışmaların da yapılacağı sözü verildi. 

Vicdani ret hakkı

HDP bildirgesinde gençlerin zorunlu askerlik yapmama hakkının güvence altına alacağı belirtildi. Bildirgede, vicdani ret hakkının yanı sıra gençlerin askerlik yerine kamu hizmeti yapabilmeleri için gerekli yasal düzenlemelerin de hayata geçirileceği kaydedildi. 

Zorunlu din dersi

Zorunlu din dersi uygulamasına son verilerek, her öğrencinin kendi inancı doğrultusunda seçmeli olarak ders ve eğitim alma hakkının gözetileceği belirtilen bildirgede, sivil din eğitiminin ise tümüyle serbest bırakılacağı vurgulandı.

Din ve İnanç İşleri Kurulu

Diyanet İşleri Başkanlığının, Din ve İnanç İşleri Kurulu olarak yeniden yapılandırılacağını açıklayan HDP, devletin din ve inanç alanından elini çekmesinin sağlanarak, din ve inanç işlerinin topluma, inanç sahiplerine bırakılacağını duyurdu.

Cemevi ibatdehane  

İnanç topluluklarının örgütlenme özgürlüğünün önündeki engellerin kaldırılacağını anımsatan HDP, başta cemevleri olmak üzere, Alevilerin bütün ibadet mekanlarının "ibadethane" olarak tanınacağını ve kamu güvencesi altında olacağını bildirdi. Bildirgede ayrıca kapatılmış dergah ve benzeri ibadet mekanlarının önündeki engellerin kaldırılacağını, bu konuda yerel yönetimlere inisiyatif tanınacağı vurgusu yapıldı.

El konulmuş vakıf mallarına iade

HDP bildirgesinde devlet tarafından el konulmuş vakıf malları ve taşınmazların iade edileceği, dini inançların gereği olarak tercih edilen kılık ve kıyafete hiçbir alanda müdahale edilmeyeceği değerlendirildi.

Soykırım özrü

HDP, tarihte farklı halklara yapılan soykırım ve katliamlar karşısında, bu halklardan devlet adına özür dilenmesi için gerekli çalışmaları yapacak. Bir halkın diğerine üstünlüğünü empoze eden ırkçı, şoven ve milliyetçi politikalar karşısında eşitlikçi, özgürlükçü ve demokratik bir perspektifi geliştirmek için çalışacak." 

Ortadoğu’da demokratik yönetim idaresi 

Bildirgenin "dış politika" başlığında ise HDP'nin başta Ortadoğu olmak üzere, tüm dünya halklarının kendi siyasi geleceklerini özgürce belirlemeleri ve halkların kendi kendilerini yönetecekleri demokratik, eşitlikçi ve özgürlükçü bir yönetim anlayışını geliştirmeleri için çalışacağı aktarıldı.

Suriye'deki iç savaşın sona erdirilmesi, halkların kardeşliğine ve eşitliğine dayalı demokratik bir çözümün ortaya çıkarılması için çaba harcayacağını bildiren HDP, "Rojava halkı"nın açığa çıkardığı demokratik yönetim iradesinin tanınarak demokratik Suriye yönetiminin yaşam bulması için çalışacaklarının sözünü verdi. 

Kıbrıs

Kıbrıs'ta Türk ve Rum halklarının Ada'nın bölünmüşlüğüne son vermek ve politik çözümü sağlamak için ortaya koydukları çözüm önerilerini ve çabalarını desteklemeye devam edecekleri belirtilen bildirgede, Ermenistan üzerinde uygulanan ekonomik ambargonun da kaldırılarak, gerekli ekonomik, politik ve diplomatik ilişkilerin geliştirileceği ifade edildi.