Hasankeyf'teki yıkımla ilgili Meclis araştırması talebi
HDP Milletvekili Meral Danış Beştaş, Hasankeyf'in dinamitlerle yıkılmasına meclis araştırması talep etti.
Hasankeyf antik kentinde, bazıları 12 bin yıllık geçmişe sahip kayalar ‘tehlike arz ediyor’ gerekçesiyle dinamitle patlatılmış, kameralara yansıyan görüntüler tepkiye neden olmuştu.
Milletvekili Meral Danış Beştaş'ın Meclis araştırması açılması talebiyle verdiği önergede "Hasankeyf’te bugüne değin oluşan zararların tespiti ve gün yüzüne çıkarılmayı bekleyen kültürel ve tarihi mirasın korunması, kentin sular altında kalmasının engellenmesi ve kayalıkların yıkımı neticesinde oluşan zararın giderilmesi için alınacak önlemlerin tespiti amacıyla Anayasa’nın 98'inci ve TBMM İçtüzüğünün 104'üncü ve 105'inci maddeleri gereği, Meclis araştırması açılmasını arz ederim" ifadeleri yer aldı.
Beştaş, Hasankeyf'in Mezopotamya’da insanlığın yerleşik hayata geçişinde en belirgin örneği teşkil ettiğini belirterek 1978 yılında birinci derecede sit alanı ilan edildiğini ve koruma altına alındığını hatırlattı. Ilısu Barajı ile 6000 hektarlık alanın sular altında kalmasının söz konusu olduğunu belirten Beştaş "Bölgede tarımsal gelişme sağlanması adına yürütülen bu baraj projesi ile 12 bin yıllık geçmişin de sular altında kalması gündemde olup 6000 hektarlık tarımsal alan uğruna 12 bin yıllık geçmişin silinmesi mevzubahistir. Oysa binlerce yıldır çeşitli halklara ev sahipliği yapan bu alanda birçok ortak hatıra biriktirmiş olan insanlığın medeniyet yolunda ilerlediği süreç ilmek ilmek örülmüştür" ifadeleri yer aldı.
Beştaş, Başbakan Binali Yıldırım'ın yanıtlaması talebi ile verdiği soru önergesinde ise şu sorulara yer verdi:
1- Kayalıkların yıkılması talimatı kim tarafından hangi gerekçe ile verilmiştir?
2- Talimat verilirken bölgenin hassas yapısı ve kültürel miras oluşu neden dikkate alınmamıştır?
3- Doğal donunun tahribata uğraması ve tarihi kalıntıların zarar gördüğüne ilişkin iddialar doğru mudur? Şayet doğru ise neden tarihi doku tahribatı önlenmemiştir?
4- Tarihi yapıda meydana gelen telafisi imkânsız zararların tazmini mümkün olacak mıdır? Bu konuda bir çalışma yapılması gündeminizde olacak mıdır?
5- Bahse konu çalışmada sadece tehlike arz eden kayalıkların yıkılacağı ifade edilmiş olmasına rağmen tehlike arz etmeyen kayalıklar da düşürülmüş; doğal ve tarihi doku da zarar görmüş olup tehlike arz etmeyen kayalıklar neden yıkılmaktadır?
6- Hasankeyf kale yapısının yumuşak bir dokuya sahip olduğu ve baraj sularının yükselmesi ile su temasının aşınma ve yeni yıkımlara neden olduğu nazara alındığında bu tarihsel alana neden azami özen gösterilmemektedir? Hasankeyf’in 12 bin yıllık geçmişi ve tarihi önemi neden göz ardı edilmektedir?
7- Kayalıkların dinamitle yıkılması işlemi durdurulacak mıdır? Meydana gelen tahribatın giderilmesi ve olası zararların önlenmesi için bir çalışma yapılacak mıdır?
8- Meydana gelen zararın sorumluları hakkında işlem yapılacak mıdır? Bu yıkıma sebebiyet verenlerin görevden alınmaları gündeminizde midir?
9- Hasankeyf’in dinamitlenmesi ile Musul Müzesi ve Palmira antik kentinin havaya uçurulması arasındaki fark nedir?
10- Avrupa'nın Büyük Tehlike Altındaki Kültür Varlıkları listesinde yer alan Hasankeyf neden dinamitleniyor? Tarihe karşı bir düşmanlık olduğunu düşünüyor musunuz?
