Gayane’nin Van’daki köklerine dönüşü
Geçen yıl Temmuz ayında Van’a yerleşen Ermenistanlı Gayane Gevorkyan’ın hikâyesi son zamanlarda basının da gündeminde. Bir kadının Ermenistan’dan kalkıp Van’a gelmesi, burada bir ev alıp yaşam kurması, cesaret gerektiren bir iş. Gevorkyan’ın Van’la bağlantısını, Ermenistan’dan Ukrayna’ya, Ukrayna’dan İstanbul’a, oradan Çorum’a, Çorum’dan Van’a uzanan hayat hikâyesini kendisinden dinledim.
Gayane’ye onu Agos’tan aradığımı söyleyince çok sevindi; “Biliyorum, Hrant Dink’in gazetesi. Hrant Dink benim için çok önemli” dedi. Soru sormamı bile beklemeden hikâyesini anlatmaya başladı: “Ben Ermenistan’ın Ararat bölgesinde, Sisavank köyünde doğup büyüdüm. Sovyet Ermenistanı zamanında büyük bir markette çalışıyordum. Sonra savaş başladı, savaştan sonra Ukrayna’ya yerleştim. Çocuklarım büyüyüp askerlik zamanı gelince ‘Anne, biz Ermeni’yiz, askerliğimizi Ermenistan’da yapmalıyız’ dediler. Biz de geri Ermenistan’a taşındık. Ermenistan’da farklı işler yaptım. Sonra hayatım Türkiye’ye bağlandı. Sekiz senedir Türkiye’ye gidip geliyordum. Farklı şehirlerde çalıştım. Hem iyi insanlarla yolum kesişti, hem de çok zorluk çektim. Hrant Dink’in öldürüldüğü günü çok iyi hatırlıyorum. Çok kötüydüm, odama kapanmıştım. Benim için çok zor bir dönemdi.”
‘Hayalim gerçek oldu’
Gayane Gevorgyan, onu Van’a getiren süreci şöyle anlattı: “Uzun yıllar İstanbul’da kaldım, orada çalıştım. Orada Van’ın Gevaş köyünden bir aileyle tanışmıştım. Van’a ilk defa onlarla gittim. Van’la tanışmam öyle oldu. O aileyle bağımı koparmadım, halen çok yakınız. Van’da ev sahibi olmayı hep hayal ediyordum ama bu sekiz sene boyunca kimseye anlatmamıştım. Babaannem Van’ın Gevaş (Ermenice Vostan) köyünden gitmiştir, dedem ise Erzurumludur. İkisinin de evlerini buldum, fakat Van’ı Erzurum’dan daha çok sevdim. Burada bir evim olsun, annem gelip görsün istedim. Bu annemin hayaliydi, fakat kalp krizi geçirdi ve maalesef, hayalini gerçekleştiremeden hayatını kaybetti. Ama benim hayalim gerçek oldu, artık Van’da bir evim var. Akrabalarımı, ailemi buraya getirip buraları göstermek, gezdirmek istiyorum. Şimdilik yalnız kız kardeşimi buraya getirebildim. Bütün Ermenilerin buraları görmelerini istiyorum, burası bizim vatanımız. Birbirimize ne zararımız var? Gelip görelim, tanıyalım. Ben Van’a yerleştim ve bundan çok mutluyum.’’
‘Göle fazla yaklaşma’
Van’da kendini çok mutlu hisseden ve şehir halkı tarafından çok sevilen Gayane Gevorkyan, Ermenistanlıların Türkiye’ye gelmekten korktuğunu, akrabalarının ve arkadaşlarının onun için halen çok endişelendiğini söyledi: “Ermenistan’a sık sık gidiyorum. Oradan insanları buraya getirmeye ikna etmek kolay değil, korkuyorlar. Sınıf arkadaşımı buraya getirmek istedim, çok zor ikna ettim; Hopa üzerinden Van’a getirdim. Buraları çok sevdi. Akrabalarım da çok korkuyorlar, benim için endişeleniyorlar. Her gün arayıp soruyorlar. Ben de her defasında çok iyi olduğumu söylüyorum. En çok korkanlar, buraya hiç gelmemiş, buraları görmemiş olanlar. Sürekli olarak çok dikkat etmem gerektiğini söylüyorlar. Hatta ‘Dikkatli ol, Van Gölü’ne çok yakınsın, seni oraya atarlar’ diyenler bile oluyor. Herkese buranın insanlarının benim Van’da yaşamamdan ne kadar mutlu olduğunu anlatmaya çalışıyorum.”
Ermenistanlılar ev alabilir
Van’da tek başına yaşayan ve hayatını Rusça ve Ermeniceden çeviri yaparak kazandığını söyleyen Gevorkyan, “Van’da insanlar Ermeni olduğumu, Ermenistan’dan kalkıp geldiğimi, ailemin Van’dan göç etmek zorunda kaldığını öğrenince bana çok iyi davranıyorlar, bazıları ağlıyor. Aldığım dairenin sahibi indirim yaptı, evimin tadilatın yapan usta ise benden hiç para almadı” dedi.
Gayane Gevorkyan, bir Ermenistan vatandaşı olarak Van’da ev alırken sıkıntı yaşayıp yaşamadığına dair sorumu ise şu şekilde yanıtladı: “Benim çifte vatandaşlığım var fakat sorduğumda yalnızca Ermenistan vatandaşı olsam da ev alabileceğimi söylemişlerdi. Ermenistan’da benim Van’a taşındığımı anlatan çok program yapıldı. O programları izleyen, hikâyemi duyan birçok kişi beni arıyor, Van’da ev almak istediklerini söylüyor. Van’da Tapu Dairesi’ne gidip sordum. Onlar da Ermenistan’dan isteyen herkesin burada ev alabileceğini, sorun çıkmayacağını söylediler.”
