Fransa'da aşırı sağ önde, sol ittifak ikinci sırada
Fransa'da Pazar günü yapılan erken seçimlerin ilk turunda, sandık çıkış anketlerine göre Marine Le Pen ve Jordan Bardella liderliğindeki aşırı sağcı Ulusal Birlik (RN) Partisi, birinci sıraya yükseldi.
Ulusal Birlik Partisi'nin oyların %34'ünü alması, 2022 yılından bu yana partiye verilen desteğin iki katına çıktığının göstergesi. Böylece Fransa genel seçimlerinde ilk kez bir aşırı sağcı parti birinci sırada yer aldı.
Ancak bu sonuç Ulusal Meclis'te çoğunluğu sağlamaya yetmeyebilir. Ipsos'un tahminlerine göre Le Pen ve müttefiki Cumhuriyetçiler partisi (Les Républicains) 230 ila 280 arasında sandalye sayısına sahip olabiliyor. Bu da 289 olan mutlak çoğunluğun altında.
Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerindeki kötü performansının ardından erken seçim çağrısında bulunmuştu. Macron'un partisi Rönesans'ın liderliğindeki Cumhuriyet İçin Hep Birlikte (Ensemble) İttifakı oyların ancak yüzde 20,3'ünü alabildi.
Dört büyük sol parti Sosyalistler, Yeşiller, Boyun Eğmeyen Fransa (LFI) ve Komünistler'den oluşan Yeni Halk Cephesi (NPF), anketlere göre oyların %28,1'ini alarak ikinci sırada yer aldı.
Ipsos, Macron'un sadece 70-100 sandalye kazanabileceğini, NPF'nin ise Jean-Luc Mélenchon'un partisinin hakim olduğu bir sol blokta 125 ila 165 arasında sandalye sayısına sahip olacağını söyledi.
Le Pen'in yanında yer alıp almayacağı konusunda tartışmalarla parçalanan merkez sağ Cumhuriyetçiler Partisi ise %10'un biraz üzerinde oy oranına sahip oldu.
İlk tur, aynı zamanda yüzde 67,5 katılım oranıyla 1981'den bu yana en yüksek katılıma sahne olan seçimler oldu. Seçimin ikinci turu 7 Temmuz Pazar günü yapılacak ve Ulusal Meclis'teki milletvekili dağılımı belli olacak.
Mutlak çoğunluğa sahip bir parti başbakanı ve hükümeti atama hakkına sahip olacak. Ancak Macron cumhurbaşkanlığından istifa etmeyeceğini söylemişti.
Ulusal Birlik'in ilk tur zaferi sonrası, Paris'te binlerce kişinin katıldığı aşırı sağ karşıtı bir protesto yapıldı.
Sandık çıkış anketi sonrası Fransız haber ajansı AFP'ye konuşan Cumhurbaşkanı Macron seçmenlere, seçimin ikinci turunda, "cumhuriyetçi ve demokrat" adaylar etrafında birleşme çağrısı yaptı.
Macron, genel seçimin ilk turunda katılım oranının yüksek olmasının da, kendisini memnun ettiğini söyledi.
Fransa’da eski cumhurbaşkanı adayı ve Yeni Halk Cephesi İttifakı bünyesindeki Boyun Eğmeyen Fransa Partisi'nin lideri Jean-Luc Melenchon da, ilk turda üçüncü sırada yer alan adaylarının, yarıştan çekileceklerini açıkladı. Melenchon, "Ulusal Birlik Partisi'nin seçim kazanmasına hiçbir yerde izin vermeyeceğiz" dedi.
2027'de yeniden Ulusal Birlik Partisi'nin cumhurbaşkanı adayı olması beklenen Marine Le Pen ise sandık çıkış anketi sonrası ülkenin kuzeyindeki seçim bölgesi Henin-Beaumont'da coşkulu seçmenlerine seslendi.
Marine Le Pen, "Demokrasi konuştu ve Fransız halkı Ulusal Birlik Partisi'ni ve müttefiklerini zirveye çıkararak Macron kampını neredeyse yok etti" dedi.
Marine Le Pen'in babası Jean-Marie Le Pen’in kurduğu Ulusal Cephe’nin hükümete girmesi uzun süne Fransa'da büyük tehlike olarak görüldü. Çünkü Ulusal Cephe’nin kurucularından biri savaş sırasında Waffen-SS’in Fransız kolunun üyesi olan Pierre Bosquet’ydi. Savaş döneminde Nazi Almanyası ile işbirliği yapan Vichy hükümeti 72 binden fazla Yahudi’yi ölüme göndermiş, özgürlükleri için direnen Fransızlar ağır yaptırımlara uğramıştı. Fransa benzer bir aşırı sağcı hükümet kurulmasını istemiyordu.
Le Pen’in babası ise Nazilerin kurduğu gaz odalarının “tarihin önemsiz bir parçası” olduğunu düşünüyordu. Babası partide
olduğu müddetçe ilerleme kaydedemeyeceklerini düşünen Marine Le Pen 2015’te babasını partiden ihraç etti, partide bazı revizyonlar yaptı.
(Euronews, BBC Türkçe, 10Haber)
