Ezidilerin çığlığı Ermenistan’da yankılanıyor
ALINE OZINIAN
[email protected]
İD'den kaçıp Ermenistan'a sığınan Ezidiler için, Hükümetin 100 bin dolarlık sembolik yardımı dışında, çeşitli yardım kampanyaları da düzenlendi. Cumhurbaşkanlığı bahçesinde düzenlenen geniş katılımlı bir rock konserinin yanı sıra; son olarak da, Armavir bölgesindeki Aknliç köyüne, Ermeni ve Ezidi halklarının kardeşliğini simgeleyen bir heykel dikildi.
Kuzey Irak’tan bugünkü Türkiye’nin Güney ve Doğu Anadolu bölgelerine 11. yy’da yerleşen Ezidiler, 1915’te Ermeniler ile kader birliği yapmışçasına savruldular. Sağ kalabilenler, Ermenistan başta olmak üzere Kafkaslar’a doğru ilerledi. Ermenistan’da günümüzde, resmi rakamlara göre 41 bin, cemaat liderlerinin tahminine göre ise 60 bin Ezidi yaşıyor. Yaşadıkları bölgelerdeki 30’a yakın okulda, anadillerinde eğitim alabiliyorlar. Genel olarak hayvancılıkla uğraşıyorlar. Asimile olmamak için, kendi içlerinde evlilikler yapmayı tercih ediyor, kültürlerini yaşatmaya çalışıyorlar. Gazeteleri, radyoları, dernekleri, yazarları ve aktivistleriyle sosyal hayatta “biz de varız” diyorlar.
Ermenistan’ın rolü
Peki, son gelişmelerden sonra Ezidilerin Ermenistan’dan beklentileri neler? Şüphesiz ki beklentiler 100 bin dolarlık yardım ya da tek seferlik bir konserden ibaret değil. Ezidiler, Ermenilerin kendilerine sahip çıkmalarını istiyor; Kuzey Irak Ezidileri konusunda daha samimi ve aktif olmalarını bekliyorlar.
2011’de Ermenistan'da kurulan Sincan Ezidiler Milli Birliği Başkan’ı Boris Murazi’nin söyledikleri, dikkat çekici. Murazi, gerektiğinde Peşmerge sizi koruyacak denilerek Kuzey Irak’ta Ezidilerin silahlanma isteğine izin verilmediğini, ama bugün Peşmerge’nin geri çekildiğini ve bu yüzünden bazı Ezidilerin PKK bünyesinden ayrıldığını söylüyor. “Kuzey Irak’taki Ezidilerin de yanlışları var, örgütlenemediler. Bugün Barzani ile pazarlık yapacak durumda değiller” diyen genç başkan, dağlarda mahsur kalan Ezidilerin durumunu Musa Dağı’nda 40 gün yardım bekleyen Ermenilere benzetiyor.
Ermenistanlı Ezidilerin kamuoyu oluşturmak için düzenlediği çeşitli eylemlerde görev alan aktivist Bro Hasanyan’ın sözleri, aslında Ermenistan’ın neler yapması gerektiğine dair güçlü bir cevap: “Bizim için bu coğrafyada en güvenli yer Ermenistan, ama hükümet daha çok şey yapmalı. 100 bin dolar nedir ki! Biz Ermeni halkıyla Karabağ’da omuz omuza durduk. Soykırımın ne olduğunu siz de biliyorsunuz. Şimdi de siz bize yardım edin, bizim ülkemiz yok, siz bu sorunu AB’ye, BM’ye, gücünüz nereye yetiyorsa, oraya götürün. Bunların şakası yok; bebekleri, kadınları öldürüyorlar. Bakın, Kesab’ı da boşalttılar, sıra hepimize gelecek. ABD çok pasif, Rusya bizi dinlemiyor bile.”
Bu eylemler yaşanır ve beklentiler dile getirilirken, Ermenistan Cumhurbaşkanı, Birleşmiş Milletler’deki konuşmasıyla, Ezidilere yapılan zulmü herkesin görmesini ve bu kıyımın durdurulmasını isteyerek, Ermenistan’daki Ezidi halk içinde büyük sevinç yarattı. Kafkaslar’ın küçük ülkesi Ermenistan’ın diplomatik çabaları yeterli olur mu bilinmez, ama koalisyon güçlerinin IŞİD’e karşı yapacağı operasyonun beklendiği bugünlerde, Kuzey Irak’ta her anlamda soykırım yaşandığı bir gerçek...
