Ermenistan ve Azerbaycan kalıcı barış için Beyaz Saray'da anlaşmaya vardı, "Trump Yolu" da hayata geçiyor
ABD Başkanı, açıklamasında, "Ermenistan ve Azerbaycan, çatışmaları durdurmayı, ticari ve diplomatik ilişkileri başlatmayı ve birbirlerinin toprak bütünlüğüne saygı duymayı taahhüt ediyor." ifadesini kullandı.
Söz konusu ortak deklarasyonun bölge için önemli bir barış fırsatı olduğunu dile getiren Trump, "Savunma alanında Azerbaycan'a uygulanan yaptırımları kaldırıyoruz. Bu, Azerbaycan için çok önemli." dedi.
Üçlü zirvede Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev ile Ermenistan Başbakanı Paşinyan, iki ülke arasında "barış için yol haritası" olarak tanımlanan ortak deklarasyona imza attı.
ABD Başkanı Donald Trump, imzalanan anlaşmalara göre Azerbaycan ve Ermenistan'ın düşmanlıkları kalıcı olarak sona erdirmeyi ve birbirlerinin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı göstermeyi taahhüt ettiklerini duyurdu.
Trump, "Bu anlaşmayla nihayet barışa ulaştık. Ve az önce Oval Ofis'ten ayrıldık; burada belgeleri ve anlaşmanın çok önemli unsurlarını imzaladık," dedi.
Trump, "Ermenistan ve Azerbaycan, tüm düşmanlıkları kalıcı olarak sona erdirmeyi, ticaret, seyahat ve diplomatik ilişkiler kurmayı ve birbirlerinin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne saygı göstermeyi taahhüt ediyor," diye ekledi.
Paşinyan, "Trump Barış ve Refah Güzergahı tüm bölgenin kilidini açacak" derken "Muazzam bir anlaşmaya ulaştık" diye konuştu.
Trump "Azerbaycan Nahcivan'a tam erişim sağlayacak" diye ekledi.
"Barış anlaşmasını parafladık"
"Barış anlaşmasını parafladık" diyen Aliyev ise "Trump Nobel Barış Anlaşmasına'na aday gösterilmeyi hak ediyor, birlikte aday göstereceğiz" diye konuştu.
Aliyev, buluşmayı "yeni bir tarihin yazıldığı gün" olarak nitelendirdi.
Trump'ın Asya, Afrika ve Güney Kafkasya'daki çatışmaları kısa sürede sona erdirdiğini söyleyen Aliyev, imzalanan ortak bildirinin yeni bağlantı hatları oluşturacağını, yatırımlar, refah ve istikrar için çok sayıda ülkeye yeni fırsatlar sunacağını vurguladı.
Aliyev, "Gerçekten tarihi bir gün, bugün Kafkaslar'da barışı tesis ediyoruz. Bu sadece bizim için değil bölge için muazzam fırsatlar yaratacak." ifadelerini kullandı.
Trump'a çabaları için teşekkür eden Aliyev, "Ermenistan ile Azerbaycan'ın uzlaşma cesareti ve sorumluluğu göstereceğine, halkların barışacağına eminim. Çatışma, gerginlik ve kan dökülmesi sayfasını kapatıp çocuklarımız için parlak ve güvenli gelecek sağlayacağız." dedi.
Trump Yolu
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev ve ABD Başkanı Donald Trump, görüşmede Uluslararası Barış ve Refah için Trump Yolu (TRIPP) hakkında ortak bir bildiri imzaladı.
Belge, Beyaz Saray'da düzenlenen üçlü bir toplantıda üç nüsha halinde imzalandı.
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, ortak bildiriyi "oyunu değiştiren bir sonuç" olarak nitelendirerek, "Güney Kafkasya'da barış, refah, güvenlik ve ekonomik iş birliğinin yeni bir dönemini" müjdeledi. Ayrıca, anlaşmaya arabuluculuk yaptığı için Trump'ı överken İncil'deki "Barış yapıcılar ne mutludur" ifadesine de atıfta bulundu.
Trump ise, "Ermenistan, 99 yıla kadar uzatılabilen bu koridoru geliştirmek için Amerika Birleşik Devletleri ile özel bir ortaklık kuruyor. Amerikan şirketleri altyapı geliştirme çalışmalarına katılmakla çok ilgileniyor" dedi.
Başbakan Nikol Paşinyan, Başkan Donald Trump ile "tarihi işbirliğini" övdü.
Başbakan Paşinyan, toplantının ardından X'te yaptığı paylaşımda, "Stratejik ortaklar olarak çabalarımızı daha barışçıl ve müreffeh bir gelecek için birleştiriyoruz. Ermenistan-ABD iş birliğini ilerletmek ve büyük uluslarımızın çıkarlarına hizmet edecek daha güçlü bölgesel bağlantılar kurmak için bu harika fırsatı takdir ediyorum," dedi.
Trump Yolu nedir?
Türkiye ve Azerbaycan “Zengezur Koridoru” olarak adlandırdığı, Nahcivan ile Azerbaycan’ı birbirine bağlayacak ve Ermenistan kontrolünde olmayacak bir koridorda ısrarlı. Ermenistan ise kendi topraklarından geçecek ancak kendi kontrolünde olmayacak bu projeye karşı ve buna karşılık tüm bölgeyi kapsayacak “Barış Kavşağı” projesini gündemde tutuyor.
ABD ise bir süredir üçüncü yol olarak kendilerinin garantörlüğünde ve uluslararası işletmecilerin yönetiminde olan, basının “Trump Koridoru” olarak adlandırdığı projeyi gündemde tutuyordu.
ABD’nin önerisi olan TRIPP, Azerbaycan ile Nahcıvan arasında yine Ermenistan üzerinden erişim sağlayacak. ABD’li yetkililer, bu yolun Ermenistan’ın “egemenliğini, toprak bütünlüğünü ve yargı yetkisini” koruyacağını belirtiyordu.
Türkiye Dişişleri Bakanlığı iki ülke arasında barış için imzalanan ortak deklarasyona ilişkin bir açıklama yaptı. Açıklamada, "Azerbaycan ve Ermenistan arasında kalıcı barışın tesisine yönelik sağlanan ilerlemeden ve bu kapsamda bugün Washington'da kayda geçirilen iradededen mennuniyet duyuyoruz" denildi.
ABD -Ermenistan arasında ayrıca imzalanan anlaşmalar
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan ve ABD Başkanı Donald Trump, bugün Washington'da üç mutabakat zaptı imzaladıklarını Ermenistan Ulusal Meclisi Dış İlişkiler Daimi Komitesi Başkanı Sarkis Khandanyan, Public TV'de yaptığı açıklamada duyurdu.
Khandanyan, Public TV'ye verdiği röportajda, ilk ve en önemli belgenin "Barış Kavşağı" projesiyle ilgili olduğunu belirtti
Khandanyan, "Bu, Amerika Birleşik Devletleri'nin Ermenistan Cumhuriyeti Hükümeti'nin "Barış Kavşağı" projesine desteğini ifade ettiği anlamına geliyor. Bu, Amerika Birleşik Devletleri'nin bu altyapı programının uygulanmasında ve özellikle teknik kabiliyetlerin geliştirilmesi de dahil olmak üzere Ermeni gümrük ve sınır muhafızlarının kabiliyetleri başta olmak üzere yatırımlar yapılmasında Ermenistan ile iş birliği yapacağı anlamına geliyor." dedi.
Khandanyan, belgede Amerika Birleşik Devletleri'nin "Ermenistan'ın toprak bütünlüğüne, egemenliğine ve sınırlarının dokunulmazlığına koşulsuz desteğini ifade ettiğini" de sözlerine ekledi.
"Bu belgeyle, aslında "Barış Kavşağı" projesi Amerika Birleşik Devletleri'nden en yüksek takdiri alıyor," diye belirtti.
İkinci belge enerjiyle ilgili ve stratejik ortaklık kavramına yansıyor.
"Amerika Birleşik Devletleri, enerji güvenliği konusunda ve özellikle sivil nükleer enerjinin geliştirilmesi konusunda Ermenistan'la iş birliği yapacak ve destekleyecektir. Amerika Birleşik Devletleri bu konuda yatırım yapmaya hazır. Gelecekte, ABD, nükleer santral inşası müzakerelerinde Ermenistan'a önemli destek sağlayacaktır. Ancak nükleer enerji sektörünün yanı sıra yenilenebilir enerji ve enerji depolama sektörlerini de kapsamaktadır. Başka bir deyişle, bu, Ermenistan'ın enerji çeşitliliğine katkıda bulunan çok katmanlı bir belgedir," dedi Khandanyan.
Khaandanyan'a göre, "enerji bağımlılıklarımız ve Ermenistan hükümetinin enerji ilişkilerini çeşitlendirme taahhüdü göz önüne alındığında, bu da çok önemlidir."
Ermenistan ile Amerika Birleşik Devletleri arasında imzalanan üçüncü belge ise yüksek teknolojiler ve yapay zeka ile ilgili.
Khandanyan, "Burada da ABD ve Ermenistan, özel sektörü de dahil ederek Ermenistan'ın ileri teknolojiler ve yapay zeka alanındaki kabiliyetlerinin değerlendirilmesi ve yatırım yapılması konusunda iş birliği yapacak." dedi.
(Ajanslar, Agos)
