Ermenistan güncel sanatı Contemporary Istanbul’da
Yerel sanat piyasasının kalbinin attığı, her yıl galericiler, sanatçılar ve sanatseverlerin heyecanla hazırlandığı çağdaş sanat fuarı Contemporary Istanbul, 12 Kasım Perşembe günü kapılarını ziyarete açıyor. Bu yıl onuncusu düzenlenen ve 24 ülkeden 102 galeriyi ağırlayan fuar, İran güncel sanatına odaklanarak, Tahran’da faaliyet gösteren altı galeriyi ağırlıyor. Ticari galeri sunumlarının yanı sıra bireysel ve bağımsız projelere de alan açan organizasyonda, yeni medya sanatının güncel örneklerine ayrılmış, ‘Plugin’ başlıklı bir bölüm de bulunuyor.
2012 yılında koleksiyoner Onno Ayvaz tarafından kurulan Galeri 77, Contemporary Istanbul’un değişmeyen katılımcılarından. Ayvaz, 2010 yılından beri ‘Ermenistan’dan Sanat’ başlığı altında yapılan sunumlarla, Ermenistanlı çağdaş sanatçıların eserlerini fuar ziyaretçileriyle buluşturuyor. Proje dahilinde bugüne kadar Daron Mouradian, Armen Gevorgian, Emil Kazaz gibi isimlerin yapıtları İstanbullu sanat izleyicisiyle buluştu. Ayvaz, Galeri 77’yi kurmasında, fuarda karşılaştıkları yoğun ilginin ve Contemporary Istanbul Yönetim Kurulu Başkanı Ali Güreli’nin yönlendirmelerinin büyük etkisi olduğunu söylüyor.
Yıldız isimler, ilk kez sergilenenler
Galeri 77’nin direktörü Buğra Uzunçelebi, Ermenistanlı sanatçıların yapıtlarından bir seçkiyi İstanbullu sanat izleyicisiyle buluşturmak üzere yola çıktıklarını, son dönemlerde bu odağı genişleterek çevre ülkelere de yöneldiklerini anlatıyor. Yine de, bu yılki fuar sergisinde Ermenistanlı sanatçıların yoğunlukta olduğu görülüyor. Sergide, galerinin temsil ettiği yıldız isimlerden Daron Mouradian, tuval üzerine yağlıboya tekniğini uygulamadaki ustalığıyla dikkat çeken Armen Gevorgian, yerçekimi kanununu hiçe sayan kompozisyonlar yaratan Vahram Davtian’ın yanı sıra Sarkis Hamalbashian, Sam Zumian ve Emil Kazaz’ın yapıtlarına yer veriliyor. Beyrutlu sanatçı Annie Kurkdjian’ın Lübnan İç Savaşı’ndan izler taşıyan eserleri Türkiye’de ilk olarak Contemporary Istanbul’da sergilenecek. Kurkdjian, ülkedeki çatışma ortamını, aldığı teoloji ve psikoloji eğitiminin etkileri altında yorumlayarak, yalın bir dille yarattığı kompozisyonlara aktarıyor. Ara Alekian’ın hurda ve metal parçalarından hazırladığı üç metre uzunluğundaki ‘Boğa’ heykeli, standın en çok ilgi çekecek işlerinden olmaya aday.
Her sene çoğalan ilgi
Galeri 77 alışılmış bir galeri sistemiyle işlemiyor. Örneğin, düzenli olarak sergi açılmıyor bu galeride. Uzunçelebi, “1990’lı yıllarda ve 2000’lerin başında galeri sergilerinin ziyaretçisi daha yoğunken, artık birçok galeriye, sergilerin açılış haftaları haricinde ziyaretçi pek uğramıyor. O yüzden biz de randevulu çalışan galeri sistemine döndük” diyor. Bu sistemde, portföyündeki eserleri görmek isteyenler galeri yetkilileriyle görüşerek uygun bir buluşma zamanı belirliyorlar. Böylece her ziyaretçiyle bire bir iletişim kurulabiliyor. Galerinin esas sergileri her yıl Contemporary Istanbul’da açılıyor ve sanatseverlerle en yoğun buluşmaları fuardan fuara oluyor.
Türkiye’deki birçok sanatsever, coğrafi olarak yakın olsa da, Ermenistan’ın çağdaş sanat ortamını yakından tanımıyor. Uzunçelebi’ye, galerinin fuar sergilerine nasıl tepkiler geldiğini soruyoruz. Eserlerin en başından beri büyük ilgi gördüğünü söyleyen Uzunçelebi’ye göre ziyaretçileri ilk cezbeden, sanatçıların teknik ustalıkları ve yetenekleri. Uzunçelebi, “Bence ilginin sebeplerinden biri de sanatçıların hicvi çok iyi kullanmaları. Belki günümüz Türkiye’sinde en çok böyle işlere ihtiyaç duyuluyor” diyerek, buradaki birçok sanatseverin, Ermenistanlı sanatçıların eserlerinde tasvir ettikleri durumlarla rahatlıkla ilişki kurabildiğini anlatıyor.
“Temsil ettiğimiz sanatçıların çoğu Ermenistan’da yaşasa da bilinirlikleri bu coğrafyanın ötesine geçiyor” diyen Uzunçelebi, sergiledikleri yapıtlara koleksiyonerlerin de yoğun ilgi gösterdiğini vurguluyor. Örneğin geçen yıl Türkiyeli bir koleksiyoner, Contemporary Istanbul’da, Armen Gevorgian’ın iki, Daron Mouradian’ın ise dört yapıtını birden koleksiyonuna katmış. Galeri, fuara bu yıl da yüksek beklentilerle gidiyor.
