Ermeniceyi sanal dünyada öğrenin
UNESCO’nun yayımladığı ‘tehlike altındaki diller’ atlasında yer alan Batı Ermenicesinin korunması için birçok farklı disiplinde çalışmalar yürütülüyor. Dijital dünya da bu yöndeki çabaların yoğunlaştığı alanlardan biri. Gümrü merkezli yazılım geliştirme şirketi Digital Pomegranate (Dijital Nar), Gülbenkyan Vakfı’nın desteğiyle hazırladığı ‘Playland Armenia’ (oyun alanı Ermenistan) adlı oyun platformuyla bu alana önemli bir katkı sağladı. Maddi imkânları kısıtlı çocuklara eğitim ve sağlık gibi alanlarda destek olmak için kurulan Ermenistan’ın Çocukları Vakfı’nın da (COAF) işbirliğiyle oluşturulan oyun platformu, bir yaşını doldurdu. Dünyanın dört bir yanından üyeye sahip olan platforma Türkiye’den ilgi zayıf. Diasporalı bir grup Ermeni’nin Gümrü’de kurduğu şirketin iletişim koordinatörü olan Gayane Ghandilyan, platformun geldiği noktayı Agos’a anlattı.
Oyunlarla Ermenice
Digital Pomegranate olarak çocukların oyun oynarken diğer çocuklarla iletişim kurma, kıyaslama, seçim yapma, sorun çözme gibi yeteneklerini geliştirdiklerini belirten Ghandilyan, zamanın şartlarına uygun ve çocuklara tüm bu becerileri kazandırırken Ermeniceyi öğretecek bir oyun tasarladıklarını söyledi: “Ermenistan dışında yaşayan Ermeni aileler için, Ermeniceyi ve Ermeni kültürünü yaşatmanın ne kadar zor olduğunu biliyoruz. Batı Ermenicesi ve Doğu Ermenicesi seçenekleriyle 5-10 yaş arası çocuklara sunduğumuz, IOS, Windows ve Android sistemleriyle uyumlu 15’ten fazla oyun, bunu bir derece kolaylaştıracak. Amacımız, Ermeni kültürünü ve dilini eğlenceli bir şekilde öğretmek. Platformumuzda, hiç Ermenice bilmeyenler için alfabenin sesli animasyonlarla öğretilmesinden bulmacalara, kelime hecelemeden cümledeki boşlukları doldurmaya kadar birçok eğitici araç var. Sadece biraz eğlenmek isteyenler için satranç, tetris gibi oyunlar da mevcut. Ermenice masallar ve çizgi filmlerle çocukların işitsel öğrenimlerini de kolaylaştırmaya çalışıyoruz. Dil kendi başına bir kültürün taşıyıcısı olabilir fakat geleneksel mesleklerin de önemli rolü var. Buradan hareketle, platformun kültür ayağında, halı dokumacılığı ayrıntılı bir şekilde tanıtılıyor.”
Tüm dünyadan ‘gadu’lar
Playland Armenia; ABD, Kanada, Rusya, Lübnan gibi birçok ülkede yaşayan Ermeni çocukların birbirleriyle diyalog kurmasını da sağlıyor. Kurum, miniklerin kişisel bilgilerinin güvenliği için, kişisel bilgi ya da fotoğraf paylaşımını engelleyen bir sistemi devreye sokmuş. Çocuklar platformda kendilerini Ermenicede ‘kedi’ anlamına gelen bir ‘gadoo’ (gadu) simgesiyle tanımlıyor. Bu sayede ,tüm dünyadan minikler, hiçbir kişisel veri paylaşmadan diyalog kurma fırsatı buluyorlar. Uygulamanın, çocuklara, dili ezberlemek yerine kullanma fırsatı verdiğini belirten Ghandilyan, yazılı kaynak çalışmalarına dair şunları söylüyor: “Bir dilin konuşulması kadar, yazılı kaynaklarının da olması gerektiğini düşünüyor ve çeşitli konularda çalışma kitapları da yayımlıyoruz. Bunları Doğu Ermenicesinde hazırladık; talep Batı Ermenicesinde de yayımlamaya hazırız.”
Aileleri yönlendiriyor
Platformda çocuklar Ermenice öğrendikçe puan kazanıyor ve kazandıkları puanlarla, sanal gerçeklik ortamında evlerini dekore edebiliyor, alışveriş yapabiliyorlar. Ghandilyan, sistemin bir oyun ve sosyal iletişim platformu olmanın dışında da işlevlerinin olduğunu söylüyor: “Sistemimize veliler de üye olabiliyor. Çalışma kitaplarımızda ailelere yönelik bölümler var. Onlara çocuklarının Ermenice öğrenme sürecini eğlenceli ve interaktif kılmalarını sağlayacak çok sayıda araç sunuyoruz. Anadili Ermenice olmayan çocukların ailelerine de birçok ipucu veriyoruz.”
