Erkeklerin dilinden ‘Kadının Adı Yok’

1987’de yayımlanan ve aynı yıl Atıf Yılmaz tarafından sinemaya da aktarılan roman, sanatatak.com’un genel yayın yönetmeni Ayşegül Sönmez’in projesi ve Kemal Hamamcıoğlu’nun rejisiyle okuma tiyatrosuna dönüştürüldü. ‘Kahramanlar Hep Erkek’ başlıklı çalışma, okumaları yapan Kemal Hamamcıoğlu, Metin Akdülger, Can Bonomo ve Emre Kula’nın performanslarıyla, 45 dakikalık çarpıcı bir gösteri niteliğinde.

Yazıldığı dönemde, anlattığı kadın hikâyeleriyle bir çığır açan ve mahkeme kararıyla yasaklanan kitap, son yıllarda yoğunlaşan, kadına yönelik şiddet bağlamında güncelliğini ilk günkü gibi koruyor. Proje, tanıtım metninde yer alan “Kadının Adı Yok romanından bir uyarlama ve fazlası” ibaresinin hakkını fazlasıyla veriyor. Kitaptaki kadın kahramana ses verenlerin, dört erkek ‘kahraman’ olması, gösterim öncesinde kafalarda soru işaretleri oluştursa da, Ayşegül Sönmez’in yaklaşımı ve okuyanların, metnin incelikli ruhunu yansıtabilmesi sayesinde bütün önyargılar kırılıyor.

Yazdığı ‘Kabin’ ve ‘Garaj’ adlı tiyatro oyunlarıyla yerli tiyatro metinlerine önemli katkılarda bulunan Kemal Hamamcıoğlu’nun, kameralı çekimin dahil edildiği, fazlasıyla milimetrik ve ritmik, hiçbir kaosa yer vermeden son bulan temiz rejisi sayesinde, izleyici ‘kadın’ı anlayıp, onun hikâyesine tüm benliğiyle nüfuz edebiliyor. Performansı yapanların bu zeki rejiye ayak uydurup, ritmik ve müzikal tonlamalarla okuduğu bölümler, izleyicinin zihninde, oyun bittikten sonra da istemsizce tekrarlanıyor: “Ah kalbim…”, “Babam onları bi gördü, babam onlara bi kızdı…”

26 Nisan’da Akbank Sanat’ta ilk kez sahnelenen, 18 Mayıs’ta ise 20. İstanbul Tiyatro Festivali kapsamında gösterilen‘Kahramanlar Hep Erkek’, yeni sezonda izleyicisiyle buluşmaya devam edecek.