Էրտալ Տողանի կեանքը վտանգուած
Մալաթիայի «Զիրվէ» հրատարակչատան անձնակազմի սպանութեան դատի իրաւապաշտպան Էրտալ Տողան վերջերս ահազանգ հնչեցուց կարգ մը անծանօթներու իր մասին լրաքաղութիւն կատարելուն համար։ Այս զարգացումէն ետք զրուցեցինք փաստաբան Էրտալ Տողանի հետ։
ԵԴՈՒԱՐԴ ՏԱՆՁԻԿԵԱՆ
Վերջերս յայտարարած էք ձեզի ուղղեալ սպառնալիքները եւ ձեր մասին կատարուած հարցաքննութիւնները։ Ե՞րբ սկսաւ այդ տեսակի զարգացումները ձեր շուրջ։
Առաջին անգամ 2011-ին ինծի դէմ սպառնալիք մը հնչած էր։ ԺԻԹԵՄ կոչուած գաղտնի կազմակերպութենէն մէկը խոստովանանքներ ըրած եւ ըսած էր, որ կարգ մը անձեր, թէ Հրանդ Տինքի սպանութեան դատավարութեան եւ թէ «Զիրվէ» հրատարակչատան ոճիրին փաստաբանութիւնը ստանձնելուս համար զիս պիտի պատժեն։ Այս խոստովանանքը փոխանցուեցաւ Իսթանպուլի դատախազութեան եւ Իսթանպուլի անվտանգութեան տնօրէնութեան։ Նման սպառնալիք մըն ալ հնչած էր «Զիրվէ» հրատարակչատան դատական նիստի ընթացքին մեղադրեալներէն մէկուն բերնէն։ Այդ մեղադրեալը նիստի ընթացքին յայտարարեց, որ երբեք պիտի չմոռնայ իմ դէմքը եւ անպայման հաշիւ պիտի տեսնէ ինծի հետ։ Այս եւ նման սպառնալիքներէն տեղեակ պահած եմ, թէ նման նիւթերով աշխատող միջազգային կազմակերպութիւնները եւ թէ Եւրոմիութեան Թուրքիոյ ներկայացուցչութիւնը եւ թէ Թուրքիոյ Ներքին ու Արտաքին գործոց նախարարութիւնները։ Իմ այս դիմումներէն ետք թիկնապահ տրամադրելու նախաձեռնութիւններ կատարուեցան։ Այդ շրջանէն ի վեր Իսթանպուլի կուսակալութեան մէջ ամէն տարի ժողով գումարող խորհուրդը իրեն հասած տեղեկութիւններու հիման վրայ կը որոշէ թիկնապահ տրամադրելու գործընթացի շարունակուելուն։
Մինչեւ այս վերջին զարգացումները ձեր պահանջով թիկնապահ կը տրամադրուէր։ Այսինքն յատուկ օրերու համար նախապէս կրնայիք պահանջ ներկայացնել։ Վերջին զարգացումներէ ետք այս գործընթացին մէջ փոփոխութիւններ կատարուա՞ծ են։
Ճիշդ է, Պահպանման բաժնի տնօրէնութիւնը կը պահանջէ իր կողմէ պատրաստուած հարցաթերթիկ մը լրացնելու թիկնապահութիւն պահանջել։ Երբեմն շտապ պայմաններու մէջ կարելի է հեռախօսով ալ պահանջ ներկայացնել։ Հիմա պէտք է, որ ինծի թիկնապահ տրամադրելու կարգը փոխուի, որովհետեւ ես մանրամասնօրէն իրենց տեղեկացուցած եմ ինծի ուղղուած սպառնալիքը։ Պէտք է, որ շտապ կերպով կասկածեալները հարցաքննեն եւ ինծի ալ արդիւնքէն տեղեակ պահեն։
Իսկ դուք ինչպէ՞ս կը մեկնաբանէք այս վերջին սպառնալիքները։ Ըստ ձեզ անոնք առնչուած են ձեր հետապնդած դատերուն հետ։
Ամենայն յստակութեամբ կրնամ ըսել, որ այս սպառնալիքներուն ետին կայ իմ որպէս փաստաբան ըրած աշխատութիւններս։ 20 տարի է, որ կը զբաղիմ իրաւապաշտպանութեամբ եւ իմ ստանձնած բոլոր դատական խնդիրները առնչուած են մարդու իրաւունքներու նիւթով։ Կրնամ ըսել, որ շատ անգամ հեղինակը անյայտ ոճիրներու հետ առնչուած է իմ աշխատութիւնը։ Քանի կը փորձես գաղտնի մնացած անունները հրապարակել ինքնաբերաբար ինքդ ալ դիրախ կը դառնաս այդ յանցագործ խումբերու դիմաց։ Վերջապէս այս համակարգի մէջ փաստաբանը պաշտպանող ոչ աշխատանքային կազմակերպութիւն մը գոյութիւն ունի, ոչ ալ իրաւաբանական համակարգ մը։ Նաեւ կը բացակայի այս բոլորէն հասարակութիւնը իրազէկ դարձնելու կարող մամուլ մը։ Միւս կողմէ երկիրը մատնուած է տնտեսական եւ քաղաքական ճգնաժամի մը։ Մօտ ապագային պիտի ապրինք ընտրութեան շրջան մը, որ դարձեալ կենսական նշանակութիւն ունի։ Ներկայ կառավարութիւնը քննող որեւէ կառոյց գոյութիւն չունի։ Այս բոլորէն զատ իշխանութիւնները որդեգրած են լարուածութենէն օգուտ քաղելու ռազմավարութիւն մը։ Անցեալ շրջաններու հետ համեմատած շատ աւելի զգալի է ցեղապաշտութիւնը եւ խտռականութիւնը։ Մահուան սպառնալիքներ տեղացնողները անպատժելիութենէն կ՚օգտուին։ Իմ պայմաններուս մէջ գտնուող բազմաթիւ փաստաբաններ արդէն կամ բանտարկուած են, կամ ալ իրենց կեանքը լրջօրէն վտանգուած։ Այս երեւոյթին մաս կը կազմեն նաեւ ակադեմիականներ, լրագրողներ, բժիշկներ, ընտրուած քաղաքական գործիչներ։ Արդարեւ իմ այս յայտարարութիւններէն քանի մը օր անց յայտնի դարձաւ, որ Ժողովուրդներու ժողովրդավարութեան կուսակցութենէն պատգամաւորներ եւս ենթարկուած են սպառնալիքներու։ Յուսամ, թէ վերջ ի վերջոյ այս բոլորը կը մնան քիչ մը չափազանցուած մտահոգութեան երեւոյթներ։
Այս վերջին զարգացումներէն ետք Անվտանգութեան բաժնի ոստիկանները ձեզի հետ կապ հաստատեցի՞ն։
Դժբախտաբար այդպէս շփում մը չեղաւ։ Ոչ ոք այս մասին փնտռեց զիս։ Ընդ հակառակը ես եմ, որ կրկին ու կրկին զիրենք զգուշացուցի հաւանական զարգացումներուն համար։ Մինակ մէկ օրուայ համար թիկնապահի ծառայութիւն ապահովեցին եւ ապա որովհետեւ Ամանորեայ արտակարգ միջոցներու ձեռնարկուած էր իրենք ալ բաւականին անձնակազմ չունէին իրենց մօտ։ Այս պայմաններու տակ ես ալ արդէն ձանձրացած եմ յարատեւ կերպով պաշտպանութիւն պահանջելու դիրքին մատնուելէ։ Բայց արդպէս ըլլալով հանդերձ բոլոր մանրամասնութիւնները ներառող դիմումնագիր մը պիտի պատրաստեմ ուղղուած Ապահովութեան տնօրէնութեան։
