Տպաւորութիւններ ժողովրդավարութեան բանախօսութենէ
ԷՍՐԱ ՉԻՖԹՉԻ
24Յունիսին Ենիգաբու Տոքթոր Քատիր Թոփպաշի անուան մշակոյթի կեդրոնին մէջ կայացաւ ժողովրդավարութեան բանախօսութիւն մը, մեծ թիւով մասնակիցներու ներկայութեամբ։
Բանախօսութեան գործընթացը մեկնարկած էր ԵՄԻԱ-ի նախկին դատաւորներէն Ռըզա Թիւրմենի առաջարկով։ Թիւրմենի կոչին արձագանգած էին բազմաթիւ հասարակական կազմակերպութիւններ եւ մտաւորականներ։ Բանախօսութիւնը կը նպատակադրէր ազատութիւններու սահմանափակման, գործազրկութեան եւ աղքատութեան անհանդուրժելի համեմատութիւններու հասած երկրի ներկայ վիճակին մէջ ճնշուածներուն եւ զրկուածներուն ձայնը լսելի դարձնել։ Կ՚առաջարկուէր ընկերային պահանջատիրութիւնը զօրակցութեան միջոցաւ աւելի բարձրաձայն ներկայացնել։ Բանախօսութեան կոչին ձայնակցողներուն մէջ կը հանդիպինք Ահմետ Թիւրք, Ճանան Արըն, Ճելալ Ֆրաթ, Իհսան Էլիաչըք, Կենճօ Էրքալ, Մելտա Օնուր, Մուրաթհան Մունկան, Նեժլա Քուրուլ, Էօզթիւրք Թիւրքտողան, Ռըզա Թիւրմեն, Շեպնեմ Քորուր Ֆինճանճը, Թարըք Զիյա Էքինճի եւ Զիւլֆիւ Լիվանելիի նման անուններուն։
Ռըզա Թիւրմեն բանախօսութեան բացման ճառը արտասանելու պահուն շեշտեց որ այս մէկտեղումը կը միտի իրաւունքները բռնագրաւուած, արտաքսուած, ճնշուած եւ հացի կարօտ մնացած զանգուածի մը խօսնակը ըլլալու։
«Վերջապէս իրականացուցինք։ Մեծ աշխատանք եւ յոյս վատնելով հասանք այս պահուն։ Այսօր մէկտեղուած ենք որովհետեւ այլեւս չենք կրնանք հանդուրժել լռելու։ Անարդարութեան, ճնշումի եւ կեղեքումի դէմ համբերութեան բաժակը յորդած է։ Միջոցները սպառած են հասարակութեան պահանջատիրութիւնը լսելի դարձնելու համար։ Իշխանութիւնը փակած է բոլոր դռները։ Ուրեմն այս բանախօսութիւնով մենք կը ջանանք ժողովրդական շարժում մը մեկնարկել, նոր հասարակութիւն, նոր Թուրքիա եւ ժողովրդավարական սկզբունքներով նոր սահմանադրութիւն մը կերտելու գործին։ Հետեւաբար այս հանդիպումը աւարտ մը չէ, այլ մեկնակէտ մը» ըսաւ Ռըզա Թիւրմեն։
Աւելի ետք հասարակութեան տարբեր հատուածները ներկայացնող 21 կազմակերպութիւններու ներկայացուցիչներ եւս ելոյթ ունենալով պարզեցին իրենց մատնուած ճնշումները։ Այդ խմբակցութիւններն էին կիներու, գիտութեան եւ ակադեմիայի, հաշմանդամներու, աշխատողներու, միասեռականներու, բնապահպաններու, տարբեր հաւատքներու հետեւողներու, անչափահասներու, մամուլի ազատութեան, մարդու իրաւունքներու, երիտասարդութեան, գաղթականներու, իրաւաբաններու , արուեստագէտներու, առողջապահութեան, գիւղատնտեսութեան, ուսման եւ օրէնքի համազօր որոշումներով գործազուրկ մնացածներու ներկայացուցիչները։
Կարելի է ըսել որ ատենախօսներու մէջ երեք անուններ յատուկ ուշադրութեան արժանացան։ Անոնք էին «Կեզի» զբօսայգիի դէպքերու ժամանակ հաց առնելու համար տունէն դուրս եկած եւ ոստիկաններու արձակած արցունքաբեր կազի պարկուճի հարուածով մը մահացող Պերքին Էլվանի մայրը Կիւլսիւմ Էլվան, Ուրֆայի մէջ ԱՔՓ կուսակցութեան պատգամաւոր Հալիլ եըլտըզի թիկնապահներուն յարձակումով ամուսինը եւ երկու որդիները կորսնցուցած Էմինէ Շենեաշար եւ հինգ տարիէ ի վեր Սիլիվրիի արգելանոցին մէջ բանտարկուած զինորական վարժարանի ուսանող Ֆուրքան Չեթինքայայի մայրը Մելիք Չեթինքայա։
Բանախօսութեան աւարտին հրապարակուեցաւ փակման զեկոյց մը, որ կը ներառէր օրուայ ընթացքին արտասանուած ճառերու ամփոփումը եւ կը փոխանցուէր մամուլին ժողովուրդը իրազեկ պահելու համար։
