Cumhurbaşkanı Gül'den yeni anayasa mesajları
TBMM Anayasa Uzlaşma Komisyonu, dün (11 Haziran Pazartesi) Meclis Başkanı Cemil Çiçek'in başkanlığında Çankaya'ya çıkarak Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'le görüştü.
Gül görüşmede 5 ana mesaj verdi. Köşk'e çıkan heyette, AK Parti'den Mehmet Ali Şahin, CHP'den Atilla Kart, MHP'den Faruk Bal, Tunca Toskay ve Oktay Öztürk ile, BDP'den Sırrı Süreyya Önder ve Altan Tan hazır bulundu. Diğer 5 üye ise mazeretler bildirerek görüşmeye katılmadı. Gelişmeleri yakından takip ettiğini kaydeden Gül, “Süreci sonuna kadar destekliyorum ve desteklemeye devam edeceğim” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Gül, partili Cumhurbaşkanı tartışmasıyla ilgili olarak'Köklü değişikliklerin bir anda gündeme getirilmesi yanlış. Toplumsal mutabakatla değerlendirilmeli' diye konuştu.
Yeni anayasanın yapılış süreciyle ilgili konuşan Gül, '2007'deki deneme yanlıştı. Tek parti mührüyle anayasa olmaz. Anayasa partilerin ortak mührünü taşımalı' mesajı verdi. Gül ayrıca, 'yeni anayasa demokratik, laik ve hukukun üstünlüğüne dayalı olmalı' ifadesini kullandı.
Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, gündemdeki özel yetkili mahkemeler (ÖYM) konusuna da değindi. ÖYM'ler kurulurken kaygılarını ilettiğini söyleyen Gül, 'dinletemedim' dedi.
Gül, parti liderlerinin üslubunda sıkıntı olduğunu belirterek, 'Keşke liderler bir araya gelip üslup konusunda mutabakat sağlasalardı' diye konuştu.
CHPli Kart: 'Toplumda gerginlik ortamı yükseliyor'
Türkiye'de ilk kez iktidar ve muhalefetin bu denli geniş katılımla masaya oturduğunu ve bunun önemli bir fırsat olduğunu dile getiren CHPli Kart, şuları söyledi: “Ancak bu süreçte de birtakım ciddi kaygılarımız var. Toplumda nefret ve ayrışma, gerginlik ortamı yükseliyor. Yeni anayasa mutlaka uzlaşma ile yapılmalı. ‘Uzlaşma olmasa da olur, ittifaklarla gideriz' denilirse, toplum kutuplaştırılmış olur. Uzlaşma olmadan, yüzde 60 yüzde 85 destekle anayasa yapılsa ne olur? Toplumu bölerek anayasa yapılmaz.”
BDPli Tan: 'Anti demokratik ortam uzlaşmayı sıkıntıya sokuyor'
BDPli Tan ise son KCK tutuklamalarına dikkati çekerek, dışarıdaki anti demokratik ortamın uzlaşmayı sıkıntıya soktuğunu kaydetti. Özel yetkili mahkemelerin kararlarını eleştiren Tan, Kürt sorununun çözülmesi gerekliliğine vurgu yaparak zaman kaybedilmesinin Türkiye'nin aleyhine olduğunu belirtti. Tan'ın, “Kürt sorununun çözülmesi” yönündeki görüşü için, olaya imparatorluk gözüyle de bakılması uyarısında bulunan Gül, “Bugün belki bir imparatorluk değiliz ama imparatorluğun pek çok unsuru var içimizde. Bu göz önünde bulundurularak çalışma yapılmalı” dedi.
MHPli Bal: Çözüme yönelik anayasa
MHP'li Bal da, Osmanlı'da ne zaman anayasa girişimi olmuşsa imparatorluğun toprak kaybına uğradığı uyarısında bulundu. Bal, herkesin kabulleneceği ve çözüme dönük anayasa yapılması gerektiğini belirtti. Gül, “Faruk Bey iyi özetledi” değerlendirmesini yaptı.
Cumhurbaşkanı Gül şu değerlendirmelerde bulundu:
Yeni anayasa demokratik, laik ve hukukun üstünlüğüne dayalı olmalı. Türkiye'nin bu noktaya gelmesi önemli. Bunun aksine öne çıkan bir düşünce yok. Partiler bu noktada mutabıklar ki bu da çok önemli.
Ortak mühürlü anayasa
Tek parti mührüyle anayasa olmaz, anayasa partilerin ortak mührünü taşımalı. Anayasanın en geniş uzlaşmayla yapılması önemli. 2007'de seçimlerinden sonra da denendi, ama orada tek parti anayasa yapmak istedi. Bu yanlıştı. Şimdi çalışmaları yürüyen yeni anayasa konusunda toplumsal beklenti çok yüksek. Buna cevap vermek gerekir, o nedenle sizin sorumluluğunuz daha da arttı, bu sorumluluğun gereği yerine getirilmezse, toplumun siyasetçiye güveni kalmaz. Bundan sonra da 20-30 yıl daha da siyasetçi de bunu gündeme getiremez. Teferruata takılmadan, genel hükümler arasında uzlaşı aranmalı.
Liderlere üslup uyarısı
Yeni anayasa sürecine liderlerin sahip çıkması çok önemli. Ancak bu konuda sıkıntı olduğu görülüyor. Keşke liderler bir araya gelip üslup konusunda mutabakat sağlasalardı. Üslup konusunda sıkıntı var. Süreçle ilgili liderler bilgilendirilmeli, hatta bazı konularda ikna edilmeli.
'Köklü değişiklikler bir anda gündeme getirilmemeli'
Köklü değişikliklerin, önemli başlıkların bir anda gündeme getirilmesi yanlış. Toplumsal mutabakat ve ortak akılla değerlendirilmeli, toplumun bütün kesimlerinin görüşü alınmalı, artısı eksisiyle, uzmanların görüşü alınarak, geçmiş tecrübeler de dikkate alınarak, gündeme getirilmeli. AB sürecinde de bu böyle oldu. AB ile çok yetkin uzmanlar bir araya geldiler, önemli çalışmalar yaptılar, AB'ye başvuru süreci böyle kabul edildi.
'Özel yetkili mahkemeler kurulurken kaygılarımı ilettim'
Başbakan ve Başbakan Yardımcısı olduğum dönemlerde Özel Yetkili Mahkemeler'in kuruluşu süreci yaşanıyordu. Bu sürecin içinde bulundum. Özel Yetkili Mahkemeler kurulurken kaygılarımı ifade ettim ama o zaman yetkili ağızlar gerekli olduğunu ifade ettiler. Bazı konularda bugünkü konjonktüre göre adım atarsanız, 10 yıl sonra farklı anlamlara gelebiliyor. Kişisel olarak karşı olduğumu ifade ettim ama sonuçta bu hayata geçirildi, etkili olamadım, dinletemedim.
Komisyon 18 Haziran'da CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu ile görüşecek.
