Cihan devletinde yabancıya yer yok

“Türkiye’de ve Dünyada Milliyetçilik” başlıklı araştırmanın sonuçlarına göre; cihan devleti olduğu düşünülen Türkiye, bilimsel ve teknolojik başarıları ile çok gurur duyuyor. Tarihinde ise utanılacak hiçbir şey yok.

ELİF ATALAY
[email protected]

Sabancı Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ersin Kalaycıoğlu ve Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ali Çarkoğlu, Uluslararası Sosyal Saha Çalışmaları Programı (International Social Survey Program-ISSP) kapsamında hazırladıkları, “Türkiye’de ve Dünyada Milliyetçilik” başlıklı araştırma sonuçlarını, Sabancı Üniversitesi İletişim Merkezi’nde gerçekleşen bir basın toplantısı ile kamuoyuna sundular.

64 ilde, 18 yaş üstü Türk kökenli bireylerle yüz yüze yapılan görüşmelerle ortaya çıkan araştırma raporunda sonucunda yer alan ifadeye göre, Türkiye; “Türk’ün Türk’ten başka dostu yoktur” gibi yabancı düşmanı ve otarşik (uluslararası ilişkilere kapalı) ulusalcı kültüre sahip bir görüntü veriyor.

Nobel’siz gurur

Medya aracılığıyla Türkiye’nin ‘cihan devleti’ olduğu izlenimi yaratılmasının geniş bir kitleyi derinden ve güçlü bir şekilde etkilediği saptanan çalışmada, bu etki nedeni ile ülkenin mevcut performansından, gerçekleşenin ötesinde gurur duyulduğu belirtiliyor. Türk insanının Türkiye’deki bilimsel ve teknolojik başarılarından “çok gurur duyma” oranının yüzde 34 ile dünya ortalaması olan yüzde 26’nın üzerinde sonuç vermesi ise Prof. Kalaycıoğlu’na göre henüz herhangi bir Nobel alan bilim insanının bulunmadığı bir ülke olan Türkiye’de ampirik temeli olmayan bir öğünmenin söz konusu olduğunu gösteriyor.

Millet kavramını tanımlamak için belirli bir dinden olmanın önemine yönelik ulaşılan sonuçta ise, 38 ülke arasında yüzde 89 oranı ile Türkiye dünyada ilk sırada yer alıyor. Prof. Çarkoğlu’nun ifadesine göre ise bu sonuç “Sokaktaki vatandaş için Türk Müslüman olandır” demek anlamına geliyor.

Yabancı düşmanlığı

Araştırmaya katılanların yüzde 65’i göçmenlerin Türkiye’deki suç oranını arttırdığı görüşünde ve Türkiye’de doğmuş insanların işlerini ellerinden aldıklarına inanıyorlar. Konu ile bağlantılı ulaşılan bir başka sonuca göre de Türkiye, yasadışı göçü engellemek için daha güçlü tedbirler almalı.

Raporun yorum kısmında yapılan değerlendirmede; günümüz Türkiyesi’nde göçmen imgesinin halk nezdinde son derecede sorunlu olduğu belirtildi. Tıpkı Avrupa’da, Asya’da, Afrika’da olduğu gibi göçmen sorununun sığınmacıları ve yasadışı göçü içerecek şekilde düşünüldüğü zaman oldukça olumsuz tepkilere yol açtığı, bu durumu istismar edecek siyasal akımlar çıktığında da Avrupa başta olmak üzere dünyanın birçok yerinde tanık olunan milliyetçi, ötekileştirici, aşağılayıcı, dışlayıcı ve benzeri tepkilerin Türkiye’de de ortaya çıkabileceğinin görüldüğü kaydedildi. Bu tür duyguların zamanla yabancı düşmanlığı ve ırkçılığı daha da derinleştirici bir etki yapmasının sürpriz olmayacağı yine raporda dikkat çeken bir başka ayrıntı.

‘Utanmayan ve özgüveni yüksek ülke’

Rapora göre büyük bir çoğunluk özeleştiri yapan birçok ülkeden farklı bir tutum sergileyerek Türkiye, tarihinde utandıkları bir şey olmadığını ifade ediyor. Türklerin dünyada örnek alınacak bir ulus görüntüsü sergilediği düşüncesinin ise, diğer ülkelerde rastlanmadığı ölçüde Türkiye’de yaygın olduğu görülüyor. Prof. Ali Çarkoğlu ise bu sonuç karşısındaki değerlendirmesini “Gelecek yıl 2015 ve 1915’in yüzüncü yılı. Türk toplumu arasında böyle bir tarihsel araştırmanın temeli yok. Utanmayan ve özgüveni yüksek bir ülkede (araştırma sonuçlarına göre) biz diğer ülkelerden daha iyi bir ülkeyiz deme eğilimi var. Bu soruda ben şahsen tarihsel bir eğilime girerdim. Aynı zaman da “Tarihi ile gurur duyar mısınız?” sorusuna verilen cevap ile birlikte değerlendirirdim. Bu konuda halk nezdinde kritik bir açıdan değerlendirilmediği sonucu da var. Bu da tarihsel eğilime güvendir” sözleriyle ifade etti.

‘Hükümetin yanlış yapma kredisi muazzam’

Bir diğer araştırma sonucuna göre ankete katılanların yüzde 61’i Türkiye’nin dünyadaki siyasal etkisinden de gurur duyuyor. Bu oran yüzde 47 olan dünya ortalamasının oldukça üzerinde. Raporda yer alan yoruma göre; Türkiye’nin İslam coğrafyası, Ortadoğu, Avrupa Birliği ve Rusya nezdinde etkisinin hemen hemen her alanda düşüşe geçtiği bir noktada, seçmenin bu kadar büyük bir oranının Türkiye'nin dünyadaki etkisinden gurur duyuyor olması ne kadar başarılı bir ulusal dış politika algısı yaratılmış olduğuna veya seçmen yaşındaki nüfusun ne kadar duygusal (hamasi) bir ulusalcılık eğiliminde olduğuna işaret ediyor. Prof. Ersin Kalaycıoğlu ise bu sonuç ile ilgili yorumunu “Dış politika, iç politika malzemesi yapılmadığı sürece sorun olmuyor. Hükümetin yanlış yapma kredisi ise muazzam” olarak ifade etti.