Çerkes kimliğine ulus-devlet vetosu
Çerkes Hakları İnisiyatifi tarafından 25-26 Şubat 2012 tarihlerinde Derbent'te düzenlenen 1. Çerkes Çalıştayı'nın Sonuç Bildirgesi'ni içeren dosya Ankara'da hükümet ve siyasi parti yetkililerine iletilerek siyasi arenaya taşındı.
Tek endişe dil ve kimliği korumak
Çerkes Hakları İnisiyatifi sözcüsü Kenan Kaplan başkanlığındaki bir heyet tarafından gerçekleştirilen Ankara ziyaretinde ilk durak Hükümet Sözcüsü, Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç oldu. Arınç'ın makamında gerçekleştirilen görüşmede önce Çerkeslerin durumu hakkında bilgilendirme yapan ÇHİ sözcüsü Kenan Kaplan, Çerkeslerin Kafkasya'da verilen uzun bir mücadele sonrası yenik düştüklerini ve sonrasında Osmanlı topraklarına geldiklerini söyleyerek, Çerkeslerin gelirken tek endişelerinin dillerini, kimliklerini korumak olduğunu belirtti. Ancak bugün gelinen noktada maalesef korktuklarının başlarına geldiğini ve Çerkes dil ve kültürünün hızla yok oluşa gittiğini söyledi. Ubıhça'nın bu topraklarda yaşadığı kaderi yaşamak istemediklerini belirten Kenan Kaplan, gelinen bu noktada dil ve kültürlerinin korunması için devletten destek beklediklerini ifade etti. Çerkesçe'nin yaşatılabilmesi için eğitim sistemi içine dahil edilerek anaokulunda öğretilmesini ve ilk ve orta öğretimde seçmeli ders olarak milli eğitim sistemi içerisinde yer alarak okutulmasını, ayrıca Çerkes dillerinde 24 saat Radyo tv yayını yapılmasını ve Çerkes Kültür Merkezleri kurulmasını istediklerini söyledi. İsrail'de yaşayan 5 bin Çerkes'e uygulanan pozitif ayırımcılık sonucu tamamının dillerini konuşup, okuyup yazma bildiğini anlatan Kenan Kaplan, buna karşılık Türkiye'de bulunan 5-6 milyon Çerkes'in içinde 3-5 bin okur yazar düzeyinde Çerkesce bilen çıkmayacağını söyledi. Kaplan açıklamalarına şöyle devam etti:
Türkiye'de diller unutuldu
“Kafkasya'da cumhuriyetlerimiz var ve buralarda ana dilde eğitim yapılıyor. Çerkesce bir kültür sanat ve medeniyet dilidir. Bu cumhuriyetlerde dünya çapında edebiyatçılarımız ve sanatçılarımız var. Bunların çok değerli üretimleri var. Tolstoy, Dostoyevski ayarında eserler veriyorlar. Çocuklarımız bunları okusun istiyoruz. Fakat Türkiye'de dilin unutulması sebebiyle bırakın okuyabilmeyi, neredeyse ilişki kuramaz hale geldik. Biz burada korunursak Ortadoğu, Avrupa ve dünyanın başka ülkelerindeki Çerkesler üzerinden ülkemiz ilişkilerinin gelişmesine de katkımız çok olur. Türkiye'de bu demokratik tavrıyla büyük prestij kazanır” dedi.
Çerkeslerin mücadele yolu olarak demokratik yöntemleri benimsediğini, Türkiye'nin bütünlüğü ve resmi dili ile problemleri olmadığını belirten Kaplan, kimlikleriyle var olacakları bir ülkenin kurulması için demokratik açılım ve yeni anayasa çalışmalarına destek verdiklerini belirtti. 1. Çerkes Çalıştayı'nı da Çerkeslerin taleplerini hükümete, siyasi partilere, aydınlara ve Türk kamuoyuna anlatmak amacıyla düzenlediklerini ifade eden Kenan Kaplan, Çalıştay'dan çıkan sonuç bildirgesini içeren dosyayı “Dikkate alacağınız ümidiyle” diyerek Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç'a takdim etti.
ARINÇ: “UBIHÇANIN BU COĞRAFYADA YOK OLMASINDAN BÜYÜK ÜZÜNTÜ DUYUYORUM”
Dosyayı hızlıca inceleyen Bülent Arınç da farklı kültürleri ve yapıları ülkenin zenginliği olarak gördüklerini belirterek, Ubıhça'nın bu coğrafyada yok olmasından büyük üzüntü duyduğunu ifade etti. Arınç, Çalıştay Sonuç Bildirgesi'nde yer alan taleplerle yakından ilgileneceğini ve Başbakana bizzat ileteceğini söyledi.
Kenan Kaplan daha sonra Bülent Arınç'ın yönelttiği soruları cevaplandırdı.
MUHARREM İNCE: “TÜRKİYE BİR ULUS DEVLETTİR. FARKLI KİMLİKLERİMİZİ UNUTUP, KENDİMİZİ TÜRK KİMLİĞİ İLE İFADE ETMELİYİZ”
ÇHİ heyeti daha sonra CHP Grup Başkanvekili Muharrem İnce'ye ziyaret etti. Çerkeslerin geçmişi ve bugünkü durumunu Muharrem İnce'ye de anlatan ÇHİ sözcüsü Kenan Kaplan, Çerkes Çalıştayı Sonuç Bildirgesi'ni kendisine takdim etti.
Dosyaya kısaca göz atan Muharrem İnce kendisinin de Balkan göçmeni olduğunu belirterek, ancak farklı kimlikleri artık unutmak gerektiğini söyledi. CHP Genel Başkanlığını yapan Deniz Baykal'ın, Genel Sekreterliğini yapan Önder Sav'ın da Çerkes olduğunu hatırlatan İnce, Çerkeslerin bu ülkede her mevkiye gelebildiğini ve bir problemleri olmadığını söyledi. Türkiye'nin bir “ulus devlet” olduğunun unutulmaması gerektiğine dikkat çeken İnce, “Kendimizi Türk kimliği ile ifade etmemiz lazım. Anadili eğitimi talebi, radyo ve tv talebi, farklı kimliklerin tanınması talebi bölücülükle eşdeğer taleplerdir. Biz Türkiye'nin kaynaklarının bu kadar etnik dilin öğretim, eğitimine harcanmasını gereksiz görüyoruz. Türkiye'nin buna gücü yoktur” dedi.
İnce'nin bu sözleri üzerine Kenan Kaplan, saydığı isimlerin anılan makamlara kimliklerine sahip çıkarak değil, kimliklerinden soyunarak gelebildiğini, Çerkes olduklarını ifade etmekten kaçındıklarını, kendilerini ulus devlet ideolojisine adayan kişiler olduklarını, dolayısıyla bu halleriyle Çerkeslere örnek gösterilemeyeceklerini söyledi.
Öte yandan Türkiye'nin güçlü bir devlet olduğunu belirten Kaplan, “Türkiye'nin kolları artık Afrika, Asya ve dünyanın başka bir çok ülkesine erişiyor. Buralara milyon dolarlar hibe ediyor. Bunlar memnuniyet verici gelişmeler. Türkiye isterse farklı dil gruplarının korunması için gereken kaynakları da rahatça ayırabilir. Bugün İskandinav ülkelerinde 9-10 öğrenci talep edince o dil için sınıf açılıyor, İsrail'de herkes anadilinde eğitim alabiliyor. Türkiye'de niçin olamasın? Artık korkularımızı yenelim” dedi.
Bunun üzerine Muharrem İnce, “Biz kaynaklarımızı matematik, İngilizce diğer yabancı dillerin öğretimi, eğitimi için harcayalım. Ulus devlet yapısını zedelemeyelim” diye cevap verdi.
Kenan Kaplan da cevaben, “Halk mutlu değilse ulus devlet yapısını korumak niçin şart olsun? Vatandaşlık tanımı değiştirilir, devlet de demokratikleşirse sorun hallolur. Sorunumuzu çözmüyorsa niçin ulus devlet yapısında ısrar edelim? Kendilerine karşı kurtuluş savaşı verdiğimiz ülkelerin dilleri okullarımızda, üniversitelerimizde ders olarak okutuluyor da, bu savaşı bizzat veren halkların dilleri niçin unutturulmak isteniyor anlaşılır gibi değil. Bu adalet mi?” diye sordu.
Dosyadaki Çalıştay katılımcılarının isimlerine dikkat çeken Muharrem İnce, “Katılanların tamamı Cumhuriyet karşıtı” diyerek eleştiri getirince, Kenan Kaplan bunun doğru olmadığını, Çalıştaya her kesimden insanın çağırıldığını, katılanların da çağrılarına değer verip gelen Türkiye'nin çok saygın ve değerli aydınları olduğunu söyledi.
MUSTAFA ELİTAŞ: “SİVİL TOPLUMUN SÜRECE KATKISI BİZİ MEMNUN EDİYOR”
Bir sonraki durak AK Parti Grup Başkanvekili, Kayseri Milletvekili Mustafa Elitaş'ın makamı oldu. Kenan Kaplan yaptığı bilgilendirme sonrası Çerkes Çalıştayı Sonuç Bildirgesi'ni Elitaş'a takdim etti.
Elitaş Kaplan'a teşekkür ederek dosya içeriğini AK Parti grubuyla paylaşacağını, sivil toplum yapılarının Türkiye'nin değişim sürecine böyle olumlu katkılarda bulunmasının kendilerini memnun ettiğini söyledi.
AKİF GÜLLE: “BAŞBAKANA BİZZAT TAKDİM EDECEĞİM”
AK Parti Genel Merkezi'nde Genel Başkan Recep Tayyip Erdoğan'ın Danışmanı Akif Gülle'de ziyaret edilenler arasındaydı. Kenan Kaplan Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a hitap eden takdim yazısı ile birlikte Sonuç Bildirgesi'ni içeren dosyanın bir suretini Gülle'ye teslim etti.
Teşekkür ederek dosyayı alan Gülle, Başbakan'a bizzat ileteceğinden emin olunmasını isteyerek ÇHİ'ye çalışmalarında başarılar diledi.
OKTAY VURAL: “BUNLAR TEHLİKELİ TALEPLER. ÇERKESLERİN BÖYLE TALEPLERİ OLDUĞUNA İNANMIYORUM. PARTİMİZDE PEK ÇOK ÇERKES VAR ANCAK ONLAR KENDİLERİNİ TÜRK KİMLİĞİYLE TANIMLIYORLAR”
1. Çerkes Çalıştayı Sonuç Bildirgesi muhalefet partilerinden Milliyetçi Hareket Partisi'ne de götürüldü. MHP Grup Başkanvekili ve İzmir Milletvekili Oktay Vural ile yapılan görüşmede Çerkeslerin mevcut durumu ile taleplerini dile getiren Kenan Kaplan Çerkes Çalıştayı Sonuç Bildirgesi'ni Oktay'a teslim etti. Dosyada dile getirilen taleplere göz atan Oktay Vural, bu taleplerin tehlikeli talepler olduğunu savunarak, Türkiye'nin birlik ve bütünlüğüne aykırı olduğu tepkisini verdi. Oktay Vural, partilerinde pek çok Çerkes'in olduğunu, gerek bu arkadaşlarının, gerek diğer Çerkeslerin kendilerini Türk kimliği ile tanımladığını ve doğrusunun da öyle olması gerektiğini söyleyerek, bu bildirgede yer alan taleplerin Çerkeslerin talebi olduğuna inanmadığını söyledi. Vural, Kaplan'a, “Çerkesler bunu duyarsa muhakkak size karşı çıkarlar. Çerkeslerin böyle bir Çalıştaydan haberleri olduğunu da zannetmiyorum. Olsaydı mutlaka buna engel olurlardı“ dedi.
Kenan Kaplan da Vural'a cevaben, Çerkeslerin bu sözleri kabul etmeyeceğini söyleyerek, “Çerkesler artık kimlikleriyle tanınmak istiyor. MHP'nin de kendi içinde bir açılım yaparak kendisini yenilemesi ve farklı kimlikleri tanıması gerekir” dedi.
Oktay Vural, Kaplan'ın birlikte fotoğraf çektirme teklifini de, “Dosya içeriğini bir inceleyelim hele, fotoğrafı sonra düşünürüz” diyerek kabul etmedi.
SIRRI SÜREYYA ÖNDER: “ÇERKES KARDEŞLERİMİZE HER KONUDA YARDIMA HAZIRIZ”
BDP grubunun Nevruz kutlamaları için blok halinde Diyarbakır'da olması sebebiyle Sonuç Bildirgesi parti yetkililerine doğrudan teslim edilemedi. Kenan Kaplan, 1. Çerkes Çalıştayı'na katılan ve bir de konuşma yapan BDP İstanbul Milletvekili Sırrı Süreyya Önder'i telefonla arayarak Sonuç bildirgesi hakkında kendisini bilgilendirip en kısa zamanda kendilerine takdim etmek istediğini söyledi. Bilgilendirme için teşekkür eden Sırrı Süreyya Önder de, yapılan çalışma için ÇHİ üye ve destekçilerine teşekkür ederek başarılar diledi ve “Çerkes kardeşlerimize her konuda yardımcı olmaya hazırız mesajımı iletin” dedi.
Sonuç Bildirgesi önümüzdeki günlerde devletin ilgili diğer birimlerine de iletilecek.
