Cerablus'ta anlaşma: Türklere tampon bölge, Kürtlere kanton
Türkiye’nin geçen Çarşamba günü ordusuyla IŞİD’in yönetiminde olan Suriye’nin Cerablus kasabasına girmesinden hemen sonra, en büyük tartışma konusu YPG ile çatışması olmuştu. Cerablus’un IŞİD’den temizlenmesi neredeyse konuşulmadı. Zaten IŞİD’i temizlemek için girilen Cerablus’ta tek bir IŞİD’liyle savaşılmamıştı. Asıl hedef IŞİD’ken Türkiye, “YPG’nin ‘ayağını denk alması’ ve Fırat’ın Batısı’na geçmemesi, geçerse hedef haline geleceği”ne yönelik açıklamalar yaptı. ABD, İran ve Rusya’dan farklı açıklamalar geldi. Fırat Kalkanı operasyonu, IŞİD’in Cerablus’tan çekilmesi için hazırlanmışken, YPG yani Kürt kuvvetleri vuruldu. 25 YPG’linin öldürüldüğü duyuruldu. Haftasonu ise YPG, bir TSK tankını vurdu, bir asker öldü. Cumhurbaşkanı Erdoğan yaptığı açıklamada, “DAİŞ‘in Suriye ve Irak’tan temizlenmesi için yürütülen çalışmalara her türlü katkıyı vereceğiz. Cerablus’ta bunun için varız, Başika’da bunun için varız. PYD denilen bölücü örgütün Suriye kolu hususunda da aynı kararlılığa sahibiz. Bu terör örgütünün de kökünü kazıyana kadar mücadeleyi sürdüreceğiz” diye konuştu. Öte yandan bugün ABD, YPG’ye “Fırat’ın batısında kalması” uyarısı yaparken, Türkiye’ye de Cerablus’ta IŞİD’in olmadığı bölgede çatışma olmasının kabul edilemeyeceğini söyledi. Türkiye medyası ise bir zafer edasıyla kutlamalara katılıyor. Operasyonun neredeyse "tek Kürt gücü ya da toprağı kalmayıncaya" kadar devam edeceğini duyuruyor. Operasyon yedinci gününde devam ediyor.
Taraflar Suriye'de anlaştı
Fakat Suriye bölgesini iyi bilen kaynaklar, durumun hiç de Türkiye’nin dediği gibi olmadığını söylüyor. İsminin verilmesini istemeyen bir Ortadoğu uzmanı, Suriye’nin Kürt bölgesi için tarafların anlaştığını iddia ediyor. Yani Amerika, Rusya, İran, Türkiye ve PYD Suriye’de anlaştı. Kaynak, bu bilgiyi Rusya, PYD ve Amerikan yetkililerinin de teyit ettiği söylüyor.
Konuşulan antlaşma şöyle: Türkiye’ye yakın, Özgür Suriye ordusu ya da Türkiye destekli gruplar Cerablus bölgesinde kalacak. Cerablus, bir nevi tampon bölge olacak. PYD ya da YPG’ye verilen söz ise şöyle: “Suriye’de kantonlar ya da başka bir deyişle Kuzey Suriye’de bir Kürt koridoru oluşabilir ama Türkiye bunu kendine tehdit olarak gördüğü için, belli bir bölgede Türkiye’nin de gücü olabilir.”
Türkiye de olacak, Kürt kantonları da
Söz konusu kaynağa göre, bu durumda şöyle bir tablo ortaya çıkıyor: “Kuzey Suriye’de Kamışlı’dan Kobani’ye kadar olan Kürt hattı zaten fiili olarak var. Kürtler ise Kobani ile Afrin kantonlarını birleştirme hedeflerini, Cerablus’un üzerinden, yani El-Bab hattından yapacak. Türkiye’nin gücü sadece Cerablus’ta konuşlandırılacak, böylece hem Türkiye’nin aslında gönlü kırılmamış olacak, hem de PYD’nin bir nevi istediği olacak.” Böylece Türkiye Cerablus’ta kalırken, PYD şu anda bulunduğu Menbiç’ten ya da diğer ismiyle Mabuk bölgesinden hareket ederek El-Bab üzerinden Afrin’e ulaşıp Afrin ve Kobani kantonlarını birleştirebilecek.
Türkiye’nin evet dediği
Aynı kaynak, bunun anlamını şöyle yorumluyor: “Böylece Kürtler için bir yarı federal sistem olacak. Bu federal sistem Türkiye’ye bir tehlike oluşturmasın diye Türk askeri sürekli Cerablus’ta olacak, ama buna karşılık Türkiye de PYD ve YPG’nin ilerde El Bab üzerinden Afrin’e ulaşmasına ses çıkartmayacak. Özellikle YPG’den görüştüğüm askeri kanat yetkilileri ve diğer tarafların temsilcilerinin söylediği, Amerikalıların da bunu bu şekilde kabul ettiği. İşin en ilginç yanı, Türkiye ise buna evet demiş. Şu an tüm tarafların üzerinde anlaştığı nokta bu.”
Özgür Suriye Ordusu kılıfı
Öte yandan, Cerablus’ta hiçbir IŞİD militanıyla çatışılmamasını da şöyle açıklıyor kaynak: “Onlar ÖSO değil aslında, bunların hepsi Cephe el Nursa militanları, Özgür Suriye Ordusu sadece bir kılıf. Zaten Cephe el Nursa olduğu için IŞİD de çatışmadan buraları devretti.”
