Bozcaadalılar ranta direniyor

VARTAN ESTUKYAN
[email protected]

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 2013’te Bozcaada’nın yüzde 90’ının imara açılacağı bir plan hazırlamıştı. Yeni plan gereğince Türkiye’nin en önemli doğal SİT alanlarından biri olan Bozcaada’nın tarım alanları ‘bağ evi’ adı altında imara açılacakken, ekolojik yapısı ile dikkat çeken Akvaryum Koyu’nun da ‘kentsel gelişim alanı’ ile ‘turizm tesis bölgesi’ olması planlanıyor. Bozcaadalılar ise bu planın yürürlüğe girmesiyle birlikte adanın kültürel ve mimarı yapısını kaybedeceği görüşünde.

‘İtirazımız var’

Bakanlığın hazırladığı plana karşı 5 Ekim Pazar günü adalılar tarafından bir protesto gösterisi düzenlendi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, adayı ‘bağ evi ve tarımsal fabrika’ adı altında yapılaşmaya açmayı öngören planla, ilk günden bu yana adalıların büyük tepkisiyle karşılaşmıştı. Pazar günkü yürüyüşe Bozcaada Belediye Başkanı Hakan Can Yılmaz da katılarak ada halkına destek verdi. Cumhuriyet Meydanı’nda bir araya gelen halk, yürüyüş boyunca ‘Bozcaada’yı ranta kurban etmeyeceğiz’, ‘Adanın geleceğine biz karar veririz’, ‘Başka Bozcaada yok’, ‘İmar planına itirazımız var’, ‘Diren üzüm bağları’, ‘İmara değil betonlaşmaya karşıyız’ pankartları taşıyarak adanın imara açılmasını protesto ettiler.

Bozcaada Forum adı altında bir araya gelen 600 kişilik grup, protesto yürüyüşü öncesinde, imar planının iptali için itiraz dilekçesi topladı. Bayram tatili vesilesiyle şehir dışından adaya gelen pek çok vatandaş da yürüyüşe destek verdi.

Akvaryum Koyu

Adanın en gözde koylarından olan, yurtdışından da pek çok turistin geldiği doğal güzelliği ile dikkat çeken ve aynı zamanda 3. Derece Doğal SİT alanı olan Akvaryum Koyu ve çevresi de ‘kentsel gelişim alanı’ adı altında imara açılıyor. Adanın doğu bölgesi ise ‘turizm tesis bölgesi’ ilan edildi. Adanın imara açıldığının en önemli göstergesi olarak ilan edilen bu bölgelerde yeni turistik tesisler yapılabilecek. Alt ölçekli 1/25 bin ve 1/5000 ölçekli imar planlarında bu alanlardaki yapı yoğunluğunun ise ne olacağı şimdilik gizemini koruyor.

Plan, adada yapılacak yeni yapıların adanın kimliğine uygun olması için ‘kentsel tasarım rehberi’ hazırlanmasını şart koşuyor. Buna göre yeni yapılacak olan yapılar kentsel tasarım rehberine uygun olarak tasarlanacak. 1/100 bin ölçekli plan, adayı birbirine bağlayan 20 metre genişliğinde birinci derece yol yapılmasını da öngörüyor. Plan 2040 yılında Bozcaada’nın toplam nüfusunun 11 bin olmasını öngörüyor. Bu, günümüzde 2465 olan Bozcaada nüfusunun neredeyse beş kat artacağı anlamına geliyor.

‘Çok kültürlü yaşam da olumsuz etkilenir’
Deniz Pak, Bozcaadalı:

“Kısa ve uzun vadede adayı kesinlikle çok kötü etkileyeceğine inanıyorum. Bu plan Bozcaada için hiçbir taşıma kapasitesi hesabı yapılmadan, tamamen afaki öngörülerle oluşturulmuş yeni bir rant kaynağı ve sıradanlaştırma planıdır. Henüz plan aşamasındayken bu yanlışın durdurulması ,eğer tamamen mümkün değilse de yerel yönetim ve halkın da katılımıyla, pozitif anlamda düzeltilmesi gerekiyor. Öte yandan adanın büyük çoğunluğu bu plana karşı çıksa da, kısa vadeli çıkarlarını gözeterek daha fazla iş yapmak umuduyla destekleyen bir kitle de var. Plan hayata geçerse, ada nüfusunun 2040’ta şimdikinin beş katı artacağı söyleniyor ancak adanın bu kadar yoğun bir nüfusu kaldırma ihtimali yok. Üstelik planda öngörülen nüfus artışı olursa, Bozcaada’nın bugünkü karakterinin korunması imkânsız hale gelir. Bozcaada turizminin dayandığı tek temel, özgün yapısı ve doğal güzellikleridir. Bu turizm anlayışı ada turizminin sürdürülebilir olmasını sağlıyor. Planın yürürlüğe girmesi halinde, adada yaşayan Rum ve Türk nüfusun yarattığı çok kültürlü yaşam da kesinlikle olumsuz yönde etkilenir. Burada kimse adanın kalkınmasına karşı değil ancak eğer bir plan yapılacaksa, bu, adanın özel durumunu gözeterek, akıllıca ve sürdürülebilir uygulaması olabilecek, makul bir plan olmalıdır. Unutulmamalıdır ki dünya atalarımızdan kalan miras değil çocuklarımıza bırakacağımız kıymetli emanetimizdir.”

‘Birçok dava açıldı’
Bozcaada Forum sözcüsü Fırat Tunabay:

“Pazar günkü yürüyüş Bozcaada’daki en yüksek katılımlı yürüyüştü. Bozcaada halkı, tatil amaçlı gelen, dönemsel ikamet eden her yaş grubundan bilinçli bir topluluk, Bozcaada’nın geleceğine sahip çıktı. Yürüyüş sonrasında inanıyorum ki herkesin yüreğinde gelecekte de daha temiz, daha huzurlu ve daha yeşil bir Bozcaada için umut, mutluluk, heyecan ve inanç vardı. Plan karşımıza çıktığında Bozcaada Forum olarak bu planın, adanın geleceğine dair çok sorunlu olduğunu tespit ettik ve halkı bilgilendirmek için konunun uzmanlarıyla toplantılar düzenledik. Daha sonrasında Çevre ve fiehircilik Bakanlığı’na itiraz dilekçelerimizi ilettik. fiehir Plancıları Odası Bursa fiubesi planı ayrıntılı olarak inceleyerek dava sürecini başlattılar. Bunun dışında fiehir Plancıları Odası da kendi davalarını açacak; ayrıca idari mahkemeye birçok kişisel dava da açılmış durumda. Hukuksal olarak mücadelemizi sonuna kadar sürdüreceğiz.”