Bilgi Üniversitesi Ermeni konferansını bu kez uygun bulmadı

İstanbul Bilgi Üniversitesi, Tarih Vakfı ve UCLA eş sponsorluğunda, 26 Nisan’da düzenlenmesi planlanan ‘Ermeni Soykırımı: Kavramlar ve Karşılaştırmalı Perspektifler’ başlıklı konferans, üniversite yönetimince uygun bulunmadı.

Önemli isimler

Norman Naimark, Jay Winter, Dirk Moses, Fatma Müge Göçek, Cathie Carmichael, Keith Watenpaugh, Uğur Ümit Üngör, Mehmet Polatel, Ayhan Aktar ve Robert Fisk gibi önemli isimlerin katılmasının planlandığı konferansın üniversitede yapılamayacağı, kısa süre önce dekanlık tarafından konferansın düzenleyicilerine bildirildi. Neden yapılamadığına dair net bir cevap alınamayınca rektörlüğe başvuran düzenleyiciler, orada da aynı cevapla karşılaştılar.

İstanbul Bilgi Üniversitesi ise iletişim şirketi vasıtasıyla Agos’a yolladığı imzasız açıklamada, üniversitenin söz konusu konferansı iptal ettiği bilgisinin gerçekleri yansıtmadığını iddia ederek, üniversite rektörlüğüne konferansın düzenleneceğine ilişkin resmî bir talebin hiç ulaşmadığını, üniversitenin hiçbir zaman böyle bir etkinliğe ev sahipliği yapmadığını vurguladı. Fakat Mart ayında, üniversitenin etkinliği internet sitesinden duyurmuş olması, bu açıklama konusunda kafaları karıştırıyor. Hâlihazırda ulaşılamayan üniversitenin internet sitesindeki sayfanın adresi, konferansı daha önce duyuran internet sitelerinde de yer alıyor. Rezervasyonun iptal edildiğinin düzenleyen ekibe bildirilmesinin ardından, etkinliğin de internet sayfalarından silindiği öğrenildi.

Mesele o kelime mi?

Üniversitenin açıklamasına dair soru işaretleri oluşmasına sebep olan bir diğer nokta da, engellemediğini ileri sürdüğü konferansı düzenlemeyi, Bilgi Üniversitesi’nin şu anda neden kabul etmediği. Üniversitenin esas olarak konferansın isminden dolayı düzenleme konusunda karar değiştirdiği öğrenilirken, üniversite yetkililerinin düzenleyici ekibe konferansın Bilgi Üniversitesi’nde düzenlenmeyeceğinin kesin olduğunu bildirdikleri de Agos’a ulaşan bilgiler arasında. Bu sebeple, konferansı aynı isimle düzenleyebilecek bir üniversite arayışı devam ediyor. Açıklamadaki kafa karıştıran noktalara yönelik sorular yönelttiğimiz Bilgi Üniversitesi yetkilileri sessizliğini korurken, soykırım ifadesi konusunda Türkiye’deki akademik özgürlüklerin sınırının ne olduğu önümüzdeki günlerde belli olacak. 

‘Asıl mesele konferansın adıyla sanıya gerçekleşip gerçekleşmeyeceği’

Bülent Bilmez (Tarih Vakfı Başkanı)

Sorun, başvuru veya iptal tartışmasından ve diğer tüm prosedürel meselelerden öte, 100. yılında, adıyla sanıyla Ermeni Soykırımı’yla ilgili olan bu akademik konferansın üniversitede gerçekleştirilip gerçekleştirilemeyeceğidir. Benim için önemli olan budur. Eğer bu konferansın üniversitede gerçekleşmesi yönetim tarafından engellenmiyorsa, bunun okulda gerçekleştirilebileceği her aşamada bizlere açıklanabilir ve gerekli işlemler yapılırdı. Aslında bu hâlâ mümkün. Böylece izin verilip verilmediği de tartışılmaz artık. Asıl mesele, konferansın gerçekleşip gerçekleşemeyeceğidir ve bu problemin, başvuru, izin, iptal vs. tartışmalarıyla savuşturulması mümkün değildir. Akademisyenlerin işleri gereği düzenlediği bu konferans, maalesef engellenerek, akademik özgürlüğe ve düşünce özgürlüğüne müdahale edilmekte ve bu konuda İstanbul Bilgi Üniversitesi’nin yılladır hak ettiği çok olumlu imajına zarar verilmektedir.

2005’te Ermeni Konferansı’na Bilgi Üniversitesi sahip çıkmıştı

Bilgi Üniversitesi’nde Ermeni Soykırımı konferansı hakkında yaşananlar, akıllara 24-25 Eylül 2005 tarihleri arasında aynı üniversitede düzenlenen ‘İmparatorluğun Son Döneminde Osmanlı Ermenileri: Bilimsel Sorumluluk ve Demokrasi Sorunları’ isimli konferansı getiriyor. Öncelikle, 2005’in Mayıs ayında Boğaziçi Üniversitesi’nde düzenlenmesi planlanan konferans, dönemin Adalet Bakanı Cemil Çiçek’in konferansı düzenleyenleri “Milleti arkadan hançerliyorlar” diyerek suçlamasının ardından ertelenmişti. Boğaziçi, Bilgi ve Sabancı üniversitelerinin desteğiyle, 23 Eylül’de Boğaziçi Üniversitesi’nde başlaması öngörülen konferans, İstanbul 4. İdare Mahkemesi'nin yürütmeyi durdurma kararı sonrası, iptal edilmek zorunda kalmıştı. Bilgi Üniversitesi'nin ev sahipliğini üstlenmesi sonucu, üniversitenin Dolapdere Kampüsü'nde yapılabilen konferans, iki gün boyunca yoğun protestolara neden olmuştu.