Batıayaz Ermeni Kilisesi'nde barış notaları

TAMER YAZAR

Her yıl 29 Haziran’da kutlanan Saint Pierre ve Saint Paul Bayramı etkinlikleri kapsamında, 1918 senesinden kaldığı ifade edilen eski bir Ermeni Kilisesi’nde bir araya gelenler, Samandağ-Batıayaz’daki ''İnançların Ezgileriyle Barışa Doğru'' ritüelinde “barış” dedi, “kardeşlik” dedi, “savaşa hayır” diye de ekledi.

Mustafa Kemal Üniversitesi (MKÜ) Öğretim Üyesi, Müzik ve Şan Hocası Sezgin Suna ile Alman Rahibe Barbara Kallasch tarafından organize edilen ritüelde, çocuk ve büyük korolardan oluşan grubun seslendirdiği ve en fazla dikkat çeken şarkılardan biri, aynı zamanda bir Nazım Hikmet Şiiri olan “Hiroşima” oldu. Savaşın yıkımına ve yarattığı acılara işaret eden şarkıda, özellikle, “Hiroşima'da öleli / oluyor bir on yıl kadar. / Yedi yaşında bir kızım, / büyümez ölü çocuklar. / Saçlarım tutuştu önce, / gözlerim yandı kavruldu. / Bir avuç kül oluverdim, / külüm havaya savruldu” ifadeleri dikkat çekti ve Kilisenin yüksek sütunlarla çevrili salonunu dolduranlarca da bu sözlerin dikkatle takip edildiği ve mırıldandığı görüldü.

Yüksek sütunlu, taş yapısıyla düne dair çok şey anlatan Ermeni Kilisesi’nde Koro tarafından seslendirilenler arasında bir de Ermenice Dua yer aldı. Türkçe karşılığı, 'Ey göklerdeki babamız,' diye mırıldanıyorlardı, 'ismin mukaddes olsun, melekûtun gelsin; gökte olduğu gibi, yerde de senin iraden olsun... Ve bizi iğvaya götürme, bizi şerirden kurtar, çünkü melekût ve kudret ve izzet sonsuza dek senindir” olan Hayr Mer adlı duayı Ermenice seslendiren Koro; Müslüman, Hıristiyan ve Musevi inancını tek potada birleştirdi ve eldeki tüm notalar, herkes için oldu, özlenen ve istenen “BİZ” için oldu.

En uygun yer bu kilise oldu

Konuya ilişkin konuşan ve repertuarda seçtikleri ilahi ile şarkılara değinen Müzik ve Şan Hocası, aynı zamanda Koro Şefi olan Sezgin Suna, “neden Batıayaz Ermeni Kilisesi” sorusunu cevaplarken, amaçlarının, müzikle barışa dikkati çekmek olduğunu kaydetti. Ortadoğu'da, her geçen gün daha fazla hissedilen savaşın ve çatışmaların kötü etkilerini ortadan kaldırmak, barışı her ortamda etkin kılmak için Barış’ı seslendirdiklerinin altını çizen Suna, şöyle konuştu:

“Antakya’da var olan, hem dinlerin hem etnik kökenlerin ezgilerini, polifonik yani çok sesli bir şekilde seslendiriyoruz. 1992 senesinden bu yana bu ritüelin içerisindeyim. Hem bir çalıştırıcı olarak hem de organizasyonda yer alan bir birey olarak… Biliyorsunuz ki, daha önce bu ritüeli, tarihi dokusu ve Dünya’nın ilk kilisesi olması sebebiyle Saint Pierre Kilisesi’nde yapıyorduk. Bu, yaptığımız bu rütüele mistik bir ekleme de yapıyordu. Fakat kilisenin tadilatı nedeniyle girdiğimiz arayışta istediğimiz şey, aradığımız yer bir konser salonu değildi. Tamamen mistik dokuya da uygun bir yer istedik. O yüzden de ‘neresi olur’ diye araştırdığımızda en uygun yerin, ibadethanelerin içinde burası olabileceğini düşündük. Yetkililerle de gerekli görüşmeleri yaptık ve geçen sene başladığımız etkinliklerimizi bu sene ile devam ettirdik. Çok memnun kaldık, ki konser günü hava 40 dereceydi ve bunaltan bir sıcaklık vardı ama burası o sıcak havadan çok uzakta bir atmosferde karşıladı bizleri. Hem de bu eski Kilise’de sanki bir konser akustiği vardı. Seslerin ve çalgıların bu yapıyla birlikte bütünleştiğini gördük. Bu anlamda müziğin de tüm doğallığını burada yansıttığına inanıyoruz. Bu yüzden de bu sene de tercihimiz Batıayaz’daki bu eski Ermeni Kilisesi oldu. Bu anlamda seçtiğimiz ilahilerden biri de, bir Ermeni İlahisi olan ve ‘Göklerdeki Babamız’ anlamındaki Hayr Mer duası oldu.”

Terk edilmişliğe ruh kattık

Ritüelin düzenleyicilerinden biri olan Alman Rahibe Barbara Kallasch da, terk edilen ve yarım kalan inşaatı ile geçmişten bugüne devam eden bir hüznü de temsil eden Ermeni Kilisesi’ne, söyledikleri şarkıların ve ilahilerin notaları ile ruh katmak, nefes vermek istediklerine işaret etti. Kallasch, farklı inanç ve milletlerin müzikleriyle de, dünya barışı için bir araya gelerek ortak bir mesaj verdiklerinin altını çizdi.

Yaklaşık bir saat süren etkinlikte, Sezgin Suna şefliğindeki Koro birbirinden güzel şarkı ve ilahilerle misafirlerini adeta mest etti, finalde de izleyenlerden büyük beğeni topladı, alkış aldı.