Ayasoyfa’daki hasar tescillendi
1250 yılında inşa edilen tarihi Ayasofya Kilisesi, 2013’te camiye çevrildikten sonra 800 yıllık fresklerin üstü örtülmüş, bir kısmı ise kırılmıştı. Trabzon’daki Ayasofya Kilisesi müzeyken camiye dönüştürülmesinin ardından Mimarlar Odası’nın onanan rölöve restorasyon projesinin iptali için Kültür Bakanlığı’na karşı açtığı davada bilirkişi raporu mahkemeye ulaştı. Uzmanlar, camiye dönüştürülme çalışmalarının yapıya ciddi müdahalelere neden olduğunu belirtti.
Müzeden camiye
Trabzon’daki Ayasofya Kilisesi, Kral 1. Manuel tarafından 1250-1260 arasında manastır kilisesi olarak yaptırıldı. Fatih Sultan Mehmet döneminde de kilise olarak kullanılan yapı, 1964’ten sonra müze olarak ziyarete açıldı. 2012’de Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne devredilen müzenin 2013 yılında da cami olarak açılışı yapıldı. Fakat tarihi kilisede, cami olarak açıldıktan sonra büyük bir yıkım yaşandığı iddia ediliyor.
Camiye dönüştürülen müzenin rölöve çalışmaları sırasında tarihi eserler üzerinde tahribat gerçekleştirildiği iddiası ile Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği’ne (TMMOB) bağlı Mimarlar Odası konuyu mahkemeye taşıdı. 2013 yılında Kültür Bakanlığı’na karşı açılan ve Trabzon İdare Mahkemesi’nde görülen davada 4 Mayıs’ta bilirkişi incelemesi yapılmıştı. Bilirkişi heyeti raporunu tamamlayarak mahkemeye gönderdi.
Raporun sonuç bölümünde şu ifadeler yer aldı: “13. Yüzyılda kilise olarak inşa edilen yapı, 1584 camiye çevrilmekle birlikte 19. Yüzyıl başında cemaatsiz ve harap durumdadır. 1864 yılında onarılıp freskleri kapatılmış, 1880 ve 1940 yıllarında askeri depo olarak kullanılmış, 1920’li yıllarda tekrar cami yapılmıştır. 1957-1962 onarımlardan sonra müzeye çevrilmiştir. 2013 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından yapının yeniden cami olarak kullanılabilmesi amacıyla başlatılmış olan çalışmalar yapıda ciddi müdahalelere neden olmuştur. Kilise bazilikal vurgulu kapalı haç planlıdır. Yapının cami olarak kullanılması maksadı ile 2013 yılında yapıldığı düşünülen eklemelerden en fazla ana mekânı etkilenmiştir.”
