Ateşyan’dan tartışılacak sözler
Feriköy Surp Vartanants Kilisesi’nin isim günü ve Vartanants Korosu’nun kuruluşunun 83. yılı, 15 Şubat Pazar günü bir yemekle kutlandı. Kilisenin Nazar Şirinoğlu Salonu’nda yapılan etkinliğe Türkiye Ermenileri Patrik Genel Vekili Başepiskopos Aram Ateşyan da katıldı. Yemeğe başlamadan önce bir konuşma yapan Ateşyan, Müslümanlaşmış Ermenilerden karma evliliklere kadar birçok konuya değindi. Başepiskopos Ateşyan’ın konuşmasında öne çıkan başlıklar şöyle:
‘‘Ermeni’yim’ diyerek Ermeni olunmaz’
“Kabul edelim veya etmeyelim, toplum olarak dinî inancımızdan uzaklaştık. Din, ikinci sırada kaldı bizim için. Ermenice konuşarak Ermeni olunuyorsa, benden çok daha güzel Ermenice konuşan bir sürü Müslüman var. Ermeniler mi? ‘Benim büyükannem Ermeni’ymiş’... Senin büyükbaban da Müslüman’dı. Kimin kanını taşıyorsun sen? Ermeni, diniyle ayrılmaz bir bütündür. Eğer Ermeni olmak istiyorsan, gelir vaftiz olursun, Ermeni Kilisesi mensubu olursun, ve o zaman dersin ‘Ben Ermeni’yim’ diye. O inanç için savaşlar oldu, o inanç için 20. yüzyılın başına kadar kurban verdik. Şimdi, atalarımızın döktüğü kanı inkâr edemeyiz.
‘2170 kiliseden 42’si kaldı’
“Vartanants Kilisesi’nin isim günü ve kilise korosunun kuruluş yıldönümü için bir araya geldik. Kilisenin geçmişi bir buçuk, koronunki ise bir yüzyıl öncesine dayanıyor. Bakın 1914’teki takvimlere, Osmanlı sınırları içinde 2170 kilise, 100 de okul var. Nerede şimdi bunlar? Elimizde 42 kilise, 13 de okul kaldı. Okullarımıza ve kiliselerimize olan sevginiz ne boyutta? Onları da mı elimizden kaçıracağız? Atalarımız, kiliselerimiz ve okullarımız ayakta kalsın diye kendilerini kurban ettiler.
‘Karma evlilik beyaz soykırımdır’
“Avrupa’da Hıristiyanlık ölmüş durumda. Fransa’ya gidin, okullarda haç asmak yasaklanmıştır. Burada Müslüman bir ülkedeyiz, istediğin boyutta haç tak, kimse sana bir şey demez. Oysa biz kendimize beyaz soykırım uyguluyoruz. Karma evlilikler, beyaz soykırımdır. Yabancıları bizim okullarımıza, kuruluşlarımıza almak, beyaz soykırımdır. Biz kendimizi yok ettik. Biraz bilinçlenelim.
‘Ermeni olduğunu ispatlamalısın’
“Ermenistan, birkaç yıldır, diasporadaki bütün Ermenilere vatandaşlık veriyor. Ancak, vaftiz kâğıdı olması zorunluluğuyla... Ermeni olduğunu ispatlamak zorundasın. ‘Ben Ermeni’yim’ diyerek vatandaşlık alamazsın. Ermenice konuşarak vatandaşlık alamazsın. ‘Vaftiz kâğıdını getir, Ermeni olduğunu ispatla ki sana vatandaşlık vereyim’... Biz kimden ne talep ediyoruz? Öğrencilerden vaftiz kâğıdı mı talep ediyoruz? Yönetim kurulu üyelerinden vaftiz kâğıdı mı talep ediyoruz? Ne olduğunu nereden biliyoruz? ‘Ermeni’yim’ der, Ermenice konuşur, yeter. Dinimiz o kadar ucuz olmamalı. Mademki biz Ermeni’yiz, Hıristiyan’ız, dinimizi ve kimliğimizi koruyacağız. Millî ve dinî tüm değerlerimize sahip çıkacağız. Yoksa, boş bir şeydir ‘Ben Ermeni’yim’ demek. Bu konuda konuşacak çok şey var, acılarımız çok fazla. Ama bugün bu kadarıyla yetineceğim, bugün mutluluğun günü. Vartanants Korosu’nun her üyesini kutlarım. Aynı zamanda, madem kilisenin isim günü, yönetim kurulunu da kutlarım. Tanrı ayakta kalan kiliselerimizi güçlü tutsun çünkü, 1915’ten sonra 2100’den fazla kilisemizi kaybettik.”
