Ասորիները տեսանելի կը դառնան
Միջագետքի հնագոյն ժողովուրդներէն են ասորիները, որոնք քիւրտերու նման ազգային կազմակերպութեան բաւականին ուշ տիրանալու պատճառաւ անտեսուած են համաշխարհային հասարակութեան կողմէ։ Ասորի ինքնութեան գլխաւոր բաղադրիչը մնացած է կրօնքը։ Հակառակ որ անոնք իրենց բնօրրանի մէջ դարերու ընթացքին կերտած են մեծ մշակոյթ մը, յաջողած են մինչեւ օրս հասցնել իրենց յատուկ այբուբեն մը եւ սակայն ասորի եկեղեցւոյ լուծին տակ չեն կրցած իրենց ազգային դիմագիծը ձեւաւորել։ Այդ գործընթացքը վիճակեցաւ Ի. դարու վերջին տասնամեակներէն սկսեալ դէպի Եւորպական երկիրներ գաղթող եւ այնտեղ հոգեւորականներու լուծէն ձերբազատուած քաղաքական միտքի մը զարգացումով։
Կարելի է ըսել որ վերջին յիսնամեակը մեծ նշանակութիւն ունի ասորի ինքնութեան ալ աւելի տեսանելի դառնալուն մէջ։
Այժմ մեր ձեռքին կը գտնուի նոր հրատարակութիւն մը՝ Թումա Չելիքի «Ասորի Բնակչութիւնը Թուրապտինի Մէջ» անուն գիրքը։
Թումա Չելիք ինք եւս տեղացի մը ըլլալով այս ուսումնասիրութեան մէջ կը սերտէ ասորիներու պատմութիւնը յատկապէս ալ Միտեաթ, Մծբին, Կոզաթօ, Տերիք, Տունիսար, Շամրախ եւ այլ գաւառներու պատմութիւններու լոյսին տակ։
Թումա Չելիք այս աշխատութեան ընթացքին անշուշտ որ կ՚օգտուի նաեւ իր անձնական փորձառութենէն ՝ քանի որ ան եւս ծնած է այդ տարածքաշրջանի վրայ եւ ընտանեկան յարկի տակ ներշնչած իրեն փոխանցուած պատմամշակութային եւ հոգեբարոյական աւանդութիւնը։ Չելիքի գիրքը նաեւ նոր սերունդի ասորիներուն համար իրենց պատմութիւնը սերտելու եւ մանաւանդ բնօրրանը ճանչնալու իմաստով ալ կարեւոր նշանակութիւն ունի։
