Ara ile Şamiram İstanbul’u büyüledi
Batı Ermenilerinin kültür merkezi olan İstanbul, geçmişten bugüne hep ilklerin yaşandığı yer olmuştur. Ermenice müziğin farklı tarzlardaki ilk örnekleri İstanbul’da seslendirilmiş, ilk Ermenice tiyatro oyunları sahnelenmiş, kiliselerde enstrüman kullanımı, Ermenice operanın ilk örnekleri ve benzerleri izleyiciyle buluşmuştur. Eğer tüm bunlar genel olarak bize geçmişin mutlu ve unutulmaz günlerini hatırlatıyorsa, 1 Mart Salı akşamı da yeni bir ilk yaşadık.
Maral Müzik ve Dans Topluluğu Derneği’nin Beşiktaş Belediyesi’nin Akatlar’daki kültür merkezinde sahnelediği, iki senelik bir çalışmanın ürünü olan ‘Ara ve Şamiram’ dramatik dans performansı bize daha önce hiç yaşamadığımız bir deneyimi tattırdı. Halk dansları alanında çok uzun bir geçmişe sahip olan Maral Müzik ve Dans Topluluğu Derneği, yeni bir örgütlenme ve yönetimle sunduğu bu performansla yıllardan beri süren halk dansları geleneğinin devam ettiğini net bir şekilde ortaya koydu.
Patrik Vekili Aram Ateşyan ve Beşiktaş Belediye Başkanı Murat Hazinedar’ın da hazır bulunduğu gösteriye ilgi yoğundu. Ermeni tarihinin babası olarak kabul edilen Movses Khorenatsi aracılığıyla günümüze ulaşan Ermeni mitolojisinin en önemli hikâyelerinden biri olan ‘Ara Keğetsik ve Şamiram’, Asur Kraliçesi Şamiram’ın tek taraflı aşkını konu alıyor. Ancak burada aşkla ve sevgiyle bağdaşan bir hikâyeden bahsetmek yanlış. Çünkü Şamiram’ın Ara’ya karşı olan düşkünlüğü bize aşktan çok tutkuyu anımsatıyor.
Proje Koordinatörü ve Koreograf Lerna Papazyan, Şamiram’ın Ermeni Kralı’na karşı kontrolsüz tutkusunu dansla izleyiciye anlatma konusunda oldukça başarılıydı. Dansçı Talar Köseoğlu ise üstlendiği tutkulu kraliçe Şamiram karakterini dansın dışında, yüzündeki ifadeler ve beden diliyle oldukça başarılı bir şekilde yansıttı. Aynı başarıdan başta Ara Keğetsik rolünü üstlenen Artincan Baharoğlu olmak üzere tüm solist dansçılar için de söz edebiliriz.
Fotoğraflarla 'Ara İle Şamiram'
Dansla ifadesini bulan tiyatro
Program kitapçığında ve diğer yerlerde bu performans için “tiyatro dans” tabiri kullanılmıştı. Sonuç olarak ortaya konan, tüm kelimelerin dansla ifade bulduğu sözsüz bir tiyatro sunumuydu. Lerna Papazyan, meramını anlatma ve duyguların izleyiciye aktarılmasında tecrübeli oyuncu Ani İpekkaya’nın yönetmenliğinden destek aldı.
Bu projeden haberdar olduğumuz ilk andan itibaren bu özel gösterinin özgün bir besteyle sunulmasını “keşke” diyerek hayal ediyorduk. İstanbul’da halen bunu yapabilme yetisine sahip müzisyenler olduğuna ve eğer yeterli zaman bulunsaydı mutlaka Ara ve Şamiram dramatik dans gösterisi için kendine has bir müzik yaratılacağına da inanıyoruz. Fakat bu kez bu gösteriye; Aram Khaçaduryan, Gomidas Vartabed, Khaçadur Avedisyan, Edvard Mirzoyan, Aleksandr Harutyunyan, Aleksandr Spendiaryan, Levon Minasyan, Arno Babajanyan, Aram Garabekyan ve Yervant Yerganyan gibi Ermeni klasik müziğinin önemli bestelerinin eserlerinden oluşan bir kolaj eşlik etti. Müzik kolajını üstlenen Lerna Papazyan’a müzik montajı ve uygulamada Aras Manukyan ve Nuran Beyleryan destek oldu.
Ara ve Şamiram dramatik dansı, bu özellikleriyle İstanbul Ermenileri’nin kültür yaşamında bir aşama kaydederek bu tarihi kültür merkezinin hâlâ söyleyecek sözünün olduğunu kanıtladı.
