Almanya’da 1915 tartışması
24 Nisan yaklaşırken, Osmanlı topraklarında Jön Türklerin öncülüğünde 1915-1923 arasında başta Ermeniler gelmek üzere Süryani, Keldani ve Pontus Rumlarına yönelik katliam, sürgün ve yok etme politikaları için, Alman hükümetinin nasıl bir terim kullanacağı konusu tartışma yaratıyor. Medyada yer alan bilgilere göre, hükümet ortakları CDU, CSU ve SPD, 24 Nisan günü Federal Meclis’te düzenlenecek anma sonrasında parlamentoya bir ‘Ermeni tasarısı’ sunacak. İçeriği sır gibi saklanan bu tasarıda, Jön Türklerin öteki olanı yok edip, homojen bir ülke kurma hedefiyle yürüttükleri politikalar sonucunda meydana gelen olaylara, tam olarak ne denileceği henüz bilinmiyor. Medyada yer alan, ancak hükümet ortakları tarafından doğrulanmayan haberlere göre, Merkel hükümeti olayları soykırım olarak nitelendirmeyecek. Hatta “soykırım” sözcüğü, tasarının başlığından tamamen çıkarıldı. Onun yerine, sadece metinin sonunda, dolaylı bir şekilde “Çok sayıda bağımsız tarihçi, parlamento ve uluslararası organizasyon, Ermenilerin topraklarından sürülmesi ve yok edilmesini soykırım olarak nitelendirmektedir” ibaresi yer alıyor.
Almanya Süryaniler Birliği, tasarıda tanımın bu şekilde kalması hâlinde, bunun Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, kurbanların torunları karşısında zaferi anlamına geleceğini açıkladı.
Almanya Ermeniler Merkez Konseyi ise, federal hükümetin ortakları tarafından hazırlanan ‘1915’te Ermenilerin Tehciri ve Katledilmesini Anma- Almanya, Türkler ile Ermeniler Arasındaki Uzlaşmaya Katkı Sağlamalı’ başlıklı tasarıdan, “soykırım” tanımının çıkarılmasını “ikiyüzlülük” olarak niteledi. Konsey, özellikle de “Her fırsatta kendisini ezilen Hıristiyanların avukatı gibi gösteren” diye nitelediği Hıristiyan Birlik Partileri Federal Meclis Grup Başkanı Volker Kauder’i, Ermeniler konusunda Ankara’nın “revizyonist” politikasını desteklemekle suçladı.
Konuyla ilgili Federal Meclis’e kendi tasarılarını sunacak olan muhalefet partileri Yeşiller ile Sol Parti de, Almanya’nın Ermeni, Süryani, Keldani, Pontus Rumları ve diğer azınlıkların uğradıkları soykırımı resmen tanımasını ve bunda kendi suçunu aydınlatıp, sorumluluk üstlenmesini, Türklerle Ermeniler arasındaki uzlaşmaya katkıda bulunmasını talep ediyorlar.
Prens’ten özür
Siyasi arenada konu hararetle tartışılırken, I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı İmparatorluğu’nun müttefiki olan Almanya’nın son kralı II. Willhelm’in torunu olan Prens Philip Kiril von Preußen da Ermeni halkından özür diledi. Papaz olarak görev yapan Prusya Prensi Philip Kiril, geçen hafta düzenlenen ve Ermeni-Hıristiyan Cemaati temsilcileri ile Gatoğigos Karekin’in de katıldığı dinî törende yaptığı konuşmada, “İçinde İsa sevgisi olmayan devlet adamları, politikacılar, ordu mensupları, kendi egolarını yaratılan sevgisine, megalomaniye ve korkuya kurban ederler. 1915 yılında Almanya’da karar yetkisini elinde tutanlar, lafta İsa sevgisini dile getirmiş olabilirler, ama yürekleri bundan çok uzaktaydı. O dönem, milliyetçi kışkırtmalara direnecek, onları durduracak cesareti gösterecek Hıristiyanlar yoktu” dedi.
Prusya Prensi Kirill: “Tanrım, biz Almanlar olarak senin önünde, atalarımızın, Ermeni kız ve erkek kardeşlerimize yaptığı haksızlığı tanıyor ve af diliyoruz.”
“Ben, son Alman Kralı II. Willhelm’in soyundan gelen biri olarak, torunu olarak, onun işlediği suçları ve seyirci kaldıklarını tanıyor ve Tanrı’dan, Hıristiyan-Ermeni cemaatinden, Ermeni halkını temsilen Gatoğigos Karekin’den, Ermeni halkına yapılan korkunç, acımasız soykırımda Alman Kralı II. Willhelm’in suçları nedeniyle bizi affetmelerini, yürekten diliyorum” diyen Prusya Prensi Kiril, daha sonra düzenlenen af dileme ayininde de, “Tanrım, biz Almanlar olarak senin önünde, atalarımızın, Ermeni kız ve erkek kardeşlerimize yaptığı haksızlığı tanıyor ve af diliyoruz” şeklinde dua etti. Ayinde, ayrıca, “Yapılan bu haksızlık, Alman tarihinin bir parçasıdır ve biz bunu kabul ediyor, bizimle alakası yokmuş gibi davranmıyor ve davranmak da istemiyoruz” dedi.
