Agos’un 24 Nisan özel sayısı Ermenice kapakla yayında
Agos’un kapağında Պիտի չմոռնանք եւ միասին պիտի քալենք դէպի յառաջ (Unutmayacağız ve birlikte ileri yürüyeceğiz) yazarken İkinci başlık da Türkçe ‘Bitmeyen inkâr, en uzun soykırım’ oldu.
24 Nisan'ın 100. yılı için özel olarak hazırlanan Agos'un içeriğinden öne çıkanlar şöyle:
Her Ermeni bir belgedir: “Aile büyükleriniz 1915’te neler yaşamıştı?” diye sorduk. Agos’a gelen mektuplar, yüz yıl önce bu topraklarda neler yaşandığını tüm çıplaklığıyla anlatıyor.
1915 için yazdılar: Farklı coğrafyalardan 4 Ermeni yazar, Agos için kaleme aldıkları yazı ve öykülerle, Ermeni Soykırımı’na ve sonrasında yaşananlara baktılar. Karin Karakaşlı, Maruş, Krikor Beledian, Ani Fişenkciyan yazdılar.
Çanakkaleli Ermenilere ne oldu? : Osmanlı döneminde Edirne Vilayeti sınırları içinde yer alan Çanakkale Boğazı ve çevresindeki yerleşim yerlerinde, Ermeniler de yaşıyorlardı. Çanakkale anmaları demişken, Çanakkale ve civarında yaşayan Ermenileri analım istedik.
Bir gün... 24 Nisan...: Hrant Dink, bundan 11 yıl önce, 20 Nisan 2001 tarihli Agos’ta, 1915 için özel bir yazı kaleme almıştı. 24 Nisan’ı birlikte anma çağrısı yapan bu yazı gerekçe gösterilerek Agos’un o sayısı toplatılmıştı. Yazıyı yeniden hatırlıyoruz.
Ermenilere yapılan zulmün ruhu Talat Paşa: Tarihçi Hans-Lukas Kieser, Metternich’in 7 Aralık 1915’te Şansölye’ye yazdığı mektubunda belirttiği benzetmeyle ‘Ermenilere yapılan zulmün ruhu’ olan Talat Paşa’nın bir fail olarak portresini yazdı.
Soykırımın İlk 20 senesinde dünya basını ne dedi?: Zakarya Mildanoğlu, soykırım döneminin ilk 20 senesinin dünya basınına, ağırlıklı olarak da Ermenice periyodik yayınlara nasıl yansıdığına dair bir seçki hazırladı. Bu yayınların Türkiye’ye girmesi yasaktı.
Süryanilerin Seyfo gerçeği: Süryani Soykırımı konusunda önemli çalışmalara imza atan Seyfo Center’ın başkanı Sabri Atman, 1915’te Süryanilerin yaşadıkları acıları yazdı. Atman, 1843’te Hakkari’de yaşanan katliama dikkat çekiyor.
Holokost ve1915 : En önemli Holokost araştırmacılarından biri olarak kabul edilen Corry Guutstadt ile Almanya’nın tarihiyle yüzleşmesine ve Türkiye’nin Ermeni Soykırımı hakkındaki tutumunu konuştuk.
20 yılda nereden nereye geldik?: 1915’in Türkiye gündemine gelmesine ilk katkıda bulunanlardan Yelda, bugün gelinen noktayı anlattı.
‘Kürtler ve 1915’e farklı bir bakış: Fırat Aydınkaya, son dönemde Ermeni Soykırımı’na Kürt iştirakini inceleyen iki makale kaleme aldı. Aydınkaya, “Soykırımda Kürt aşiretlerinin yanı sıra, sıradan Kürtlerin bir kısmı da rol aldı” diyor.
