Ապահով փախուստի ծրագիր
Ամիտայի «Ուսումի բարեփոխման ծրագիր» անուն հարթակը առաջարկած է երկրաշարժի հաւանական դէպքի մը պահուն դպրոցը ապահով ու կարգապահ ձեւով լքելու եղանակներու մասին ծրագիր մը։ Նիւթի այժմէականութիւնը նկատի ունենալով այդ ծրագիրը կը յանձնենք մեր դպրոցներու վարչութեանց ուշադրութեան։ Դպրոցները աշակերտութեան ու անձնակազմի թիւին, քանի յարկանի ըլլալուն համաձայն փախչելու տարբեր եղանակներ կը մշակեն։ Դասարաններու աշակերտութեան եւ անձնակազմի անուանացանկը պէտք է դասարանէն դուրս տեղադրուի։ Պարտէզի մէջ պէտք է նախապէս ճշդուած ըլլայ իւրաքանչիւր դասարանի հաւաքման կէտը։ Մանկապարտէզի, նախակրթարանի եւ միջնակարգի սաները հասարակաց երգ մը սորված պիտի ըլլան։ Երկրաշարժի պահուն երգելը կը հանդարտեցնէ ու խուճապի արգելք կ՚ըլլայ։ Յարկի պատասխանատու կը նշանակուին տուեալ յարկի վրայ գրասենեակ ունեցող վարչայինը կամ ուղղորդող ուսուցիչը։ Կանխածրագրուած փախուստի փորձի օրը, ժամը եւ նախատեսուած տեւողութիւնը նախապէս կը ծանուցուի բոլորին։ Փախուստի փորձը կը սկսի ազդանշանով։ Ազդանշանը լսող աշակերտը կը'սկսին երգելու, կը չոքին, կծկտին եւ կը բռնուին։ Իսկ ուսուցիչը կը բանայ դասարանի դուռը։ Ազդանշանի աւարտով յարկի պատասխանատուն նախ կը քննէ աստիճանները եւ ապա կը հրահանգէ «Ել» ըսելով։ Նախ դուրս կու գայ աստիճաններու ամենամօտ դասարանը։ Ուսուցիչի առաջնորդութեամբ աշակերտները երկուական շարքով առանց աղմկելու կը փութան պարտէզի մէջ իրենց հատուածը։ Այսպէսով կը սորվինք առանց աճապարելու շտապելու եղանակը։ Առաջին յարկի դատարկումէն ետք յարկի պատասխանատուն դասարանները եւ զուգարանը քննելէ վերջ երկրորդ յարկի պատասխանատուին կ՚ազդարարէ «Ել» հրամանով։ Յատուկ նշանակուելու է ելեկտրական հոսանքի, ջրի եւ կազի մատակարարումը անջատելու պաշտօնը։ Իւրաքանչիւր փախուստի փորձի տեւողութիւնը արձանագրելով կը ճշդուի ապահով ու կանոնաւոր փախուստի ամենակարճ ժամանակը։ Կանխածրագրուած ապահով ու կանոնաւոր փախուստի փորձի յաջողութենէն ետք կը ծրագրուի նաեւ յանկարծակի փախուստի փորձեր։
Աշակերտը դպրոցի մէջ իւրացուցած փախուստի եղանակը կը ծրագրէ ու գործադրէ նաեւ դպրոցէ դուրս ալ։
